Çinliler, 10 Şubat günü en büyük ve en önemli geleneksel bayramları olan Bahar Bayramı'nı kutladı. Çin'de 12 hayvandan oluşan burç sistemine göre, bu yıl yılan yılındayız. Yılan, Çinliler arasında "küçük ejder" olarak da biliniyor.

    Yılan burcu bir insanın karakteri nasıl olur? Çinliler yılana nasıl bakar? Yılanla ilgili öykü, efsane var mı?... Bugünkü Kültür programının ana teması yılan yılı, yılan burcu ve dünyadaki Bahar Bayramı kutlamaları.

    Yılan, sevilen bir totemdi

    Eski çağlarda Çinliler, günün her iki saatini bir hayvanla ifade ediyorlardı. Bu gelenek, daha sonra yıllar için de uygulandı. Buna göre her hayvan, bir yılı temsil ediyor. Toplam 12 hayvanın yer aldığı bu sistemde her 12 yıl bir dönüşüm oluşturuyor. Bu hayvanlar sırasıyla fare, boğa, kaplan, tavşan, ejder, yılan, at, koyun, maymun, horoz, köpek ve domuzdur. Yılan, 6.sırada yer alıyor.

    Sürüngen hayvanlardan olan yılan, insanları korkutan bir hayvan türü. Yılanın yer aldığı çok sayıda deyim var, bu deyimlerde yılan genellikle kötülüğü temsil ediyor... Fakat Çin'in geleneksel kültüründe yılan saadetin simgesi, insanların taptığı bir imgeydi. Yılan, Çin milletinin en eski totemiydi.

    Eski efsanelere göre insanlığın atalar olanı Fuxi ve Nüwa'nın insan yüzü ve yılan bedeni varmış. İki tanrının birleşmesi sonucu insanlar yaratılmış. Çin'deki arkeolojik çalışmalar sırasında bir mezarda Fuxi ve Nüwa'nın birleştiği duvar resmi keşfedilmişti. Diğer efsaneye göre, Çin milletinin atalarından Huangdi de insan yüzlü ve yılan bedenine sahipmiş. İlkel dini totem olarak, yılanın etkisi çok az olsa da hala sürüyor. Bugün Çin'deki azınlık milliyetlerden bazıları hala yılan ibadetini geleneksel kültürlerinin bir parçası olarak koruyor. Bazı bölgelerde oturan Hanlar, kendi evinde ortaya çıkan yılana saygı gösterir, onu "aile yılanı" olarak adlandırıp tapar ve atalarının değişik hali olduğuna inanır.

    Ejder, Çin milletinin atalarının yılandan ilham alarak yarattığı kutsal bir varlık. Ejderin boynu ve vücudu tamamen yılanınkiyle aynı. Ancak ejder daha büyük, yılan küçük. Bu nedenle yılana Çinliler "küçük ejder" der. Çinlilerin 12 burcu arasında yılan, ejderin ardından 6. sırada yer alır.

    "Beyaz Yılanın Öyküsü"

    "Beyaz Yılanın Öyküsü", Çin halkı arasında yaygın 4 geleneksel öyküden biridir. Öykünün ana karakteri, bir beyaz yılan. Öykü şöyle:

    Çok eski zamanlarda E'mei Dağı'nda 1000 yıldan fazla yaşamış, iki ölümsüz yılan varmış. Bunlardan biri beyaz yılan, diğeri de yeşil yılanmış. İnsan dünyasındaki güzel manzaraların hasretini çeken bu iki yılandan biri Bai Suzhen, diğeri de Xiaoqing adındaymış. Efsaneye göre, bu iki yılan birer güzel kız şekline girerek, yeryüzündeki cennet olarak kabul edilen, güzel manzaralı Hangzhou'daki Batı Gölü'nü gezmeye giderler. Batı Gölü kenarında Bai Suzhen, Xu Xian adlı bir gence aşık olur. İki sevgili, Xiaoqing'in şahitliğinde evlenir. Evlenen çift beraber bir eczane açar. Tıp alanında uzman olan Bai, gece gündüz demeden bütün gün hastaları kabul eder ve halk tarafından çok sevilir.

    Jinshan Tapınağı'nda Fahai adlı bir rahip vardır. Bai Suzhen'in 1000 yıllık bir yılanın kötü ruhu olduğunu savunan Fahai, yılanın "kötü" ruhunun sonunda insanlara zarar vereceği inancıyla Xu'nün Bai'dan ayrılmasında ısrar eder.

    Bir gün Fahai, Xu Xian'ın evine gelerek, Xu'ya geleneksel "Duanwu Bayramı'nda yılan halinin ortaya çıkarılması için Bai'ya birkaç kadeh arsenik içirilmesini önerir. Bai bir kadeh içtikten sonra hemen sarhoş olur ve içkinin etkisi altında yatakta eski haline, yani kıvrılmış bir beyaz yılana dönüşür. Bunu gören Xu Xian korkudan ölür.

    Beyaz yılan uyanınca, kocasının ölmesinden büyük acı duyar ve kendisi ölümsüzlük mantarı bulmak için Tanrı Dağları'na gider. Çünkü ancak bu mantar eşinin hayatını kurtarabilir...

    Hamile kalan Bai Suzhen, bulduğu ölümsüzlük mantarıyla kocası Xu Xian'ı ölümden kurtarır. Kendine gelen ve Bai Suzhen tarafından beyaz yılan olmadığına inandırılan Xu Xian, onunla barışır ve eski mutlu günlerine dönerler.

    Bunu hazmedemeyen rahip Fahai, Xu Xian'ı Jinshan Tapınağı'na çağırır ve hapseder. Bai, Xiaoqing ile birlikte tapınağa gelir. Sonunda Xu Xian, bir rahibin yardımıyla Jinshan Tapınağı'ndan kaçar ve asma köprü başında eşini bulur. Bai, Xu'ya kendisinin aslında bir yılan olduğunu söyler. Xu de ne olursa olsun kendisiyle sonsuza dek birlikte olmaya söz verir...

    Bu öykü, halk arasında dilden dile dolaştı, çeşitli operaların konusu oldu. Öykü, yılanın insanların gözünde ne kadar güzel bir izlenim bırakmış olduğunu gösteriyor.

    Aslında yılan insanı korkutmanın yanı sıra, insana yararlı da olabilir. Örneğin bazı yılan çeşitleri evi korur, bebek bakıcısı bile olur... Fujian eyaletindeki Sanpin köyü, "yılan köyü" olarak biliniyor. Köy etrafındaki ormanda siyah bir çeşit yılan yaşıyor ve sık sık evlere giriyor. Köylüler ise bu yılanları ailelerini koruyan uğurlu varlıklar olarak görüyor ve yılanların evlerine girmelerine, hatta yatakta kendileriyle beraber yatmalarına izin veriyor.