Çin'in uzun vadeli ekonomik önlemlerini anlatmak için, Çin Başbakan Yardımcısı Li Keqiang'ın bir yazısından yararlanacağız. Li Keqiang, aynı zamanda ÇKP Merkez Komitesi Siyasi Büro Daimi Üyesidir. Söz konusu yazı ise, Li Keqiang'ın 15 Aralık 2011 tarihinde yapılan Ulusal Kalkınma ve Reform Seminerine yaptığı bir sunumdan derlenmiş. Yazı, Parti yayın organı Quishi Theori'de yayımlandı.

    Genel Sekreterliğini Cumhurbaşkanı Hu Jintao'nun yaptığı Merkezi Ekonomi Çalışma Konferansı'nda, 2011 yılının genel değerlendirmesi yapıldı ve 2012 yılına ilişkin genel düzenlemeler ele alındı.

    2011 yılı boyunca planlar yapıldı

    Çin Başbakan Yardımcısı Li Keqiang "ÇKP Merkez Komitesi ve Devlet Konseyi'nin 2011 yılı boyunca dünya ekonomisindeki karmaşık ve ciddi sorunları değerlendirerek rasyonel politika kararları geliştirdiğini" söylüyor.

    2011'de birincil görev, fiyatların aşırı hızla artmasının önüne geçmek, istikrarlı büyümeyi sürdürmekti. 2011'de hedefe ulaşılmış, tüketici fiyatları yüzde 5,4'te tutulurken, ekonomi yüzde 9,2 oranında büyümüştü. Li Keqiang, söz konusu rakamların Onikinci Beş Yıllık Plan dönemine olumlu bir başlangıç oluşturduğunu belirtiyor.

    Dış talep boşluğu iç taleple doldurulacak

    2012 yılına ilişkin en önemli vurgu, istikrara yapılıyor. Tam kontrollü bir maliye politikasıyla ihtiyatlı bir para politikasının sürdürüleceği belirtiliyor. Söz konusu makro politikaların, uzun vadeli kalkınma ve halkın refahını yükseltme reformuna da hizmet edeceği vurgulanıyor.

    Çin'in iç talebin artırılması amacıyla aldığı ve iki buçuk yıldır uyguladığı karar, 12. Beş Yıllık Plan'ın da hedeflerinden biri. İç talebin artırılması, 2012'de tehdit boyutuna yükselen, dış talebin azalmasının yaratacağı olumsuz sonuçlara karşı temel önlem olarak vurgulanıyor.

    Makro kontrol güçlendirildi

    Ancak dış talep azalması, kişisel gelir düzeylerinde hızlı büyümenin, işletmelerin yatırımlarının ve kapasitelerinin sürdürülmesini zorlaştırıyor. Söz konusu güçlükler, çözümün, yani iç talebi artırmanın da önündeki kısıtlayıcı faktörleri oluşturuyor. Tersinden bakılırsa, iç talebi artırmak amacıyla kişisel gelir düzeylerinin artırılması çabaları da üretim maliyetleri üzerinde ek baskılar oluşturuyor…

    Çin Başbakan Yardımcısı Li Keqiang, yazısında, aşırı küresel likidite koşullarında yüksek büyüme sürdürülürken, aynı zamanda fiyatlar genel düzeyinin kontrol altında tutulmasının zorluğuna da dikkat çekiyor.

    Çin hükümeti, kısaca anlattığımız temel sorunlarla engellenen çözümleri; dengeli, tam kontrollu, ayrıntılı ama esnek bir planla hayata geçireceğini; makro kontrolu da güçlendireceğini ilan etmiş bulunuyor.

    Demir çelik yerine, çevre dostu, teknoloji yoğun sanayiler

    Saptanan çözüm, kalkınma ve ekonominin yeniden yapılandırılması için bir fırsat olarak değerlendiriliyor. İç talep artırılırken sanayide teknolojik dönüşüm gerçekleştirilecek, kalkınmada bölgesel eşitsizlikler giderilecek, genel refah düzeyi artırılacak, enerji tasarrufu sağlanacak ve çevre kirliliği azaltılacak.

    Örneğin, Çin, dünyanın demir çelik sağlayıcısı olmaya artık bir son verecek. Sektörde üretimin kısıtlanarak, yavaş yavaş, Çin'in ihtiyaçları seviyesine indirilmesi öngörülüyor. Böylece, çevre kirliliğinin önlenmesinde ve enerji tasarrufunda önemli bir adım atılmış olacak.

