Çin Ulusal Halk Meclisi ve Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı Mart ayında toplanıyor. Toplantıda önemli yasa değişiklikleri yapılması, önemli plan ve projelerin karara bağlanması bekleniyor. En önemli konu kırsal kalkınma.

Çin, büyümeyi iç tüketime dayanarak sürdürmeyi kararlaştırırken, kentleşmenin hızlandırılmasını, tarımda teknolojik ilerlemeye dayalı verimlilik artışını en büyük dayanak olarak belirlemişti. Kısacası ulusal kalkınma ve kentleşme, tarımsal kalkınmanın temelleri üzerine oturtulacak, öncelikle kırsal alanlar düzenlenecek.

Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi, Ulusal Halk Meclisi'nde karara bağlanmak üzere "1 Numaralı Belge"yi yayınladı. "Bir Numaralı Belge", bir numaralı önceliği, yani kırsal kalkınmayı içeriyor. Belge, tarımsal kalkınma, kırsal alanlarda gelir artışı, önemli tarım ürünleri arzının sağlıklı bir biçimde sürdürülmesi hedefleri etrafında bir sistem inşası öngörüyor.

On yıldır "bir numara"

"Bir Numaralı Belge" on yıldır hep tarımsal kalkınmayla ilgiliydi. Çin, tarımsal kalkınmada geçen on yıl boyunca iyi bir sınav verdi. Örneğin tahıl üretimi on yılda yüzde 25 artırıldı. Tahıl üretimi 6 yıldır 500 milyon tonun altına inmedi; 9 yıldır da kesintisiz büyüyor. 2012 yılındaki tahıl üretimi 589 milyon ton. Geçen on yıl, kırsal alanlarda kaydedilen gelişme nedeniyle "altın çağ" olarak anılıyor.

Bütün bu atılım, son yıllarda sık sık yaşanan kuraklık ve sel felaketlerine rağmen gerçekleştirildi. Hızlı sanayileşme nedeniyle ekilebilir arazi kaybı, kırdan kente işgücü kaybı, tarımsal üretim maliyetlerindeki artış ve uluslararası rekabetin artan baskısı gibi sorunların üstesinden gelindi.

Çin'in, önümüzdeki dönem girişeceği kırsal kalkınma için zengin bir birikimi, altyapısı var. Ancak birikmiş sorunlar da var, ayrıca kentleşme arttıkça sorunlar daha da büyüyecek ve çözüm zorlaşacak. Örneğin tarımsal üretimi yüzde 25 daha artırmak, eskisi kadar kolay olmayacak.

"Devlet yepyeni bir sistem inşa ediyor"

İşte bütün bu nedenlerle bu yılki "Bir Numaralı Belge" daha büyük önem taşıyor. Çinli yöneticiler, kırsal kalkınmada yeni bir atılıma hazırlanıyorlar.

Tarım Bakanı Hang Changfu, Aralık ayında yapılan bir toplantıda, devletin yepyeni bir tarımsal çalışma sistemi inşa ettiğini açıklamıştı. Sistem hem çiftçilerin gelirlerini artıracak hem de toprak transfer haklarını geliştirecekti. İşte, "Bir Numaralı Belge"nin özeti aslında bu.

Yeni toprak ve tarım sistemi inşası için ciddi bir hazırlık süreci yaşanıyor. Aslında teorik zemin ve planlar 18. Ulusal Kongre öncesinde hazırlanmıştı. Aralık ayı sonunda Beijing'de Merkezi Kırsal Kalkınma Konferansı yapıldı. Kararların alınacağı Ulusal Meclis toplantısı öncesinde de konu üzerindeki tartışmalar ve ikna çabaları devam ediyor.

Çin basınında yer alan haberlere göre, Merkez Komitesi'nin yayımladığı 1 Numaralı Belge, tarımsal üretimin, ölçeğin büyütülmesiyle, bir başka deyişle toprakların birleştirilmesiyle artırılmasını öngörüyor.

Çin Tarımsal Bilimler Akademisi'nden araştırmacı Lu Bu, " 'Bir Numaralı Belge', tahıl üretimini, bir başka deyişle üretimdeki artışı gelecekte kimin gerçekleştireceğini belirleyecek" diyor. Lu, ülke çapında tarımsal üretimin ancak profesyonel yatırımcılarla, aile çiftlikleriyle ve köy kooperatifleriyle daha fazla artırılabileceğini belirtiyor. Lu Bu, şöyle konuşuyor: "Tarımda daha gelişmiş teknolojiler, ancak büyük ölçekli üretime geçtiğiniz taktirde mümkün olacaktır."

Kentleşme gibi, tarımda modernizasyon da Çin için "yeni" bir politika değil. Buna karşılık büyük ölçekli tarım üretiminin yaygınlaştırılması, yeni bir durum.

Köylünün iradesine önem verilecek

Çin'de tarım toprakları devlet mülkiyetinde. Köylüler, toprakların kullanım hakkına sahip. 2006 yılına kadar köylüler toprağını istediği gibi ekip biçebiliyor ama bir başkasına devredemiyorlardı. Fiilen toprağını başkalarına devredenler oluyorsa da bu yasal bir işlem değildi.

