Xi, Finlandiyalı mevkidaşı Stubb'la görüştü

2024-10-29 20:29:49

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, başkent Beijing’de resmi Çin ziyaretinde bulunan Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb ile görüştü.

Finlandiya’nın Çin Halk Cumhuriyeti’yle diplomatik ilişkiler kuran ve hükümetler arası ticaret anlaşması imzalayan ilk Batılı ülke olduğunu hatırlatan Xi, aradan geçen zamanda iki ülkenin dostluk içinde bir arada yaşama, birbirine saygı gösterme ve karşılıklı güven ilkelerine bağlı kalarak, ülkeler arasında tarihi, kültürel ve kurumsal farklılıkları aşan, temasları eşit bir şekilde sürdüren örnek işbirliği oluşturduğunu vurguladı.

Xi, değişimlerin hızlı geliştiği, insanlığın karşılaştığı risk ve meydan okumaların arttığı günümüz dünyasında, Çin ve Finlandiya arasında geleceğe dönük yeni tip işbirliği ve ortaklık ilişkilerinin geliştirilmesi gerektiğini ifade etti.

Xi, Çin’in Finlandiya ile birlikte stratejik işbirliğini güçlendirerek geleneksel dostluğu pekiştirmeye, geleceğe dönük ikili yeni tip işbirliği ve ortaklık ilişkilerini geliştirmeye, dünya barışı ve kalkınmasına yeni katkılarda bulunmaya hazır olduğunun altını çizdi.

Xi, Finlandiya’yı Çin tarzı modernizasyon sürecine katılmaya, Çin’le beraber yeşil dönüşüm, bilgi teknolojisi, dijital ekonomi, yapay zeka ve yeşil enerji gibi yeni yükselen sektörlerdeki işbirliğini genişleterek, yeni dönemde karşılıklı yarara dayalı işbirliğinin yeni yapısını oluşturmaya davet etti.

Finlandiya’yla kültürel ve beşeri temasları genişletmeye hazır olduklarını dile getiren Xi, Finlandiya’yı tek taraflı vize muafiyeti uygulamasının listesine dahil etmeye karar verdiklerini ve daha fazla Finlandiyalı dostun ticaret, seyahat ve öğrenim amacıyla Çin’e gelmesini beklediklerini ifade etti.

Xi, Finlandiya’yla iklim değişikliğiyle mücadele, biyoçeşitliliğin korunması, küresel sürdürülebilir kalkınma ve yapay zeka yönetişimi gibi konulardaki iletişim ve işbirliğini güçlendirerek, dünya barışı ve istikrarını beraber savunmak, eşit, düzenli ve çok kutuplu bir dünyanın inşa edilmesi ile geniş faydalı ve kapsayıcı ekonomik küreselleşmeyi hızlandırmak için çalışmaya istekli olduklarını kaydetti.

Önümüzdeki yılın Çin ile Avrupa Birliği arasında diplomatik ilişkinin kurulmasının 50. yıldönümü olduğunu hatırlatan Xi, Finlandiya’dan Çin-AB ilişkisinin sağlıklı ve istikrarlı gelişmesini hızlandırmada olumlu rol oynamasını beklediklerini sözlerine ekledi.

Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb ise, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin tesisinden bu yana geçen 74 yıl boyunca, Finlandiya ve Çin’in her zaman birbirlerine saygı duyduğunu, birbirlerine samimi davrandığını ve eşit diyalog içinde olduklarını hatırlatarak ikili ilişkilerin sağlıklı bir şekilde geliştiğini, sürekli genişletilen işbirliğinin verimli sonuçlar verdiğini ifade etti.

Tek Çin ilkesine bağlı kaldıklarına işaret eden Stubb, Çin ile üst düzey temasları güçlendirmeye, kültürel ve beşeri iletişimi genişletmeye, ekonomi ve ticaret, yeşil enerji ve sürdürülebilir kalkınma gibi alanlardaki pragmatik işbirlğini derinleştirmeye istekli olduklarını dile getirdi.

Dünyada barış ve istikrarın teşvik edilmesine katkı sağlamak için Çin ile çok taraflı iletişim ve eşgüdümü güçlendirmeye hazır olduklarına dikkat çeken Stubb, Avrupa ve Çin ekonomilerinin birbirine bağlı olduğunu, “ayrışma” ve “Yeni Soğuk Savaş” girişimlerinin hiçbir tarafın çıkarına uymadığının altını çizdi.

Stubb ayrıca AB-Çin ilişkilerinin sorunsuz bir şekilde geliştirilmesinin teşvik edilmesi için etkin bir rol oynamaya istekli olduklarının altını çizdi.

Görüşmede iki taraf ayrıca Ukrayna krizi ve İsrail-Filistin çatışması gibi sorunlar üzerine derin fikir alışverişinde bulundu. Çin’in tutumunu aktaran Cumhurbaşkanı Xi, krizlerin barışçıl bir şekilde çözülmesi için Finlandiya dahil olmak üzere taraflarla birlikte çaba sarf etmeye hazır olduklarına vurgu yaptı.

İki lider görüşmeden sonra eğitim, su projeleri, çevre koruma, döngüsel ekonomi ile tarım ve gıda ürünleri gibi alanları kapsayan bir dizi ikili işbirliği belgesinin imzalanmasına tanıklık etti.

İki taraf ayrıca, 2025-2029 Çin ve Finlandiya’nın Geleceğe Yönelik Yeni Tip İşbirliği ve Ortaklığa İlişkin Ortak Çalışma Planı’nı yayımladı.