Kısa süre önce sona eren Bo'ao Asya Forumu 2009 Yılı Toplantısı'na katılan Çinli ve yabancı siyasetçiler, iş çevresinden şahsiyetler ile bilim adamları ve uzmanlar dikkatlerini Çin'in ekonomik gelişmesine çevirdi. Katılımcılar, küresel finans krizinin etkisiyle birçok ülkenin ekonomik geleceğinin karanlık olduğu günümüz koşullarında, Çin ekonomisindeki sevindirici değişimin herkesin krizin ucundaki ışığı görmesini sağladığını vurguladı.
Geçen yılın ikinci yarısından bu yana finans krizinin etkisiyle Çin'in ihracatında düşüş yaşandı, işletmeler zor duruma düştü, işsizlik arttı, mali gelir azaldı. Ekonomik büyüme hızı da yavaşladı. Makro ekonomik politikada zamanında düzenlemeler yapan Çin hükümeti, iç talebi genişletme, hükümet yatırımlarını artırma, sektörlerde düzenlemelere gitme, teknolojik alanlarda yenilemeler yapma ve sosyal güvenlik seviyesini önemli ölçüde yükseltme gibi ekonomiyi teşvik eden paketler açıkladı.
Söz konusu önlemler, ilk sonuçlarını vermeye başladı. Bu yılın ilk çeyreğinde Çin'in gayri safi yurt içi hasılasında artış oranı yüzde 6.1'i buldu. Bu oranın geçen yılın aynı dönemine göre 4.5 puan gerilemesine rağmen dünyada birçok ülkenin ekonomisinde eksi büyüme kaydedildiği koşullarda Çin ekonomisinde bu oranda büyüme hızı gerçekleştirilmesi kolay bir iş değil. Çin Başbakanı Wen Jiabao Bo'ao Asya Forumu'nda yaptığı konuşmada, Çin'in ekonomik durumunun beklenenden daha iyi olduğuna işaret ederek şunları söyledi:
"Çin'in ekonomik durumunun iyi olduğu şu alanlarda görülüyor. Birincisi, yatırımda büyük artış kaydedildi, tüketim de nispeten hızlı arttı, iç talep sürekli yükseldi. İkincisi, sınai üretimi istikrara kavuştu, tarımda genel olarak istikrar korundu. Üçüncüsü, sektörel yapıda düzenlemeler hızlandırılarak bölgesel gelişmelerde eşgüdüm sağlandı. Dördüncüsü kent ve kasabalarda iş bulanların sayısı arttı ve vatandaşların geliri yükseldi. Beşincisi, banka sisteminde dolaşan para yeterli oldu, finans piyasası sağlıklı şekilde yürütülüyor, toplumsal güven arttırıldı ve piyasa beklentisi iyileşti."
Finans krizinden dolayı zor duruma düşen işadamları da piyasanın canlanmaya başladığını hissetti. Bo'ao Asya Forumu'na katılan Shanghai General Motors Coporation Genel Müdürü Ding Rui, Çin'in otomotiv sektörünün, hükümetin ekonomi paketinden yararlandığı sektörlerden biri olduğunu kaydederek şunları söyledi:
"Geçen yılın sonundaki tahminimize göre, otomotiv sektöründe bu yılın ilk çeyreğinde, zorluk yaşanacaktı. İkinci, hatta üçüncü çeyrekte durum iyileşmeye başlayacaktı. Mevcut duruma bakıldığında, bu yılın birinci çeyreğinde otomobile olan talep, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 5.6 arttı. Bu artış oranı, iç talebin genişlediğini gösteriyor."
Verilere göre bu yılın ilk çeyreğinde ABD'nin otomotiv pazarı daraldıkça, Çin'in otomotiv pazarında sevindirici durum ortaya çıktı. İlk çeyrekte Çin'de 2 milyon 680 bin adet otomobil satıldı, bu rakam geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3.88 arttı. Bu satış miktarıyla Çin, dünyanın en büyük otomotiv pazarı haline geldi.
