Yunnan eyaletinin başkenti Kunming'den başlayacak olan demiryolu hatları; Laos, Vietnam, Kamboçya, Myanmar, Tayland, Malezya ve Singapur'u birbirine bağlayacak…

Çin'in küresel pazarda rekabet eden iki tren firması, 2015 yılına birleşme kararıyla girdi. Demiryolu araç üreticileri CNR Corp ve CSR Corp'un birleşmesi bir sanayi devi yaratacak. Kurulmakta olan CNR-CSR Demiryolu Holding'in önünde, muazzam projeler var. Birleşmenin ülkenin ihracat rakamlarını da yükseltmesi bekleniyor.

Evlilik tamamlandığı zaman, satış bazında dünyanın en büyük tren üreticisi olmaları beklenen iki şirket arasında daha oönce yaşanan ve iki tarafa da zarar veren fiyat savaşı gibi olumsuzluklar da sona erecek. Birleşik şirketin, dünyanın tüm pazarlarının hızlı tren, hafif raylı araç ve metro araçları ihtiyaçlarını karşılayabilecek kapasiteye ulaşacağı belirtiliyor.

CNR'ye bağlı Changchun Demiryolu Araç Şirketi Başkan Yardımcısı, mühendis Li Jun, yeni entegre şirketin özellikle hızlı tren ve elektrikli çoklu ünite alanlarında teknolojilerini, sermaye ve üretim kapasitelerini optimize ederek, küresel rakiplerine karşı açık bir üstünlük kazanacaklarını söylüyor.

CNR ve CSR yurtdışı siparişlerde, sık sık birbirlerine karşı rekabet durumuna düşüyordu. Örneğin Türkiye'nin en büyük iki kenti İstanbul ile Ankara arasındaki yüksek hızlı demiryolu hattı inşa ihalesinde (CSR kazandı) ve Arjantin'le yapılan en büyük ana hat yolcu trenleri ihracat ihalesinde (CNR kazandı) rekabet ettiler. Çin tren üreticileri, uluslararası ihalelerde Avrupa, Kanada, Japonya ve Güney Kore'den gelen rakiplerinden çok birbirlerine karşı fiyat kırıyorlardı.

Li, yüksek hızlı trenler konusunda iç piyasanın artık doymuş olduğunu söylüyor ve ekliyor: "Birleşme Çin'in demiryolu endüstrisi ve onunla ilişkili sektörlerinin, uluslararası alanda gelişmesini engelleyen sağlıksız rekabetin önüne geçecek."

Birleşme planının ilk taslağı sunuldu

CNR, CSR ve Çin Sermayesi Yatırım Grubu'ndan bir ekip, Aralık ayı başlarında, hisse paylaşımını da içeren birleşme planının ilk taslağını Devlet Konseyi'ne sundu. Ancak, bu tür yeni bir şirketin verimli bir biçimde nasıl yönetileceği, inşa işlemleri ve diğer kapasite sorunlarının nasıl çözüleceği gibi çeşitli sorunlar üzerinde çalışmalar devam ediyor.

Çin Mühendislik Akademisi'nden Wang Mengshu, birleşmenin Çin'in yurtdışı demiryolu kapasitesini artıracağını, özellikle gelişmekte olan pazarlara açılmasını kolaylaştıracağını söyledi. Ortaklık, kuşkusuz küresel çapta pazar payını büyütmek amacıyla yeni yatırım alanları açmaya bakacak.

300 milyar yuanlık şirket

CNR ve CSR daha önce, artık kapatılmış olan Demiryolları Bakanlığı'na ait Çin Ulusal Demiryolu Lokomotif ve Demiryolu Araçları Sanayi'nin parçasıydı. Bakanlık 40 tren fabrikası, parça tesisleri ve araştırma enstitüleri olan şirketi, mülkiyeti hâlâ ana şirkete ait olmak üzere, 2000 yılında iki bölüme ayırdı.

Wang, "Yeni grup, herhangi bir uluslararası projeyi altyapı inşası dahil gerekli hizmetler, araç tasarımı ve inşası, bakım ve mesleki eğitim tasarımı gibi bir bütün olarak tamamlayacak altyapıya sahip olacak" diyor.

"Üç kıtaya üretim üsleri..."

Wang, Latin Amerika, Afrika ve Güneydoğu Asya'da "modern demiryolu ağlarına, eğitim enstitülerine ve endüstriyel vakıflara" büyük ihtiyaç duyulduğunu hatırlatıyor. Wang birleşik şirketin, üretim kapasitesinin bir bölümünü, önümüzdeki beş yıl içinde, söz konusu bölgelere aktarmasının mantıklı olacağını belirtiyor.

Birleşmeyle 300 milyar yuanlık (48 milyar 310 milyon dolar) bir şirket yaratılacak ve şirketin piyasa değeri 26 milyar dolara, çalışan sayısı 180 bine yükselecek.

Her iki şirket de hızla ilerleyen teknolojik ve mühendislik yetenekleriyle, gelişmekte olan ülkelerde projeler uygulayarak, demiryolları inşa ederek, büyüme hırslarını tatmin olanağı buldu.

Dünya Bankası tarafından Temmuz ayında yayımlanan bir raporda, Çin'in 10 bin kilometreyi aşkın yüksek hızlı tren ağıyla, 2013 yılı sonunda tüm ülkeleri geride bıraktığı, hatta tüm Avrupa Birliği'ni kapsayan ağı aştığı birildirildi. 2014 yılında Çin'in hızlı tren ağlarının uzunluğu 16 bin kilometreyi buldu.

