Çin'in yıllık ihracat artışı, Mayıs ayındaki yüzde 7 düzeyinden Haziran ayında yüzde 7,2'ye yükselerek son beş ayın en yüksek düzeyine çıktı. İthalat Mayıs ayında daralarak yüzde 1,6'ya düştükten sonra Haziran'da yüzde 5,5 oldu. Ticaret fazlası Mayıs ayındaki 36 milyar dolar düzeyinden Haziran ayında 31 milyar 600 milyon dolara geriledi. Yine ilk yarıda dış ticaret fazlası, 103 milyar dolar oldu. Uzmanlar ihracat rakamlarının büyümeyi yüzde 10 etkilediğine dikkat çektiler.
Gümrük İdaresi Sözcüsü Zheng Yuesheng, "Dış ticaret, ilk çeyrekteki düşüşün ardında ikinci çeyrekte artıya döndü. Özellikle Mayıs ve Haziran aylarında büyüme hız kazandı" dedi. Zheng, konuyla ilgili basın toplantısında, iyileşmeyi, hükümetin Mayıs ayında başlattığı destek önlemleriyle küresel talepteki istikrarlı gelişmeye bağladı. Çin hükümetinin Mayıs başlarında aldığı kararla, gümrük idaresi ve merkez bankası, ihracatta daha fazla vergi indirimi, kredi sigortası ve kur riskini azaltma önlemleriyle sektöre destek başlatmıştı.
"Öncü göstergeler, iki yılın zirvesinde"
Bank of Communications'dan araştırmacı Liu Xuezhi, Mayıs ve Haziran aylarındaki toparlanmada Avrupa'ya artan ihracatın ve zayıf yuanın etkili olduğunu söyledi. Haziran ayında Avrupa Birliği'ne ihracat yüzde 13,1, Amerika Birleşik Devletleri'ne yüzde 7,5 arttı. Öte yandan yuan dolar karşısında bu yıl yaklaşık yüzde 2,3 zayıfladı.
Zheng basın toplantısında ihracatta ivmenin üçüncü çeyrekte devam edeceğini, dördüncü çeyrekte daha da hızlanacağını söyledi. Zheng öncü göstergelerin Haziran ayında 42,2 düzeyine yükseldiğini, bunun yaklaşık iki yıldır ikinci en yüksek düzey olduğunu belirtti.
CITIC Bank International'ın Hong Kong Baş Ekonomisti Liao Qun, ihracatın yılın ikinci yarısında daha da artacağı görüşüne katılıyor. Liao, "Küresel ekonomik toparlanma hızlanıyor. ABD, Japonya ve Avrupa'da piyasaların canlandığı göz önüne alındığında, Çinli ihracatçılar güçlü destek alacak. İhracat ikinci yarıda yıllık büyüme oranına yüzde 10 etki edecektir" diyor.
Yatırımlarda toparlanma işareti
Bu yılın ilk yarısında, ithalat yüzde 1,5 artışla 960 milyar dolar, ihracat yüzde 0.9 artışla 1 trilyon 60 milyar dolar oldu. Dünyanın en büyük mal tüccarı için oldukça mütevazı olan bu rakamlar, ilk çeyrekteki zayıf performansı yansıtıyor.Uzmanlar ayrıca bu yılın ilk çeyrek rakamlarının, önceki yıl bilanço düzenlemelerinde kullanılmış sahte ya da şişirilmiş ticari faturalar nedeniyle yanıltıcı olabileceğini söylüyor.
HSBC Holding, ithalatın arttığı Haziran ayında ithal emtia fiyatlarının düştüğünü, bunun "yatırımlarda toparlanma işareti" olduğunu bir raporla açıkladı. Raporda ikinci yarıda ithalatta yavaş ve mütevazı iyileşme beklentisi dile getirildi.
Ancak genel olarak ilk yarıdaki zayıf performans ikinci yarıda artırılsa bile durum, bu yıl hükümetin yüzde 7,5 dış ticaret büyüme hedefine ulaşmasının, imkansız olmasa bile zor olacağını gösteriyor.
Jiangsu eyaleti 21 önlem aldı
Bölgeye göre dış ticaret rakamları, fırtınada bazı illerin diğerlerine göre daha iyi yelken açtığını gösterdi. Jiangsu eyaletinin ihracatı ilk beş ayda yıllık bazda yüzde 4,9 arttı. Bu sonuçta, ABD ve Avrupa'dan gelen yeni siparişler etkili oldu. Jiangsu eyaletinin finansal ve mali teşvikler yanında siparişe odaklanmak gibi dış ticareti destekleyen 21 önlem aldığı bildirildi.
Bir başka büyüme örneği de Yangtze Nehri Deltası bölgesinde, özellikle Shanghai ve Zhejiang eyaletinde görüldü. Shanghai'nın dış ticareti bir önceki aya göre dokuz puan arttı, Nisan ayında da yıllık bazda yüzde 14,7 büyüdü. Zhejiang da Mart ve Nisan aylarında ihracatta çift haneli büyüme bildirdi.
Shanghai ve Zhejiang'da teknoloji ihracatı arttı
Doğu Çin Normal Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Enstitüsü müdürü Ning Yuemin, "Yangtze Nehri Deltası'nın dış ticaret hacmi, ülke toplamının üçte birini oluşturuyor. Dolayısıyla bölgede büyümenin istikrarı tüm ülke için önemlidir" dedi. Ning, Shanghai ile ilgili olarak şu değerlendirmeyi yaptı:
"Shanghai'de, geleneksel emek-yoğun sektörlerde hâlâ zorluklarla karşı karşıyayız. Tekstil, mobilya, plastik ürünler, bavul, ayakkabı, aydınlatma ve oyuncak gibi sektörlerde ilk çeyrekte yüzde 1,4 oranında düşüş görüldü. Ancak yüksek teknoloji ihracatında genel olarak büyüme sağlandı. Mekanik ve elektronik ihracatı yüzde 17,2 oranında yükseldi. Nisan ayında, Shanghai'nin teknoloji ürünleri ihracatı, yıllık bazda yüzde 13,9 büyüdü."
