Küresel finans krizi, dünya ekonomisine ciddi darbe indirdiği gibi, işletmelerin yeniden yapılandırılması için de önemli bir fırsat sağladı. Krizle birlikte dünya genelinde görülen sınır ötesi şirket alım faaliyetlerinde Çin işletmelerinin çalışmaları oldukça dikkat çekici oldu. Çok sayıdaki Çin işletmesi, otomotiv ve enerji başta olmak üzere çeşitli sektörlerdeki şirket alım çalışmalarında yer alıyor. Peki bunun nedeni nedir? Çin işletmeleri şirket alım faaliyetlerinde ne gibi imkanlar ve sorunlarla karşılaştı? Bugün bu soruların yanıtlarını aramaya çalışacağız.

       Çin Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan istatistik verilerine göre, Çin işletmelerinin yurt dışındaki şirket alım çalışmaları için yaptığı harcama bu yılın ilk iki ayında 20 milyar doları geçti. Oysa bu alanda geçen yıl yapılan toplam harcama, sadece 20 milyar 500 milyon dolardı. Çin işletmelerinin yurt dışındaki şirket alım çalışmalarındaki bu hızlı artışın ardında yatan nedenlerin başında, krizden dolayı çok sayıda Avrupalı ve Amerikalı işletmenin piyasa değerlerinin düşmesi ve böyle bir ortamda şirket alımı için risklerin azalması geliyor. Buna son onyıllarda gücünü sürekli olarak artıran Çin işletmelerinin finans krizi karşısında rekabet gücünü koruması da ekleniyor.

      Çin Sosyal Bilimler Akademisi Dünya Ekonomi ve Siyaset Enstitüsü Uluslararası Ticaret Merkezi Müdürü Song Hong, mevcut ortamda Çin işletmelerinin dünyaya açılımı için önemli fırsatların bulunduğuna işaret etti. Song şöyle konuştu:

      "İşletmelerimiz, genel olarak dönüşüm için kritik bir dönemden geçmektedir. Kendine özgü teknolojilere, markalara ve sağlıklı pazarlama ağına henüz yeteri derecede sahip olmayan işletmelerimiz, yurt dışında şirket alım çalışmaları gerçekleştirme yoluyla bu stratejik varlıklara sahip olmak istiyor."

      Krizle birlikte yurt dışında şirket alım çalışmaları konusunda önemli açılım yapan Çin işletmelerinin gözde sektörleri, otomotiv sanayii ile enerji oldu. Song Hong, Çin işletmelerinin yurt dışı şirket alım faaliyetlerindeki başarılı örneklerinin ortak özelliğinin şirket alım çalışmalarının Çin işletmelerinin üstünlüklerine ve uzun vadeli gelişme stratejisine uygun olması olduğuna işaret etti. Song, sözlerini şöyle sürdürdü:

      "İşletmelerimizin uluslararası rekabet içerisinde güçlü oldukları sektörlerin başında imalat sektörü geliyor. Bu işletmelerin karşılaştıkları en büyük sorun kaynak kıtlığı. Aslında şirket alımı konusunda başarılı olan Çin işletmelerinin tamamına yakını, aldıkları yabancı şirketlerle uzun süreden beri bağlantılarını sürdürmüşlerdi ve gerçekleştirdikleri şirket alımlarıyla teknoloji birikimi ile rekabet gücünü artırdılar."

      Ancak Çin işletmeleri yurt dışındaki şirket alım faaliyetlerinde ciddi sorunlarla karşılaştı. Song Hong, buna ilişkin olarak şunları kaydetti:

      "İşletmelerimizin faaliyet alanı, bugüne kadar genel olarak yurt içi pazarıyla sınırlı kalmıştı. Bu nedenle gerek deneyim, gerekse insan kaynakları bakımından yetersizler. Aldıkları yabancı markaların ve teknolojilerin nasıl değerlendirileceği, çok uluslu şirketlerin nasıl yönetileceği, yerli işletmelerimiz için birer ciddi sınav olacaktır."

       İşletmelerin yurt dışına açılımına yardımcı olmak için Çin Ticaret Bakanlığı, kısa süre önce 160 ülke ve bölgeyi yapsayan bir yatırım rehberi hazırladı. Bu rehberde, dış yatırımlarla ilgili bilgilerin yanı sıra, karşılaşılabilecek sorunlara da yer verildi.

       Çin Deniz Petrolleri Limited Şirketi Genel Müdür Yardımcısı Yuan Guangyu, karşılaşılan sorunların Çin işletmelerinin yurt dışında şirket alım çalışmalarını engellemeyeceğini söyledi. Yuan, görüşlerini şöyle dile getirdi:

       "Çin işletmelerinin yurt dışında şirket alım çalışmaları, henüz başlangıç aşamasında. Sorunlarla ve hatta başarısızlıkla karşılaşılması, son derece normaldır. Bu çalışmaların geleceğine çok olumlu bakıyorum."