Türkiye'den izleyicimiz Mutlu Özkan bize gönderdiği elektronik postada şunları yazmış: "Bildiğim kadarıyla Fener Bayramı Bahar Bayramı'nın son günüdür. Fener Bayramı'nın kaynağı ve geleneği nedir?" İzleyicimizden gelen bu talep üzerine bugün sizlere Fener Bayramı hakkında bilgi vereceğiz.

    Bu yıl 9 Şubat'a denk gelen Fener Bayramı'nın, Çinlilerin geleneksel bayramları arasında özel bir yeri var. Çünkü, "Yuanxiao Bayramı" olarak da adlandırılan Fener Bayramı, Çin'in geleneksel Ay Takvimi'ne göre yıl başından sonra dolunayın görüldüğü ilk gündür; dolunay ise, Çinlilerce aile birlikteliğinin simgesi olarak kabul edilir. Aynı zamanda Fener Bayramı, Çinlilerin en önemli geleneksel bayramı Bahar Bayramı kutlamalarının sona erdiği gündür.

    Renkli fenerler asmak, Fener Bayramı kutlamalarının vazgeçilmez geleneklerindendir. Fener gösterilerini izlemenin yanı sıra, yapışkan pirinç unundan yapılan top biçimindeki hamur işi tatlıdan yemek de bu gelenekler arasında yer alır.

    İlk önce, Fener Bayramı'nda fener asma geleneğinin kaynağından bahsedelim… Tarihi kayıtlara göre M.Ö 180 yılında, Çin'in Batı Han hanedanının imparatorlarından Wendi, Ay Takvimi'ne göre yılın ilk ayının 15. gününde tahta çıkmış. Bu anlamlı günü kutlamak için İmparator Wendi, o günü Fener Bayramı olarak ilan etmiş. Bunu izleyen yıllarda İmparator Wendi, her yıl Fener Bayramı'nda saraydan gizlice çıkarak halkla birlikte sokaklardaki fener gösterilerini izlemeye başlamış. M.Ö 104 yılında bu günün resmi bayram ilan edilmesiyle Fener Bayramı kutlamaları daha büyük boyutlara varmış. Devlet kararı uyarınca, kamusal alanlarda ve her evde rengârenk kurdelalarla süslenen fenerler asılması zorunlu hale getirilmiş. Özellikle işlek caddelerde ve kültürel merkezlerde fener festivalleri ve sergileri yapılır, yediden yetmişe kadın erkek herkes bayram gecesi boyunca fenerleri seyretmenin yanı sıra bilmece çözüp ejderha dansı oynarmış. Bu gelenek, kuşaktan kuşağa aktarılarak bugünlere kadar gelmiştir. M.S 713 yılında dönemin Tang hanedanının başkenti Chang An'de yaklaşık beş bin fenerden oluşan 7 metrelik dev "fener tepesi" ise bir rekor olarak tarihe geçmiştir.

    Rengârenk kağıtlardan yapılan bayram fenerlerinin üzerine dağ, nehir, bina, insan, çiçek, kuş ve hayvan figürleri işlenir.

    Fener Bayramı'nda "Yuanxiao" yeme geleneği ise, M.S 960 ile 1279 yılları arasında Çin'de hüküm süren Song hanedanı döneminden kaynaklanıyor. İçi reçel, ceviz, susam ve yerfıstığı ezmesi, dışı ise yapışkan pirinç unundan yapılan masa tenisi topu büyüklüğündeki bu özel tatlı, suda haşlanarak pişirilir. Dolunayı hatırlatan bu yemek, aile birlikteliğinin simgesidir. Ülkenin kuzey kesiminde "Yuanxiao" olarak adlandırılan bu hamur toplarına, güney bölgelerinde "Tangyuan" veya "Tangtuan" denir. Yuanxiao'nun bugün yaklaşık 30 çeşidi bulunuyor…