12 Ağustos günü Tianjin'in Yeni Binhai Bölgesi'ndeki kimyasal madde deposunda meydana gelen patlamada ciddi boyutlarda can ve mal kaybı yaşandı. Kazadan en çok etkilenen sektörlerden biri de otomotiv oldu.

146 kişinin hayatını kaybettiği, 700'ü aşkın yaralının olduğu patlamada büyük ekonomik zararlar oluştu. Bölgedeki çok sayıda fabrikanın üretim hattı ve üretilen ürünler ile henüz ithal edilmiş mallar zarar gördü.

Çin'in dördüncü büyük ticari limanı olan Tianjin Limanı, birçok uluslararası firmanın, ağırlıklı olarak Japon ve Alman otomotiv markalarının konuşlandığı önemli bir merkez konumunda.

Patlamadan en çok etkilenen şirketler arasında Volkswagen, Renault, Mitsubishi ve Toyota gibi otomotiv devleri yer alıyor. ChinaDaily'nin yayınladığı bir habere göre otomobil üreticilerinin toplam zararı 2 milyar yuan (312,5 milyon dolar) değerinde.

Renault'dan yapılan açıklamaya göre şirketin yaklaşık bin 500 aracı kullanılamaz hale geldi. Renault Halkla İlişkiler Uzmanı Zhang Le, zarar gören modellerin arasında çoğunlukla SUV modellerinin bulunduğunu bildirdi.

Volkswagen ise, araçlarından büyük bir kısmının zarar gördüğünü, fakat bu araçların sayısının net olmadığını açıkladı. Tianjin dışında şirket, Shanghai ve Guangzhou limanlarından da otomobil ithal ettikleri, söz konusu limanlardan müşterilerine teslim etmeleri gereken araçları zamanında ulaştırmak için çalıştıkları bilgisini verdi.

www.163.com'un yayınladığı bir haberde ise Volkswagen'in zarar gören otomobil sayısı 2 bin 748 olarak belirtilirken, birçoğunun New Beetle, Golf ve Tiguan modelleri olduğu not düşüldü.

FAW Toyota'dan bir yetkili, patlamada üretim hatları ve çalışanları herhangi bir zarar görmezken, ofis bölgesi, fabrika pencereleri ve fabrika yakınındaki bazı araçlarının hasar aldığını aktardı.

Mitsubishi'nin yaklaşık 600, Hyundai'nin ise 3 bin 950 adet otomobilinin patlamadan etkilendiği açıklandı.

Patlamanın uzun vadede otomotivcilere etkisi

Çin'in otomotiv sektörü bu yıl yavaş bir büyüme halindeyken Tianjin'deki patlama, otomotivcilerin maruz kaldığı baskıyı daha da artırdı. Çin Otomobilciler Federasyonu'ndan edinilen bilgilere göre, araç stok miktarı aylardır alarm seviyesinin yukarısında. Temmuz stokları yüzde 50'lik alarm seviyesinin yalnızca yüzde 3,4 üzerinde idi.

İsminin ve görev yaptığı şirketin açıklanmasını istemeyen bir yetkili, kazanın otomotiv sektörü üzerindeki etkisi hakkında değerlendirmelerde bulundu. Buna göre, zaten kötü halde olan piyasada bu olayla birlikte daha büyük zorluklar yaşanacak, araç satmak zorlaşacak ve otomotivcilerin durumuna istikrar kazandırmak uzun zaman alacak.

Diğer otomotivcilerin yorumları

Diğer otomotivciler ise patlamada aldıkları hasarlarla ilgili şu açıklamaları yaptı.

Mercedes: "Ölü veya yaralı personelimiz yok."

BMW: "Tianjin'de yaralananlar, hayatını kaybedenler ve ailelerinin yaşadıklarından üzüntü duyuyoruz. İki binadan oluşan Araç Dağıtım Merkezi'miz patlamadan zarar gördü. Dağıtım merkezimizdeki araçlar konusunda henüz bir rapor hazırlayamadık, zira bölgede güvenlik önlemleri nedeniyle girişler kısıtlı. Tüm çalışanlarımızı bölgeden tahsis ettik, hepsi güvende. Gelişmeleri aktarmaya devam edeceğiz."

Audi: "Patlamadan etkilenmedik."

Lexus: "Personelimizden ölen ya da yaralanan olmadı. Tianjin'de binden az aracımız mevcuttu. Farklı bölgelere yerleştirdiğimiz bu araçların büyük çoğunluğunun zarar görmediğini düşünüyoruz."

