Çin'de Shanghai, Zhengzhou ve Dalian olmak üzere 3 ana emtia borsası bulunuyor. China Vadeli İşlemler Birliği verilerine göre, üç borsa kümülatif hacim bakımından dünyanın en büyüğü olsa da, küresel fiyatlar New York, Londra ve Chicago'da belirleniyor.
Çin'deki emtia borsalarının küresel çapta ağırlığa sahip olmamasının başlıca iki nedeni var: Öncelikle, az önce bahsettiğimiz gibi, teknik anlamda renminbi konvertibl değil. Esasen, fon ve kontratları garanti altına alacak, Batı'yla kıyaslanabilir, güvenilir bir hukuki altyapıdan söz etmek mümkün değil.
Hammadde fiyatları dünyadaki her ürüne taban oluşturduğu için, emtia vadelileri küresel pazarın omurgasını oluşturuyor. Dolayısıyla, vadeli verileri olmaksızın giyimden gıdaya, elektronikten inşaata kadar tüm sektörlerde piyasa analizi gerçekleştirmek olanaksız.
Vadeliler büyük ölçekli çiftçilerden imalatçılara kadar pek çok üreticiye yol gösteriyor. Vadeliler beklenen arz ve talep faktörleri tarafından fiyatlanıyor.
Buna karşın, tüm bunlar Batı'daki borsalarda meydana geliyor. Dolayısıyla, başta Çin olmak üzere emtia tüketicisi konumuna gelen Asya, yerel ya da bölgesel faktörlerin dahil edilmediği fiyatları kabul etmek zorunda kalıyor. Bu, Çinli alıcılara ülkesel ya bölgesel arz-talep dengesini yansıtmayan ve Batı'da suni olarak belirlenen fiyatları dayatıyor.
Fiyatlar seviyesinden ziyade, Çin'in ekonomik güvenliğini asıl tehdit eden suni fiyat dalgalanmaları.
Çin, 2010 yılında dünya kömür ve çelik tüketiminin yarıya yakınını, aliminyum ve bakır tüketiminin yüzde 40'ını tek başına yaptı. Tüm alım gücüne rağmen, fiyat konusunda Çin söz hakkından yoksun bulunuyor.
Hemen hatırlatalım, 2030 yılına kadar, Çin toprakları nüfusu "beş" milyonu aşan 24 ve "bir" milyonu aşan 227 kenti barındırıyor hale gelecek. Dünya tarihindeki en hızlı kentleşme olgusunun yaşandığı ülke, her geçen yıl artan emtia ihtiyacına paralel olarak maliyet yükünü de taşıyacak.
Bu noktada, yıllar süren hazırlıkların ardından Hong Kong Emtia Borsası'nın bu yıl kurulmasının öneminin altının çizilmesi gerekli. Hong Kong Emtia Borsası'nın başarısı, Çin'in emtia fiyatlarında söz hakkı anlamına gelecek.
Hong Kong Emtia Borsasında 18 Mayıs itibariyle altın, 22 Temmuz itibariyle de gümüş vadelileri işlem görmeye başladı. Henüz emekleme safhasındaki Hong Kong Emtia borsasında öncelikle değerli metallerin, ardından da enerji ve tarım vadelilerinin işleme alınması planlanıyor.