    Çin ekonomisinin enerjisi, teknoloji yoğun yatırımlara yönlendirilecek…

    Stratejik temel: İç talebin artırılması

    Çin Başbakan Yardımcısı Li Keqiang, "Ekonominin yeniden yapılandırılması için stratejik temel iç talebin artırılmasıdır" diyor. Li, dışa açılma politikasının da kesinlikle ihmal edilmeyeceğini vurguluyor. Ama ekonomik kalkınma, kalıcı ve sağlam iç talep üzerine oturtulacaktır. İç talebin canlandırılması, Çin'in ekonomik ve sosyal kalkınması için temel alınacak bir köprübaşı niteliği taşımaktadır ve uluslararası mali krizin yaratacağı sorunların çözümü de buradan geçmektedir!

    Li Keqiang, "Uluslararası mali kriz karşısında son iki yıldır uyguladığımız birincil araç olarak iç talebi artırma politikası başarılı olmuştur" diyor. Avrupa krizi ve uluslararası ticaretin önünde beliren, özellikle Batılı ülkelerin giderek daha çok başvurduğu korumacılık engeli nedeniyle sorun daha da büyümüştür. Dolayısıyla iç talebin artırılması daha önemli hale gelmiştir.

    Li Keqiang'a göre, iç talebi artırmak, aslında stratejik bir fırsattır!

    Peki, iç talep nasıl artırılacak?

    O potansiyel, kentleşmede yatıyor!

    Çin Başbakan Yardımcısı Li Keqiang, büyük nüfusu ve geniş toprakları ile Çin'in büyük bir potansiyele dahip olduğunu, manevra için büyük olanaklar sunduğunu anlatıyor.

    O potansiyel, kentleşmede yatıyor!

    Çin'in kentsel nüfusu 2011'de ilk kez yüzde 50'yi aştı. Bu oran Batılı ülkelerde yüzde 80, hatta bazı gelişmekte olan ülkelerde bile yüzde 60.

    2010 yılında, kentlerde kişi başına düşen tüketici harcamaları 15 bin 900 yuanle, kişi başına 4 bin 455 yuan olan kırsal nüfusun 3,6 katı. Demek ki kentleşmenin kişi başı yaratacağı ek harcama 10 bin yuanin üzerinde. Kent nüfusunda 10 milyonluk bir artış, 100 milyar yuan ek talep yaratacaktır.

    Çin hükümeti kentleşmenin yaratacağı sosyal sorunların çözümü için de planlarını ve hazırlıklarını yapmış. Kentsel alanlarda kırsal göçmen işçilerin entegrasyonu için sosyal politikalar geliştiriliyor. Kentlerde yeni koşullara uygun yeni ortam yaratmak için altyapının iyileştirilmesi, bunun için gerekli kaynaklar ve yatırımlar planlanıyor.

    Çin Başbakan Yardımcısı Li Keqiang, "Gelişme ve kalkınmada öncelikli bölgeler stratejisini uygulamak gerekiyor" diyor. Çin'in bu çerçevede yürüttüğü bir çalışma zaten var. Li Keqiang, ek olarak "en yoksullara" yönelik çalışmaların iyileştirilmesinden bahsediyor.

    Kentleşme ayrıca, sanayinin iyileştirilmesi, tarımda büyük ölçekli üretim ve modernizasyon politikalarıyla uyumlu yürütülecektir.

    Nüfusun yüzde 95'ini kapsar duruma getirilen sağlık sigortası reformunda artık kaliteyi artırma aşamasına geçilmiştir.

    Hizmet sektörünün gelişmesi, endüstriyel yeniden yapılanmaya made-in-Çin ürünlerinin kalitesinin artırılmasına odaklanılarak hızlandırılacaktır. GSYİH içindeki hizmet sektörünün payı, Onikinci Beş Yıllık Plan döneminde dört puan artırılacaktır.

    Kalkınma Çin'in tüm sorunlarının çözümdür!

    Dikkat edilirse, iç talebi artırma programı, aslında uygulanmakta olan kalkınma planının derinleştirilmesi anlamına geliyor. Çin Başbakan Yardımcısı Li Keqiang, "Tüketici talebi talebin nihai biçimidir" diyor. Li, düşük ücretlilerin gelir düzeyini yükseltmek ve orta gelirli nüfusu artırmak gerektiğini ve bunun nasıl yapılacağını anlatıyor.

    Li Keqiang fikirlerini, belki de şu cümlede özetliyor:

    "Kalkınma Çin'in tüm sorunlarının çözümdür!"

    20 Temmuz 2012