En büyük sonuçlar da Zhejiang'dan yankılandı. İlk çeyrekte, bilgisayar ve telekomünikasyon ürünleri ihracatı, geleneksel giyim ve ayakkabı sektörlerinde yavaşlayan büyümenin de etkisiyle yüzde 18,4 oranında büyüdü.
Guangdong yine en büyük ancak…
Ülkenin en büyük ihracat motoru olan Guangdong eyaleti ise hâlâ lider konumunu korumanın bir yolunu bulmaya uğraşıyor. Bu yılın ilk beş ayında, Guangdong'un ihracatı yıllık bazda yüzde 14,9 oranında düşerek 229 milyar 400 milyon dolara geriledi. Düşüşe rağmen Guangdong, toplam ihracat içinde yüzde 26,2 payla ülkenin en büyük ihracat eyaleti olmayı sürdürdü. Yarışta ikinci gelen Jiangsu'nun payı yüzde 13,5.
Guangdong'da emek-yoğun ürün ihracatı Haziran ayında yüzde 5,1 oranında büyümeye devam etti. Ama eyaletin toplam ihracatının üçte ikisini oluşturan yüksek teknoloji ürünlerinde düşüş oldu. Mekanik eşyada düşüş yüzde 18,9 ve elektronik eşyada düşüş yüzde 30,3.
Batı'dan gelen siparişlerde fiyat düşük
Guangdong Valisi Zhu Xiaodan, ekonomik büyüme hedefine ulaşmak için "beklenenden daha büyük" baskıyla karşı karşıya olduklarını söyledi. Zhu, eyaletin yarı yıl performansının değerlendirildiği bir toplantıda şöyle konuştu: "Bu, sanayinin uzun vadeli yapısal sorunlarının ve mevsimsel ekonomik krizin birleşik bir sonucudur."
Dongguan merkezli Betta Ayakkabı Fabrikası'nın sahibi Wang Wei, "Ayakkabı siparişleri hâlâ geliyor ama kâr edebileceğimiz siparişler değil" dedi. Durgun Batı pazarlarından gelen siparişlerde fiyat da düşük kalıyor. Sonuç olarak, birçok şirket için bunlar yeni sipariş sayılmıyor.
Wang konuşmasını şöyle sürdürdü: "İnci Nehri Deltası'nda 1990'larda işe başlayan fabrika sahiplerinin birçoğu fabrikalarını kapattılar. Çocukları da bu aile işini sürdürmek istemiyorlar."
Çözüm: yüksek teknoloji
Yangtze Nehri Deltası'nda daha iyi performans gösteren ihracatçıların, yaklaşık on yıl önce iş modellerini değiştirmeleri sayesinde başarı elde ettikleri belirtiliyor.
Yine Zhejiang'ın ihracat odaklı kenti Ningbo'dan örnek verelim. Kentin ilk 10 ihracatçı şirketinden biri olan Zhejiang Shipbuilding'in Başkan Yardımcısı Mei Dafu, 2004 yılında alınan bir kararla yeniliğe gittiklerini, bu sayede denizcilik sektöründe yaşanan fırtınaları atlattıklarını söyledi.
O yıl, şirket 76 gemi içeren ve okyanus mühendisliği gerektiren büyük bir sipariş aldı. O zamana kadar üretim kapasitesi yük gemileriyle konteyner gemilerinden oluşuyordu. Şirket 2 milyar yuan yatırım yaparak üretim hattını yükseltti. O gün bugündür Zhejiang Shipbuilding sektör lideri olarak büyümeye devam ediyor.
Şimdi şirketin inşa ettiği gemilerin yüzde 80'inden fazlası okyanus mühendisliğiyle inşa edilen yüksek teknoloji ürünleri. Söz konusu gemiler hem yüksek katma değerli hem kâr marjı daha büyük.Diğer üreticiler ise kendi üretim üssünü yurtdışına taşıdı.
ABD mağazalarının raflarına böyle girdiler
Safewell Grubu'nun yönetim kurulu üyesi Wang Lei, şunları söylüyor: "Üreticiler için önemli olan satış kanallarıdır. Amerika Birleşik Devletleri markalarını satın alan Ningbo-merkezli şirketler, yeni teknolojileri de satın aldı ve ABD mağazalarının raflarına ürünlerini koydu."
Guangdong hükümetine danışmanlık yapan Chen Hongyu, üretim maliyetlerini düşürerek ihracatı büyütmeyi sürdürmenin artık geçerli bir yol olmadığını söyledi. Chen, Guangdong imalat sektörünün iki nedenden dolayı teknolojinin gerisinde kaldığını savundu: Yetersiz altyapı yatırımları ve uygunsuz sanayi yapısı. Chen, liman ve karayolları altyapısının da diğer kıyı illerinin gerisinde kaldığını belirtti.
Guangdong sabit sermaye yatırımları yılın ilk beş ayında yüzde 10,1 oranında büyüyerek 770 milyar yuana yükseldi. Buna karşılık Jiangsu'da sabit sermaye yatırımları, aynı dönemde yüzde 20,6 büyüyerek 1,2 trilyon yuan oldu.
