Çöçek'te Tap dansı popüler oldu

Çin’in Xinjiang uygur Özerk Bölgesi’nin Çöçek kentinde yaşayan Ana’nın her gün rutin “ödevlerinden” biri, sabahları egzersiz yapmaktır. Bu ezgersizi sadece sağlığı için değil, aynı zamanda iyi bir fiziksel kondisyona sahip olmak ve daha iyi şekilde dans edebilmek için bir alışkanlık haline getirmiştir.

1964 doğumlu Ana, "Tap dansının ritmi zevklidir, bu dans edilirken ayak uçları ve topuklar çok hızlı şekilde yere vurulması gerektiği için sıradan bireyler dans ederken bir veya iki dakika sonra yorulur. Profesyonel eğitim almadan ve iyi bir fiziksel niteliğe sahip olmadan Tap dansı yapmak mümkün değil.” dedi

Bir partiye katılanlar neşe içinde dans ediyor

Çöçek’e gelenlerin hepsi uyumlu ve neşeli atmosferden etkilenir, çünkü buradaki insanlar sıkça parti düzenler ve Tap dansı her partinin vazgeçilmezidir.

Geleneksel bir Rus halk dansı olan Tap dansı, insanın metal kaplama ayakkabılar giyerek 2 ayağının parmak uçları, topukları ve tabanlarını yere vurmasıyla çıkan seslerle bütünleştirdiği heyecan verici bir danstır. Bu dans edilirken erkekler ve kadınlar, yetişkinler ve yaşlılar metal kaplama ayakkabılarıyla akordeon eşliğinde, bir çember oluşturarak, ayak uçlarını ve topuklarını yere vurarak ritmik bir Tap sesi çıkarır.

Kadınlar Tap dansında, ellerindeki mendili sallarlar, erkekler ise bir yandan dans ederler, diğer yandan ıslık çalarlar. Bu sırada akordeon çalanlar da müziğin ritmine uyarak dansa katılırlar. Çöçeklilerin düzenledikleri bir partide canlı ve ritmik Tap dansı müziği başladığı anda her etnik gruptan insan heyecanla şarkı söyleyerek dans eder. Böylece parti bir neşe denizini andırır.

Rus etnik grubundan vatandaşlar Tap dansı ediyor

Rus bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Ana, 6 yaşındayken büyükannesi ve annesinden Tap dansı öğrendi. Boş zamanlarında babası ne zaman akordeon çalsa, üç kuşak, yani büyükbabası ve büyükannesi, babası ve annesi ve torunların hepsi beraber akordeon eşliğinde dans ederlerdi. Okul yıllarında genellikle Tap dansının öncüsü seçilirdi ve tek kişilik dans performansı sergilerdi. Bayram günlerinde düzenlenen partilerde ise şarkı söyleyerek, Tap dansı yapmak artık Ana’nın yaşamının bir parçası haline geldi.

Ana, “Tüm etnik gruplardan vatandaşların beraberlik ve uyum içinde mutlu olması Tap dansına hayati bir güç ve potansiyel katıyor.” dedi.

Ana sözlerini şöyle sürdürdü: “Rus Tap dansı, folk Tap dansı ve saray balo dansından oluşur. Zengin dans hareketlerine ve çeşitli değişik dans ritmine sahip bu dans, esas olarak bir veya iki ayağın topukları üzerinde durma, zıplama, ayak ile yere vurma ve diğer hareketlerden oluşur.”

Ana Tap dansına değinirken Sun Guifang adlı bir kişiden bahsetti: “Eski nesil halk Tap dansçıları ve Rus Tap dansının temsili mirasçısı merhum Sun Guifang yoğun çabaları ve üstün yeteneğiyle Tap dansının tüm inceliklerini öğrendi. Sun’ın, Tap dansı ederken tutkusu, neşesi ve estetik hareketleriyle sergilediği performansı çok büyüleyicidir. Bu sayede Sun, 2019 yılında Rus Tap Dansı Özerk Bölgesi Düzeyinde Somut Olmayan Kültürel Mirasının bir temsilcisi seçildi.”

İnsanlar Tap dansı öğreniyor

Çöçek’te Tap dansının korunması ve aktarılması çalışmalarına ağırlık veriliyor. Yerel kuruluşlar anket yapma, koleksiyon uygulamaları ve araştırma çalışmaları yürütürken, Tap dansının somut olmayan kültürel miras projeleri listesine dahil edilmesi için aktif başvuru sayısı arttı. 2021’de Rus Tap dansı, 5. Ulusal Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Projeleri listesine dahil edildi. Halihazırda, Çöçek’te Tap dansının sonraki nesillere aktarılmasını ve sonraki nesillerin de bu dansı öğrenmelerini ve miras almalarını sağlamayı amaçlayan çok sayıda kurslar açıldı, bu sayede internet üzerinden Tap dansı eğitim videoları yayınlandı ve ayrıca şehir genelinde bin kişilik Tap dans yarışması düzenlendi, bölgenin bazı bölgelerindeki meydanlarda Tap dansı popüler hale geldi ve şehir genelindeki okullarda Tap dansı yaygınlaştırıldı, böylece bir grup seçkin Tap dansçıları bölge içinde ve dışında ve hatta ülke genelindeki sahnelerde seyircilerle buluştu.

Ana artık emekli. Emekli olmasına rağmen, zamanının çoğunu ve zihnini Rus Tap dansını sonraki kuşaklara aktarma çalışmalarına adadı. Ana ve 20’den fazla Tap dansçısı haftada dört gün bir araya gelerek Tap dansı antremanı yapıyor. Ana her yılın yaz tatilinde iki dönem Tap dansı eğitim kursu açarak, Tap dansına ilgi duyan çocuklara dansla ilgili becerileri öğretiyor. Ana’yı mutlu eden şu ki en küçüğü yedi yaşında olan bu kursuyerlerden çoğunun hem çok yetenekli, hem de Tap dansına düşkün olmasıdır.

Aslen derin bir kitle temeline sahip olan Tap dansı, günümüzde Çöçek’te daha popüler oldu. Geçen yıl Ana, çeşitli türlerde 40’tan fazla dans performansına katıldı ve bu yıl, sadece bir ay içerisinde 7 performans yaptı.

Bayram kıyafetleri giyen bayanlar

Ana’nın büyük arzusu daha çok sayıda gencin Tap dansçısı olmasını sağlamak. Rus Tap dansının yeni nesil mirasçısı ve 1980’li yıllarda doğumlu olan Jin Lulu, Ana gibi küçüklükten beri oldukça ritmik bir “Tap dansı” sesiyle büyümüş ve üniversitede dans dalında eğitim almıştır. Jin Lulu, Ana’dan geleneksel beceriler öğrendi ve aynı zamanda Ana ile birlikte modern dans ve Xinjiang’daki diğer etnik gruplara ait dansların unsurlarını Tap dansıyla harmanlamayı başardılar.

Jin Lulu, “Tap dansı bana zevk veriyor, aynı zamanda Tap dansının aktarılması ve geliştirilmesi konusunda bir sorumluluk hissediyorum.” diyor.