"Artık, teknolojileriyle de yarışıyorlar"

Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu, Ekonomik Planlama Ajansı'ndan raylı ulaşım uzmanı Feng Hao, "Yeni grup demiryolu ürünlerinde daha iddialı olacak, böylece gelişmiş ülkelerin kapılarını daha büyük bir güvenle çalacak" diyor ve ekliyor:

"Çin demiryolu üreticileri, yıllarca devlete ait demiryolu inşaat projelerinde çalıştıktan sonra, sadece sundukları fiyat avantajlarıyla değil, artık teknolojileri ve tecrübeleriyle de örneğin Alman ya da Kanadalı rakipleriyle yarışır durumda."

Çin hükümeti de demiryolu sektörünün ihracatına destek verdi. Böylece Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri gibi gelişmiş ülkeler de Çin demiryolu şirketlerinin kendi yerli şirketleriyle çalışmalarına, kendi demiryolu altyapı hizmetlerini yükseltmelerine izin verdi.

Moskova-Kazan hattı

Changchun Parti Sekreteri Wang Xianhong, Volga Nehri üzerinde Moskova ve Kazan kentlerini birbirine bağlayacak 770 km'lik yüksek hızlı demiryolu hattının inşasıyla ilgili anlaşmanın Eylül ayında imzalandığını belirtti. Artık, anlaşmanın ayrıntıları üzerinde duruluyor.

Moskova-Kazan hızlı tren hattı, 2018 yılında Rusya'da düzenlenecek Dünya Kupası futbol finallerine kadar tamamlanması planlanan ve Beijing'e kadar uzanacak demiryolu hattının da ilk bölümünü oluşturacak. Kazan Dünya Kupası'na ev sahipliği yapacak kentlerden biri.

Kunming ile (Yunnan eyaletinin Vietnam'a yakın bir sınır ilçesi olan) Hekou arasındaki 460 kilometrelik demiryolu, 11 yıl sonra, 10 Kasım 2014 tarihinde yeniden faaliyete başladı. Bu demiryolu hattı 1900'lü yılların başında Fransız hükümeti tarafından inşa edilen Çin'in ilk uluslararası demiryolu hattıydı. İnşasına 2009 yılında başlanan projeye, 2013'te Çin Demiryolu Şirketi haline getirilen demiryolları bakanlığı tarafından 6 milyar 930 milyon yuan yatırım yapılmıştı.

18 ülke anlaştı

Orta ve uzun vadeli plana göre, Çin Demiryolu Şirketi, ülkeyi Güneydoğu Asya ülkelerine bağlayacak üç büyük demiryolu hattı daha inşa edecek. Şirket mühendislerinin ağ üzerinde ön çalışmalara başladıkları bildiriliyor.

Demiryolu hatları Yunnan eyaletinin başkenti Kunming'den başlayacak; Laos, Vietnam, Kamboçya, Myanmar, Tayland, Malezya ve Singapur'u birbirine bağlayacak. Söz konusu demiryolu hatları, ilk kez 1960'larda önerilen iddialı Trans-Asya Demiryolu hattının güney bölümünü oluşturacak.

2006 yılında 18 ülke tarafından imzalanan ağ anlaşması, Beijing'de düzenlenen son APEC toplantısında bir plan dahilinde yeniden tasarlandı.

Büyük ağ, Birleşmiş Milletler Asya-Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu'na göre, Türkiye'nin İstanbul kentiyle Singapur'u bağlayacak 14 bin kilometrelik demiryolu bağlantısının hatta ilerde Avrupa ve Afrika bağlantılarının adımı olacak.

Beijing Jiaotong Üniversitesi'nden demiryolu ulaşım profesörü Zhao Jian, planın, kurulmakta olan CNR-CSR Demiryolu Holding için büyük bir fırsat olacağını söyledi.

Dış yatırımlar bir yılda 3 kat arttı

Çin Ticaret Bakanlığı Dış Yatırım Daire Başkanlığının verilerine göre, Çin işletmelerinin yabancı ülkelerde katıldığı demiryolu projelerinin sayısı, 2014 yılında 348'e yükseldi. Çin'in katıldığı yurtdışı demiryolu projelerine, 2014 yılında 113 yeni proje eklendi.

Çin Ticaret Bakanlığı Dış Yatırım Daire Başkan Yardımcısı Zhi Luxun, projelerin, Çin dış yatırımlarının yeni büyüme ekseni haline geldiğini söyledi. Çin'in eskiden sadece demiryolu ürünleri ihraç ettiğine dikkat çeken Zhi Luxun, günümüzde ihracatın boyutlarını genişlettiklerini, demiryolu ürünlerinin yanı sıra müteahhitlik ve teknoloji ihraç ettiklerini bildirdi.

Çin işletmelerinin 2014 yılında demiryolu alanında imzaladıkları sözleşmelerin değeri, 2013 yılına göre üç kat artarak 24 milyar 700 milyon dolara ulaştı. Çin işletmelerinin 2014 yılında söz konusu projelerden elde ettikleri gelir, 2013 yılına göre yüzde 31,3 oranında artarak 7 milyar 600 milyon doları buldu.

Çin'in gerçekleştirdiği demiryolu araç ihracı 2001 yılında 80 milyon dolardı, 2014 yılında 3 milyar 740 milyon dolara ulaştı. 2014 yılında demiryolu araç ihracındaki artış hızı yüzde 19,3 oldu. Bu sayı, aynı dönem dış ticaret artış hızının üç katı.

Çin'in yurtdışı demiryolu piyasası, başta ASEAN ülkeleri olmak üzere Arjantin, Avustralya ve ABD gibi 80'den fazla ülke veya bölgeyi kapsıyor.

Londra Belediye Başkanı Boris Johnson,Beijing-Shanghai yüksek hızlı trenine binerken... Tren 1,310 kilometryi 5 saatte katediyor ve hızı saatte 308 km.