Infiniti: "20'den fazla aracımız hasar aldı."

Patlamanın Çin ekonomisine etkisi

Öte yandan patlamanın Çin ekonomisi üzerinde ne gibi bir etkisi olabilir, akıllara gelen ilk sorulardan biri de bu. Çin ekonomisine genel olarak büyük ve olumsuz etki edip etmeyeceği henüz net olmamakla birlikte, özelikle Çin'in dış ticareti kısa vadede etkilenebilir.

Yüzde 7'de tutulan büyüme hedeflerine yılın ilk yarısında ulaşılmış olsa da dış ticaret verileri gerileme yönünde. 2015'in ilk yarısında dış ticarette yüzde 7,3'lük düşüş yaşandı. Özellikle Çin'in büyük ticari partnerlerinden AB, ABD ve Japonya ile ticaret hacmi, Avrupa'da görülen ekonomik çalkantı, Çin'deki işçi ve üretim maliyetlerinin artışı gibi nedenlerle geçen yıllardaki büyümeye kıyasla oldukça azaldı.

Çin'in ihracat ve ithalatının büyük oranda karşılandığı bir liman olarak Tianjin Limanı'nda çok sayıda konteyner zarar gördü. Buradaki zararın boyutları netleşmemiş olsa da, kayıplar düşünüldüğünde şirket sahipleri bir süreliğine baskı altına girebilir.

Başkente yakın merkezi bir konumda olan Tianjin Limanı tekrar kullanıma açıldı, ticari mal akışı devam ediyor. Peki limanın kullanılamaması durumundan Çin'in dış ticareti nasıl etkilenir?

Tianjin dışında Çin'in güneyinde Shanghai, Guangzhou ve Ningbo limanları, kuzeyinde ise Dalian ve Qingdao limanları kullanılmakta. Tianjin Limanı'nın kapatılması ya da yeniden inşası gerektiği takdirde Dalian veya Qingdao gümrüklerine geçilebilir.

Patlamanın Çin ekonomisine uzun vadede zarar vereceği görülmese de benzer kazaların olmaması için hükümet özel önlemler almaya devam ediyor. Fakat yetkililerin bu konuya daha hassas yaklaşması, daha büyük ve ağır bir felaketin yaşanmaması, telafi edilemeyecek ekonomik zararlara uğranmaması için firma sahiplerinin de daha dikkatli olması gerekiyor.

Kimya şirketlerine sıkı denetim

Ekonomik zararlar bir yana halkın ve medyanın gündeminde kimyasal maddelerin güvenilirliği, yanıcı ve patlayıcı maddelerin depolanmasına ilişkin hükümetin getirdiği düzenlemeler ile bunları şirketlerin ihlal edip etmediği yatıyor.

Çin yasalarına göre tehlikeli madde içeren depolar kamu binalarından ve ulaşım hatlarından en az bin metre uzaklıkta olmalı. Patlama sonrası incelenen veriler gösteriyor ki olay yerini çevreleyen bir kilometrelik alanda üç büyük yerleşim yeri bulunuyor.

Diğer yandan, National Business Daily'nin haberine göre Tianjin son yıllarda kimya endüstrisi alanında çok gelişti. Endüstrinin planlanandan daha fazla ve hızla gelişmesi, kullanışlı depo ihtiyacını doğurdu. Fakat Tianjin'deki depo sayısı ihtiyacı karşılayacak nitelikte değil.

Kazanın ardından Çin hükümeti kimyasal madde depolanmasıyla ilgili yeni girişimlerde bulundu. Öncelikle Tianjin'in Yeni Binhai bölgesinde bulunan 250 tehlikeli madde depolayan şirket ve depoları güvenlik açığı veren 70 şirket kapatıldı.

Beijing Güvenlik ve Denetim İdaresi'nin yayınladığı istatistiklere göre, kentin Fangshan, Tongzhou ve Daxing bölgelerinde tehlikeli madde bulunduran ya da üreten toplamda 2 bin 536 şirket bulunuyor. Bu firmaların dışında Beijing'in 124 bölgesinde petrol, sıvı amonyak ve metan gazı gibi tehlikeli kaynaklara sahip olan 85 firma daha denetim altına alındı.

Beijing Güvenlik ve Denetim İdaresi Başkan Yardımcısı Qianshan, Beijing'deki tehlikeli maddelerin kontrol edilmesine yönelik daha sıkı tedbirler alınacağını kaydetti.