Çin ve İtalya neden İpek Yolu ruhuna bu kadar önem veriyor?
Yazar: Chen Tingyao
Çin ve Batı arasındaki temasların tarihinde İtalya eşsiz bir role sahip. Kadim İpek Yolu, iki kadim medeniyeti birbirine bağladı. 700 yıl önce gezgin Marco Polo’nun Çin'e gelmesi, Batı dünyasının Çin'i anlaması için bir pencere açtı.
Bu yıl, Çin ve İtalya arasındaki kapsamlı stratejik ortaklık ilişkilerinin tesisinin 20. yılı. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, göreve geldikten sonraki ilk Çin ziyaretini gerçekleştirdi. Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, dün başkent Beijing’de Meloni’yle görüştü. Görüşmede, iki lider de İpek Yolu ruhundan bahsetti. Xi, merkezinde barışçıl işbirliği, açıklık ve kapsayıcılık, karşılıklı öğrenme, karşılıklı yarar ve kazan-kazan anlayışının yer aldığı İpek Yolu ruhunun Çin ve İtalya’nın ortak hazinesi olduğunun altını çizerken, Meloni de uzun geçmişe sahip İpek Yolu ruhunu yayarak, İtalya-Çin kapsamlı stratejik ortaklık ilişkilerinde yeni bir sayfa açmaya hazır olduklarını dile getirdi.
İki lider, İpek Yolu ruhuna neden bu kadar önem veriyor? Bunun yalnızca Çin ve İtalya halkının ortak hafızasından ve iki halk arasındaki kültürel bağlardan değil, içerdiği barış, açıklık ve işbirliği anlayışından kaynaklandığı söylenebilir. Bunun dışında, İpek Yolu ruhu Çin ile İtalya’nın geçmişteki ve bugünkü temaslarının niteliklerini yansıtıyor ve gelişme trendine uyuyor.
Çin ve İtalya arasındaki diplomatik ilişkilerin kurulmasından bu yana ikili ilişkiler genel olarak sorunsuz şekilde geliştiriliyor. İki ülke liderleri arasındaki sıkı temaslar sürdürülürken, hükümetler arası önemli diyalog mekanizmaları verimli şekilde çalışıyor. Çin, İtalya’nın Asya’daki en büyük ticaret ortağı konumunda. İkili ticaret hacmi üst üste üç yıl 70 milyar dolar seviyesini aştı. Şu an bin 600’den fazla İtalyan firması, Çin’de faaliyet gösteriyor. BM ve G20’nin iki önemli üyesi olan Çin ve İtalya, çok taraflılığa ve açık dünya ekonomisine destek veriyor. Bu nedenlerle Çin-İtalya işbirliği sağlam temellere sahip.
Diğer yandan, iki ülkenin endüstriyel avantajları birbirini tamamlıyor, iki tarafın ikili işbirliğini derinleştirme ihtiyacı da artıyor. Özellikle İtalyan siyasetçiler ve iş insanları, Çin'in önemli bir ülke olarak, küresel zorlukların üstesinden gelinmesinde yeri doldurulamaz bir rol oynadığının farkında oldukları gibi, Çin ile işbirliğinin güçlendirilmesinin İtalya ekonomisinin toparlanması için büyük önem taşıdığı, İpek Yolu ruhunun geliştirilmesinin iki tarafın ortak çıkarlarına uyduğu kanısındalar.
Peki, Çin ve İtalya yeni koşullarda işbirliğini nasıl genişletecek?
İki ülke liderleri, görüşmede ekonomi, ticaret, yatırım, imalatçılık, bilimsel ve teknolojik inovasyon gibi geleneksel alanlardaki işbirliğinin geliştirilmesinin yanı sıra, elektrikli araçlar ve yapay zekâ gibi yeni gelişen alanlardaki işbirliğinin genişletilmesi hususunda mutabık kaldı.
İtalyan firmalarının Çin’e yatırımlarını artırmalarını beklediklerini ifade eden Çin lideri, İtalya’nın da Çinli şirketler için adil, şeffaf, güvenli ve ayrımcı olmayan bir iş ortamı oluşturmasını talep etti.
Meloni ise ayrışma ve ticari korumacılığa karşı çıktıklarını ve Çin-Avrupa ilişkilerinin geliştirilmesinde aktif rol oynamaya devam edeceklerini dile getirdi.
Sanayi, eğitim ve çevre koruma gibi çeşitli alanlardaki işbirliği belgelerinin imzalanmasından, kapsamlı stratejik ortaklık ilişkilerinin güçlendirilmesine dair üç yıllık eylem planına kadar, bir dizi önemli fikir birliği ve başarı Çin-İtalya ilişkilerine yeni güç kattı, Çin-AB ekonomik ve ticari işbirliğinin derinleştirilmesine yardımcı oldu.
Çok sayıda Batılı medya kuruluşu, söz konusu gelişmelerin "Çin ile İtalya arasında yeni bir işbirliği aşamasına" gelindiğine işaret ettiği değerlendirmesinde bulundu. Çin-İtalya Ticaret Odası Başkanı Luo Renzhou, İtalyan işletmelerinin sürdürülebilir kalkınma, yüksek teknoloji ve dijital teknolojiler alanlarında Çin’in getirdiği fırsatları en iyi şekilde değerlendirerek, Çin pazarını derinliğine keşfetmeleri ve kalkınma fırsatlarını yakalamaları gerektiğini ifade etti.
Kadim İpek Yolu’ndan Marco Polo’nun seyahatlerine kadar, Çin ve İtalya arasındaki temaslara dair güzel hikâyeler bugün hâlâ anlatılıyor. Bu yıl, iki ülke Marco Polo’nun 700. ölüm yıl dönümü için düzenlenecek anma etkinliklerine birlikte ev sahipliği yapacak. Çin, İtalya’nın 2026 Kış Olimpiyatları’nı düzenlemesine de destek vereceğini duyurdu. Tüm bunlar, Çin ve İtalya arasındaki temasları güçlendirecek, iki halk arasındaki karşılıklı anlayışı artıracak.
Xi, Meloni ile görüşmesinde “Mevcut uluslararası durum devamlı değişmesine rağmen, Çin’in ikili ilişkilere değer verme ve ilişkileri geliştirme arzusu değişmedi, Çin ile İtalya arasındaki kazan-kazan anlayışına dayalı işbirliğinin temelleri değişmedi ve iki halk arasındaki dostluk değişmedi.” ifadelerini kullandı.
Xi’nin bu vurgusu, Çin’in İtalya ile ilişkileri sağlam bir şekilde geliştirme yönündeki samimi arzusunu gösteriyor.
