İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, dün (14 Mart) milletvekillerinin sorularını yanıtlamak üzere meclise gitti. Ahmedinejad, 33 yıl boyunca meclis tarafından sorgulanan ilk cumhurbaşkanı oldu. Geçen bir yılda, bürokrasi atama veya görevden almaları ile bazı politikalar gibi konularda fikir farklılıkları mevcut olduğu için, İran'ın din ve yargı çevreleriyle meclisi, Ahmedinejad yönetiminden hoşnuzsuzluk duyarak, yönetimini defalarca eleştirdi. Gözlemciler, bu defa meclisin Ahmedinejad'ı sorgulamasının, Ahmedinejad'ın görev süresinin dolmasına bir yıl kala, İran'daki yeni ve geleneksel tutucu gruplar arasındaki mücadelelerin günden güne şiddetlendiğini gösterdiğine işaret etti.

    7 Şubat'ta, İran Meclisi'ne üye 79 milletvekili Cumhurbaşkanı Ahmedinejad'a yönelik sorgu önergesini ileri sürerek, Ahmedinejad'dan Mart ayının başında meclise gidip soruları yanıtlamasını istemişti. Ahmedinejad'a, dini lider Ayetullah Ali Hamaney'ye meydan okuma, siyasi propaganda harcamalarında israf, gıda ve enerji sübvansyonlarının kaldırılması dolayısıyla ortaya çıkan enflasyonla ilgili soruların yöneltilmesi istenmişti.

    Aslında, bu, İran Meclisi tarafından Ahmedinejad'a yönelik üçüncü sorgu önergesi oldu. Geçen yılın Haziran ve Ekim aylarında, ileri sürülen iki sorgu önergesi, bazı milletvekillerinin önergedeki imzalarını geri çekip, imza sayısının yasal sınıra ulaşmadığı için yerine getirilememişti. Bu defa Ahmedinejad'a yönelik sorgu önergesi ileri sürüldükten sonra, 11 milletvekili imzalarını geri çekmek istemişti. Ancak Meclis Başkanlık Grubu tarafından 13 Mart'ta yapılan açıklamada, söz konusu milletvekillerinin imzalarını bir hafta içinde geri çekmedikleri için, isteklerinin geçersiz olduğu ve cumhurbaşkanına yönelik sorgu zamanında yapılacağı belirtildi.

    Dün sabah, Ahmedinejad, sekiz kabine üyesinin eşliğinde İran Meclisi'ne giderek milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Sorgu sırasında, en fazla Ahmedinejad'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'ye meydan okumasıyla ilgili soruya yoğunlaşıldı. Geçen yılın Nisan ayında, İran İstihbarat Bakanı Haydar Moslehi istifasını sunmuştu. Ahmedinejad, istifayı kabul ederken, Hamaney ise reddetmişti. Ondan sonra Moslehi İstihbarat Bakanlığı görevine devam etmişti. Ahmedinejad, hoşnutsuzluğunu göstermek için daha sonra her haftada bir düzenlenen olağan kabine toplantısına üst üste iki defa katılmamıştı. Ahmedinejad, mesliste bu eleştiriye yönelik açıklama yaparken, ne dini lidere meydana okuduğunu, ne de kabine toplantısında eksik bulduğunu, "kendisinin bir gün bile dinlenmediğini" kaydetti.

    Diğer soruları da yanıtlayan Ahmedinejad, İran'da enflasyonun hızla yükselmesinin izlediği sübvansiyon sistemi reformuyla ilişkisi olmadığına işaret etti. Ahmedinejad, Tahran'daki metro inşasının uzun zamandır tamamlanamaması konusundan bahsederken, kendi önderliğindeki yönetimin, kent inşasına önceki bütün yönetimlerden daha fazla bütçe ayırdığını ifade etti.

    Genel olarak, Ahmedinejad, sorgu sürecinde sert tavır aldı ve milletvekillerinin suçlamalarına tek tek karşılık verdi.

    İran'da sorguya yönelik kamuoyu tepkileri farklı oldu. Bazıları, sorgunun meclisin hakkı olduğuna işaret ederek, hükümetin çalışmalarının güçlendirilmesine yararlı olduğunu, dünyada birçok ülkede benzer olayın meydana geldiğini ve bunun normal karşılanması gerektiğini savundu. Ancak bazıları ise, bunun sadece bir siyasi oyun olduğunu, Ahmedinejad'ın temsil ettiği yeni tutucu grup ile Meclis Başkanı Ali Larijani'nin temsil ettiği geleneksel tutucu grup arasındaki mücadelenin, İran'ın ulusal çıkarlarına zarar vereceğini belirttiler.