Çin'in önerileri, "Büyük BRICS İşbirliği"ne yeni bir başlangıç yaratıyor
Yazar: Chen Danyao
16. BRICS Zirvesi, dün Rusya’nın Kazan kentinde başarıyla düzenlendi. Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, zirvede yaptığı konuşmada BRICS’in, Küresel Güney ülkeleri arasındaki dayanışma ve işbirliğini geliştiren başlıca bir kanal ve küresel yönetişim reformunu ilerleten öncül bir güç haline getirilmesi gerektiğini vurguladı. Cumhurbaşkanı Xi barışa, inovasyona, yeşil kalkınmaya, adalete ve daha yakın bir kültürel-beşeri temaslara bağlı bir BRICS’in inşa edilmesine ilişkin beş öneride bulundu.
Dünya kamuoyunda Xi’nin ortaya koyduğu önerilerle BRICS kapsamındaki işbirliğinin yeni aşamaya taşınacağına ve Çin’in “Büyük BRICS İşbirliği”ni ilerleten kritik güçlerden biri olduğuna ilişkin değerlendirmelere yer verildi.
Çin Çağdaş Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’ne (CICIR) bağlı Avrasya Enstitüsü Başkanı Ding Xiaoxing, CMG’ye verdiği röportajda, “Büyük BRICS İşbirliği”nin gelecekteki gelişimine yönelik planlama ve koordinasyonun stratejik bir açıdan yapılması gerektiğini söyledi. Ding, Cumhurbaşkanı Xi’nin konuşmasında “Büyük BRICS İşbirliği”nin gelişmesine ilişkin yol haritasının açıkca ifade edilmesiyle, “Büyük BRICS İşbirliği”nin yüksek nitelikli kalkınmasına Çin’in çözüm paketi sunulduğunu da sözlerine ekledi.
Zirvenin neticelerine bakıldığında güvenlik, kalkınma, küresel yönetişim, barış ve medeniyetlerarası temaslara değinilen beş maddelik öneriyle, Çin tarafından ortaya konulan küresel inisiyatifler ve Çin’in kalkınmasında elde edilen gelişme tecrübeleri, BRICS’in kalkınma vizyonu ve uluslararası toplumun beklentisiyle belirleştirildi.
Bu öneriler, hem BRICS ülkelerinin kendi ayaklarının üzerinde durma kararlılığının pekiştirilmesine güç katıyor, hem de BRICS’in “dönemin sorunları”na çözüm getirmesine katkı sağlıyor.
Barışa bağlı BRICS’in inşa edilmesi, üye ülkelerin dünya barışı ve güvenliğinin korunmasında kritik rol oynaması anlamına gelir. Bu da uluslararası toplumun genel beklentisine yanıt veriyor.
İnovasyona ve yeşil kalkınmaya bağlı BRICS’in inşa edilmesi önerisi, üye ülkelerin kalkınma kabiliyetini ve işbirliği seviyesini yükseltmeyi amaçlıyor. Şu an dünya ekonomik toparlanma ivmesi istikrarlı değil, gelişmekte olan ülkeler birçok zorlukla karşı karşıya. Aynı zamanda yeni tur bilim ve teknoloji devrimi ile endüstriyel değişim, yeni kalkınma fırsatları getiriyor. Böyle bir durumda Çin, nitelikli kalkınmanın gerçekleştirilmesi ve küresel düşük karbonlu dönüşüm sürecine katılım için BRICS ülkelerine ileriye dönük çözüm sundu.
Günümüz dünyasında yeni yükselen piyasaların ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli dayanışma ve işbirliği platformu olan BRICS, kendisini geliştirmekle kalmıyor, aynı zamanda küresel yönetişimin iyileştirilmesine de katkıda bulunma sorumluluğunu üstleniyor.
Çin, adalete bağlı BRICS’in inşası önerisiyle, üye ülkelerin öncülük rolü oynayarak, Küresel Güney’in uluslararası ekonomi alanında karar alma ve kural koyma süreçlerine tam olarak katılmasını, eşit ve düzenli çok kutuplu bir dünyanın oluşturulmasını ve kapsayıcı ekonomik küreselleşmenin gerçekleştirilmesini teşvik etmesini temenni ediyor.
Daha yakın kültürel ve beşeri temaslara bağlı BRICS’in inşası önerisine bakıldığında, Çin önümüzdeki 5 yılda BRICS ülkelerinde 10 eğitim merkezini kurarak bin öğretmen ve öğrenciye eğitim olanağı sağlayacağını duyurdu. Bu kararla BRICS halkları arasındaki karşılıklı anlayış ile medeniyetler arasında iletişim güçlendirilecek.
Şu an 30’u aşkın ülke BRICS işbirliğine katılmak istiyor. Çin’in desteğiyle son zirvede, BRICS’e katılmak isteyen ülkeler için bir “ortaklık” mekanizmasının oluşturulacağı açıklandı. Bu adım uluslararası kamuoyunda çok önemli bir gelişme olarak yorumlandı.
