Birleşmiş Milletler (BM)-Arap Birliği Özel Temsilcisi Kofi Annan tarafından Suriye'de ordunun kentlerden çekilmesi için öngörülen süre dün (10 Nisan) saat 06:00'da doldu. Ayrıca, Annan'ın planına göre, Suriye'deki muhalif grupların çekilmeye müteakip 48 saat içinde ateşkes gerçekleştirmeliydi. Yani, 12 Nisan yerel saatle 06:00'ya kadar kapsamlı ateşkes sağlanması gerekliydi. Şimdiye kadar Suriye hükümet ordusu bazı illerden çekilmeye başladığını açıkladı, ancak ülkenin çeşitli yerlerinde silahlı gruplar yine sık sık faaliyet gösteriyor. ABD ise, halen Suriye hükümet ordusunun çekildiğini gösteren kanıtların olmadığını belirtti. Çeşitli göstergeler, Suriye'de ateşkes büyük meydan okumalarla karşı karşıya bulunduğuna işaret ediyor.
Suriye hükümeti, daha önce Annan'ın ileri sürdüğü altı maddelik öneriyi açık bir dille kabul ederek, 10 Nisan'a kadar çekileceğini taahhüt etti. Muhalif gruplar ise, hükümet ordusu çekildiği takdirde, ateşkes anlaşmasını yerine getireceği taahhüdünde bulundu. İki tarafın tutumu olumlu görünüyor. Ne var ki, ateşkes tarihi yaklaşırken, Suriye hükümeti aniden muhalif grupların yazılı ateşkes taahhüdü vermesini ve Katar, Suudi Arabistan ve Türkiye'nin muhalif gruplara finansman sağlamamasını isteyerek, Annan'ın arabulculuğuna uyum sağlamak için elinden geleni yapacağını ifade etti. Fakat hükümetin taleplerini reddeden muhalif gruplar, yönetimin ateşkes niyetinde bulunmadığı görüşünü savunarak, hükümet ordusunun muhalif gruplara saldırı düzenlemeye devam etmesi durumunda, kendilerinin de tekrar hükümet ordusuyla mücadele edeceklerini açıkladı. Bunlar, ateşkesi daha karışık hale getirdi.
Şimdi, Suriye'de ateşkesin sağlanıp sağlanmaması, Annan'ın arabulculuğunun siyasi çözüm yoluna ilerleyip ilerlememesiyle bağlıdır. Suriye'deki iki tarafın ateşkes taahhütlerini yerine getirmesini güvence altına almak için, Annan ve liderliğindeki ekip, Suriye hükümet ordusu ve muhalif gruplarla temaslarda bulunuyor. Annan, BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon aracılığıyla Güvenlik Konseyi ülkelerine 10 Nisan'da gönderdiği mektupta, taraflara Suriye'de yerel saatle 12 Nisan'da saat 06:00'ya kadar kapsamlı ateşkes sağlama çağrısında bulundu. Bunun yanı sıra, İran'ın Suriye krizinde olumlu rol oynamasını hızlandırmak amacıyla Annan, 11 Nisan'da Tahran'ı ziyaret edecek. Söz konusu duruma göre, Suriye'de ateşkesin gerçekleştirilmesi için Annan elinden geleni yapıyor.
Suriye'deki gelişmelere yoğun ilgi gösteren Çin hükümeti, Suriye hükümeti ve ilgili taraflara, ateşkes ve asker çekme taahhüdüne sadık kalarak, Annan'ın arabulculuğuna eşgüdüm ve insani yardımlara kolaylık sağlamak suretiyle gerginliği yumuşatması ve sorunun siyasi çözümü sürecini hızlandırması çağrısını yineledi. Çin hükümeti, sorunun hükümet ile ilgili taraflarca, diyalog ve danışma yoluyla çözülmesi gerektiğini yineledi.
Bu arada, Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan Çin'i ziyaret etti. Çin hükümeti Erdoğan'la Suriye konusunda fikir alışverişinde bulunarak, uluslararası toplum ve ilgili tarafların ortak çabaları altında siyasi çözümün gerçekleştirilmesini bekliyor.
Ayrıca, Rusya kısa süre önce Suriye hükümeti ve muhalif grupları şiddeti durdurmaya çağırarak, Suriye krizinin dış müdahale olmaksızın, barışçı yolla çözülmesi gerektiğini yineledi. Suriye hükümet ordusunun şiddet eylemlerini sert bir dille kınayan ABD ise, Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın taahhütlerine uymaması durumunda ABD'nin BM Güvenlik Konseyi ve G8 Zirvesi'nde çeşitli ülkelerle karşı tedbirleri ele alacağını ifade etti.
Suriye sorunundaki karışıklık, ateşkesin zorlaştırıyor ve siyasi süreci yavaşlatıyor. Ancak ateşkes başarsızlığa uğrarsa, daha şiddetli çatışmalar ve kanlı olaylar ortaya çıkacak, daha ağır can kayıpları meydana gelecek, daha çok mülteci komşu ülkelere kaçacak. Bular, Suriye'de kapsamlı iç savaşa yol açabilir, hatta tüm Ortadoğu'da çalkantıya neden olabilir. Bunu kimse kabul edemez. Dolayısıyla, Suriye krizinin siyasi çözüm sürecinde görülen gerilemeye rağmen, uluslararası toplumun bazı etkin faktörleri değerlendirerek Annan'ın arabulculuk çalışmalarına eşgüdüm sağlamanın yanı sıra, Suriye hükümeti ve muhalif gruplara baskı yapması ve ilgili taraflara derhal şiddete son verme çağrısında bulunması gerekiyor. Bunun dışında, uluslararası toplumun sabrını koruyarak, Annan'a yeterli zaman ve destek sağlaması lazım.