Altı yıldır köylüler topraklarını devredebiliyorlar ama zamanla devir hakkı da sorunlar yarattı. Bazı özerk yönetim bölgelerinde, köylülerin toprakları yok pahasına ellerinden alınmak istendi. Büyük direniş geleneğine sahip olan Çin'de köylüler bu duruma isyan ettiler...

Şimdi, Çin hükümetinin, köylülerin sanayi ve ticari işletmelere kullanım haklarını devretmelerini kolaylaştıracak, bu arada devir işlemlerine sıkı denetim getirecek bir toprak devir sistemi hazırladığı belirtiliyor.

Toprak transfer hakları önünde en küçük bir engel bırakılmaması gerektiği belirtiliyor. Çeşitli yayınlarda, köylünün iradesine önem verilmesi, istemediği şeye zorlanmaması gerektiği, değişik teşvik yöntemlerinin uygulanabileceği belirtiliyor.

ÇKP Merkez Komitesi Tarımsal Çalışmalar Grubu lideri Chen Xiwen, konuyla ilgili olarak geçen ay düzenlenen bir forumda konuştu. Chen, sistemin, tarımsal arazilerin amaç dışı kullanılmasına da kesin hükümlerle engel olacağını söyledi.

Daha ileri teknolojiye geçilecek

Çin'de tarım sabanla yapılmıyor. Bölgeler arasında farklar olmakla birlikte, genel olarak modern teknikler kullanılıyor. Ancak, aile ölçeğinde üretimde uygulanabilecek teknolojiler sınırlı. Buna karşılık tarımda modernizasyonun ilerletilmesi, daha ileri teknolojiler kullanılması, "ihmal edilemez" şartlardan biri. Çünkü bir yandan nüfus artıyor, bir yandan da kentleşmeyle birlikte tarım dışı nüfus artıyor.

Dolayısıyla tarım üretiminde kaydedilen artışı sürdürmek gerekiyor. Oysa tarımın istikrarlı gelişimi giderek artan tehditlerle karşı karşıya. Tehditleri özetlersek; tarım arazilerinin ve su kaynaklarının azalması, tarımsal üretimde artan maliyetler, genç işgücünün kentlere kaybedilmesi. Bütün bu sorunların ana çözümü modernizasyon.

Çin'in bir başka stratejik hedefi, teknoloji devi haline gelmek. Teknoloji, üretimde modernizasyonun temel direği. Üretimde artan maliyetler ve fiziksel sınırlar, teknolojiyle aşılacak.

Çin'in tarımda maliyetlerin yükseleceği bir döneme girdiği saptanıyor. Bu nedenle tarımsal sübvansiyonlarda sürekli artış öngörülüyor. Tarım ürünleri ithalatının da belli bir seviyede muhafaza edilmesi, tarımda kendine yeterlik ilkesinin sürdürülmesi savunuluyor.

Ekilebilir arazilerin korunması ve kalitesinin artırılması, milletin ve gelecek nesillerin hayati çıkarı olduğu için özellikle vurgulanıyor. Zira alınan önlemlere rağmen her yıl yüzbinlerce hektarlık tarım arazisinin tarım dışı amaçlar için tahsis edildiğine dikkat çekiliyor. Tabii, yerel hükümetlerin de bu konuda merkezi hükümetin politikalarını uygulaması gerekiyor.

Hızlı kentleşme nedeniyle kırsal alanda işgücü sıkıntısı ve aynı zamanda kırsal işgücünde yaşlanma eğilimi de başladı. Dolayısıyla kırsal alanda mesleki eğitimin geliştirilmesi, iyi eğitimli genç ve orta yaşlı çiftçilerin kırsal alanda kalmaları için teşvikler geliştirilmesi planlanıyor.

Kentleşme ve tarımsal üretim büyüdükçe, bunların dolaşımı yani tüketiciye ulaştırılması da önem kazanacak. Bu amaçla kurulacak tesislerin yerleşimi için planlar yapılıyor. Çiftçilerle tüketiciler arasında "doğrudan tedarik ve satın almanın" teşvik edileceği belirtiliyor.

Modern, medeni ve sosyalist kırsal

Kentleşme ne kadar hızlı olursa olsun, Çin'de kırsal nüfus hâlâ yüzlerce milyon olacak. Bu nedenle modern, medeni ve sosyalist bir kırsal inşasından söz ediliyor.

Köylü vatandaşı apartmanlara tıkmaktan kesinlikle kaçınılması gerektiği vurgulanıyor. Medeniyetle, kırsal özellikleri koruyan modern yerleşim yerleri kurulması kastediliyor.

Geride kalanların; özellikle kadın ve çocukların manevi ve kültürel ihtiyaçlarının karşılanmasına, güvenliklerine, refah düzeylerinin artırılmasına vurgu yapılıyor.

Geçen dokuz yılda kırsal kesimde kaydedilen önemli ilerlemeler sayılırken; Parti ve Parti kadroları ile halk arasındaki ilişkilerin geliştirildiğine dikkat çekiliyor. Zira bütün bu atılım insanla yapılacak ve halkın topyekün harekete geçirilmesi çok önemli.

8 Şubat 2013