Yatırım, uzun zamandan beri Çin'in ekonomik büyümesini sağlayan önemli motor güçtü. Çin'in merkez bankası olan Çin Halk Bankası tarafından yayınlanan verilere göre, bu yılın ilk çeyreğinde Çin'de yeni açılan kredi miktarı 4.58 trilyon yuana ulaştı. Bu miktar, tüm 2008 yılında açılan kredi miktarını geçti. Bazı uzmanlar, bu kadar büyük miktarda kredi artışının, belli riskler getirebileceğinden endişe duyuyor. Çin Bankacılık Denetim ve Yönetim Komitesi Başkanı Liu Mingkang Bo'ao Asya Forumu'nda yaptığı konuşmada, Çin'de yeni açılan kredinin yol açacağı riskin, kontrol altına alınabileceğini savunarak şöyle konuştu:
"Yeni açılan krediler esas olarak ülkenin altyapı tesislerinin inşasına projelerine, vatandaşların yaşam seviyesinin yükselmesine ve ticaret alanına yöneldi. Aslında ilk çeyrekte sanayi alanına açılan kredi, geçen yılın aynı dönemine gore fazla artmadı. Yüksek enerji tüketen, çevreye ciddi zarar veren ve kaynakları fazla tüketen projelere açılan kredilerde artış olmadı."
Bo'ao Asya Forumu 2009 Yılı Toplantısı'na katılan yabancı temsilciler, Çin ekonomisinde görülen olumlu değişimi fark ettiklerini belirterek, Çin'in krize karşı aldığı önlemleri takdirle değerlendirdiler. Suudi Arabistan Temel Sanayi Şirketi (SABIC), biyokimya ürünleri, gübre, plastik ve metal ürünleri konusunda dünyanın önde gelen üreticilerinden biridir. Bu şirketin ürünlerinin yarısı, Asya'ya satılıyor ve en büyük pay Çin'e ait. Bu şirketin icra kurulu başkanı (CEO) Muhammed Almady forumda yaptığı konuşmada, Çin pazarına iyimser bakmaya devam ettiğini ve Çin'e yönelik yatırımı artıracaklarını belirtti.
"Çin ekonomisinde yeniden canlanma belirtileri gördük, Çin'in iç talebi teşvik eden paketinin olumlu sonuç vermeye başladığının da farkındayız. Bu paketlerin Çin ekonomisinin hızlı büyümesini sağlayan motor olmasını bekliyoruz. Çünkü Çin'in ekonomik durumunun şirketimizin ürünleri üzerinde büyük etkisi olacak."
Evet, Çin ekonomisi yeniden canlanmaya başladı. Fakat küresel finans krizinin yayılmaya devam ettiği, dünya ekonomisinin gerileme eğiliminin önlenemediği koşullarda, Çin ekonomisi, halen büyük zorluklarla karşı karşıya bulunuyor. Çin Halk Bankası Başkanı Zhou Xiaochuan forumda ülkenin ekonomik durumunu özetledi.
"Çin ekonomisinde bazı olumlu belirtiler çıkmasına rağmen, genel olarak küresel finans kriziyle ve ekonomik krizle mücadele aşamasında bulunuyoruz."
Zhou Xiaochun, Çin'in finans krizinin etkisini asgariye indirerek, ekonomisinin nispeten istikrarlı ve hızlı gelişmesini sağlamak için ekonomiyi teşvik eden paketleri kapsamlı şekilde hayata geçireceğini söyledi. Zhou, Çin hükümetinin, küresel finans krizindeki gelişmeleri yakından izleyeceğini ve buna göre ilgili politikalarda düzenlemeler yapacağını belirtti.
Foruma katılanlar, dünyanın üçüncü büyük ve en hızlı büyüyen ekonomisi olarak Çin'in birçok sorunla karşı karşıya bulunmasına rağmen, gelecekte dünya ekonomisinin gelişmesini önderlik edebilecek önemli güçlerden biri olmaya devam edeceği görüşünü dile getirdi.
