Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping dün (3 Eylül) öğle saatlerinde Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'a ulaşarak, göreve geldikten sonraki ilk Orta Asya ziyaretine başladı.

Xi, Aşkabat'a ulaştıktan kısa bir süre sonra, Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov ile görüştü. Görüşmede Çin-Türkmenistan stratejik ortaklık ilişkilerinin kurulduğu açıklandı ve doğalgaz dahil olmak üzere başlıca enerji alanlarında işbirliğinin güçlendirilmesi için yeni yol haritası belirlendi.

Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhamedov, görkemli bir törenle Çinli mevkidaşını karşıladı. Karşılama töreninin ardından düzenlenen görüşme iki saat sürdü. Buluşmanın ardından yapılan ortak basın toplantısında iki lider, görüşmenin "başarılı" geçtiğini ifade etti. Berdimuhamedov şöyle konuştu:

"Bugün iki ülke arasında çok sayıda işbirliği belgesi imzalandı. Bu belgeler çeşitli alanları kapsıyor. Şöyle söyleyebilirim, Sayın Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile gerçekleştirdiğimiz görüşme Türkmenistan ve Çin'in çeşitli alanlarda işbirliğini güçlendirmeyi istediğini ve bunu gerçekleştirme gücüne sahip olduğunu gösteriyor."

Bir dizi önemli belge arasında iki tarafın doğalgaz işbirliğine ilişkin anlaşması en yoğun ilgiyi gördü. Çin ve Türkmenistan birbirinin en büyük doğalgaz işbirliği ortağı konumunda. 2009 yılında doğalgaz taşımaya başlayan Çin-Orta Asya Doğalgaz Hattı, Türkmenistan'ın Amudarya Nehri'nin sağ kıyısında yer alan doğalgaz yatağından, Xinjiang'ın Horgos bölgesine geçerek Çin'e giriyor. Yeni dönemin "Enerji İpek Yolu" olarak nitelendirilen söz konusu hat sayesinde Türkmenistan'daki doğalgaz, Çinli ailelere ulaşıyor.

Cumhurbaşkanı Xi ise ortak basın toplantısında iki tarafın doğalgaz alanındaki yeni ortaklık fikrini anlattı:

"Çin-Orta Asya Doğalgaz C Hattı'nın inşaatını hızlandırmakta kararlıyız. Bir an önce D hattının inşaatını başlatacağız. Bunun yanı sıra birlikte Amudarya Nehri sağ kıyısı doğalgaz yatağı ve kalkınma doğalgaz yatağını geliştirme projelerini yerine getirerek doğalgaz işbirliğinin ölçeğini genişletip uzun vadeli, istikrarlı ve güvenilir enerji stratejik ortağı olacağız. "

İki liderin "Çin-Türkmenistan Stratejik Ortaklık İlişkilerinin Kurulmasıyla İlgili Ortak Deklarasyonu" imzalamasıyla, ikili ilişkiler de stratejik düzeye taşındı. Çin, Türkmenistan'ın stratejik ortaklık ilişkileri kurduğu ilk ülke oldu. Bu, dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta. Xi bu konuda yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:

"Çin-Türkmenistan Stratejik Ortaklık İlişkilerinin Kurulmasıyla İlgili Ortak Deklarasyonu imzaladık. Böylece ikili ilişkilerimiz stratejik ortaklık düzeyine taşındı, bu Çin-Türkmenistan ilişkisinin yeni gelişme aşamasına girerek gelecekte daha geniş bir ufuğa yol alacağı anlamına geliyor."

Berdimukamedov da yaptığı konuşmada, Xi Jinping'in ziyaretinin ikili işbirliğini güçlendireceğine ve Çin-Türkmenistan ilişkilerinde yeni bir sayfa açacağına inandığını kaydetti.