Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Sun Jiwen, Çin'in net sermaye çıkışı olan, bir dış yatırım ekonomisi haline geldiğini bildirdi. Doğrudan dış yatırımlar 2014'te yüzde 14,1 arttı.
Çin hükümeti bir hedefini daha gerçeğe dönüştürdü. Çin Ticaret Bakanlığı, doğrudan dış yatırımlarının (DDY) 2014 yılında doğrudan yabancı yatırımları (DYY) aştığını, 19 Ocak günü resmen açıkladı. Bakanlık Sözcüsü Sun Jiwen, böylece Çin'in net sermaye çıkışı olan, bir dış yatırım ekonomisi haline geldiğini bildirdi.
Dönemin Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Shen Danyang, geçen yılın başında yaptığı açıklamada, "Çin'in doğrudan dış yatırımlarının, 2014 sonunda ya da en fazla iki yıl içinde, ülkeye yapılan doğrudan yabancı yatırımları aşacağını" söylemişti. İki yıl beklemeye gerek kalmadı.
2014'te finansal olmayan sektörlerde dış yatırımlar yıllık bazda yüzde 14,1 artarak 102 milyar 900 milyon dolar oldu. Aynı dönemde finansal olmayan sektörlerde Çin'in çektiği doğrudan yabancı yatırımlar 119 milyar 600 milyar dolar olarak gerçekleşti. Kâr yeniden yatırımları ile üçüncü ülkeler üzerinden yatırımlar da dikkate alındığında, 2014 yılında Çin'in yaptığı doğrudan yatırımlar, çektiği yabancı yatırımları aştı. Bakanlık Sözcüsü Sun Jiwen, bu konuya ilişkin kesin rakamları daha sonra ilan edileceklerini söyledi.
Sözcü Sun Jiwen, doğrudan dış yatırımların çekilen yabancı yatırımları aşmasının, reform ve dışa açılma dönemi boyunca Çin'in ekonomik kalkınma modelinde temel bir değişikliğe işaret ettiğini, ülkenin "sağlam bir ekonomik güç" haline geldiğini kaydetti.
Çin Hükümeti hedeflerini "tereyağından kıl çeker gibi" gerçekleştiriyor. Ancak Çin Hükümeti, hedefler doğrultusunda ciddi bir planlama yapıp sıkı bir biçimde uyguluyor.
Yine bir hatırlatma yapalım. Başbakan Li Keqiang, geçen yılın başında, Çin Ulusal Halk Meclisi (ÇUHM) toplantısında Hükümet Çalışma Raporu'nu sunarken, "Dışa daha açık bir ekonomik sistem kuracağız. Uluslararası piyasada daha fazla üstünlükler geliştireceğiz" demişti.
"Birkaç yıl boyunca yüksek kalacak"
Dış yatırımlardaki artış hızı da dikkat çekici. Çin'in doğrudan dış yatırımları 2013 yılında da yüzde 16,8 oranında artmıştı. Aynı yıl Çin'e yapılan doğrudan yabancı yatırımlar yüzde 5,25 oranında yükselmişti. Doğrudan yabancı yatırım artışının 2014'te 1,7'ye düştüğünü de not etmek gerekiyor. Çin Sosyal Bilimler Akademisi'ne bağlı Ekonomi Stratejisi Ulusal Akademisi'nden araştırma görevlisi Zhang Ning, 20 Ocak günü Global Times'ta yayımlanan yorumunda "Çin'in DDY büyüme oranı önümüzdeki birkaç yıl boyunca da yüksek kalacak ve net sermaye çıkışları görülecek" dedi.
Çin Makroekonomik Bilgi Ağı Baş Editorü Tian Yun, Çin'in dış yatırım ülkesi haline gelmesinin önemli bir statü değişikliği olduğuna işaret etti. Tian, "Çin artık küresel çapta daha önemli bir rol alacaktır. Çin, yüksek hızlı tren ve ultra-yüksek-gerilimli enerji iletim sanayisindeki başarıları sayesinde bu noktaya ulaşmıştır" dedi.
Anbang, Lenovo ve Wanda
Çin Devlet Elektrik Şebekesi Şirketi liderliğindeki bir konsorsiyum 2014 Şubatı'nda Brezilya'nın en büyük hidroelektrik projelerinden birinin elektrik iletim hattı inşa ihalesini kazandı. Anlaşma, Çin'in elektrik iletim teknolojisi ihracatında bir kilometre taşı olarak değerlendirildi.
Enerji ve madencilik sektörleri hâlâ önemli bir rol oynamakla birlikte, dış yatırımlar gayrimenkul, imalat ve teknoloji sektörlerine doğru da genişliyor.
Örneğin Beijing merkezli Anbang Sigorta Grubu, geçen Ekim ayında Waldorf Astoria New York otelini 1 milyar 950 milyon dolara satın aldığını duyurdu. Aynı ay içinde PC üreticisi Lenovo Group, Motorola Mobil'i 2 milyar 900 milyon dolara satın aldı. Haziran ayında ise ticari emlak sektöründen Dalian Wanda Grubu, İspanya'nın başkenti Madrid'deki önemli bir binaya; Edificio Espana'ya 334 milyon dolar ödemişti.
Uzmanlar dış yatırımlarda kamu şirketlerinin hâlâ baskın olduğuna dikkat çekiyorlar. Ancak bu konuda da önlemler alınıyor. Ticaret Bakanlığı, 'özel şirketlerin yurtdışı yatırım projelerini kolaylaştırmak için bir sistem geliştirildiğini' 6 Ekim 2014 tarihinde ilan etti.
Madrid'deki Edificio Espana binası, 2014 Haziran'ında Çinli gayrimenkul şirketi Dalian Wanda Grubu tarafından satın alındı.
