Hızla gelişen, hızla kentleşen Çin'in başkenti Beijing'de inşaatlar bir an olsun durmuyor. Kentte çekiç sesi eksik olmuyor da denebilir. Seslerin bazıları ise oldukça derinden, yer altından geliyor. Hızla büyüyen Beijing, kent içi ulaşımı daha çevreci ve daha konforlu bir düzeye taşımak için halihazırda 228 km'yi bulan metro hattını 10 yıl içinde dörde katlamayı planlıyor.
Turizm, ticaret ve aynı zamanda kültür-sanat merkezi haline gelen Beijing'de metro günün hemen hemen her saatinde kalabalık. İş çıkışlarında, sabah saatlerinde metroya binmek için bazen arkadan ittirilmeniz bile gerekebiliyor. Şu anda kentte tam 9 ayrı metro hattı var. Bunların 7 tanesi, çok değil 2001 yılında mevcut değildi. Beijing Olimpiyat Oyunları'nın kentte yapılmasının kesinleşmesiyle, o meşhur "Çin hızı" devreye girdi ve çok kısa sürede kentin yer altı ulaşım ağı genişletildi. Olimpiyatların bitmesiyle çalışmaların durduğunu söylemek de zor. Bugün yüzlerce işçi, her gün kentte yer altına iniyor ve Beijing'in yeni metro hatlarının inşası için ter döküyor.
Dilerseniz, 10'ar yıllık dilimler halinde Beijing Metrosu'nun nereden nereye geldiğini ve nereye gideceğini görmeye çalışalım. 2000 yılında kentte sadece iki metro hattı vardı. Tian'nanmen meydanının da altından geçen, kenti doğudan batıya birbirine bağlayan 1 numaralı hat ve kentin merkezinde bir daire çizen 2 numaralı hat. Metronun toplam uzunluğu 55 km'yi buluyordu ve iki hat üzerinde toplam 41 istasyon vardı. Günümüzde, yani 2010 yılında ise Beijing Metrosu uzunluğu 228 kilometreyi bulan 9 ayrı hatta sahip. İstasyon sayısı da 41'den 147'e çıkmış durumda. Önümüzdeki 10 yıl içindeyse metro ağının uzunluğunun 4 kat arttırılarak 1050 kilometreye çıkarılması planlanıyor. Beijing'de hat sayısı 30'a, istasyon sayısı ise 450'ye çıkarılacak.
Gerçekten de bu hedefe ulaşılabilir mi, herkesin aklındaki soru bu. Halihazırda 280 km'yi bulan 11 yeni metro hattının inşası devam ediyor. İnşası süren hattın uzunluğu mevcut 9 hattan daha uzun. İnşaatların tamamlanmasıyla 2015 yılında metro hattının toplam uzunluğu 561 km'yi bulacak, New York ve Londra metrosunu geride bırakacak.
Metro hattında çalışan işçilerin karşılaştığı güçlükler de dudak uçurtan cinsten. Yazın, havanın -20 derece olduğu günlerde bile yeraltındaki metro tünellerinde sıcaklık 30 derecenin üzerine çıkıyor. İşçilerin 40-50 dereceyi bulan sıcaklık farklarına alışması gerçekten çok zor. Yaz aylarında ise tünellerdeki sıcaklık 5 ila 7 derece arasında değişiyor.
Beijing yerel yönetimi, kentteki ulaşım için toplu taşıma araçlarını kullananların oranını yüzde 40'a ulaştırmayı hedefliyor. Bunun da bir bedeli var haliyle. 2015 yılına kadar, metronun geliştirilmesi için 331 milyar yuandan daha fazla bir para harcanacak. Merkezi hükümetten alınan paranın yanı sıra, 4 numaralı hattın inşasında olduğu gibi, özel sermayenin kullanılması da yatırım planları içerisinde yer alıyor. Daha önce Beijing'de bu denendi. 17 milyar yuandan fazla tutan 4 numaralı hattın sermayesinin üçte biri özel sermayeydi.
Beijing gibi, yerleşikler ve göçmen işçilerle birlikte nüfusu 22 milyonu geçen bir kent için iyi bir metro sistemi olmazsa olmazlardan. Çin'in genelinde de durum böyle aslında. 12. Beş Yıllık Plan'da yeni metro projeleri için 700 milyar yuan ayrıldı. Bu yatırımların tamamlanmasından sonra ülke genelinde 5 bin kilometrenin üzerinde metro hattı inşa edilmiş olacak.
