Çin ile uzay işbirliğini yasaklayan ABD, Çin’den Ay toprak örneği istedi
Jianguo
Çin'in Ay'ın karanlık yüzüne gönderdiği Chang'e-6 keşif aracı, topladığı kaya ve toprak örnekleriyle Dünya'ya döndükten sonra, ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) sözcüsü, Çin’in NASA'yı Ay toprak örneklerinin araştırmasına davet etmemesine dair iddialarda bulundu. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, bu iddialara “ABD, sanki ‘Wolf Maddesi’nin ve diğer iç düzenlemelerin varlığını unutmuş. ABD’li bilim insanları ile ilgili kurumların Çin ile temas ve işbirliğine katılmalarına kendi hükümetleri izin veriyor mu?” diyerek karşılık verdi.
2011 yılında ABD Kongresi’nde onaylanan “Wolf Maddesi”yle, NASA’nın Çin hükümeti veya Çin ile ilişkili teşkilatlarla doğrudan işbirliği yapması ve NASA tesislerinin Çin’den resmi heyetler ağırlaması yasaklanmıştı. NASA Yöneticisi Bill Nelson daha sonra, “Wolf Maddesi”ne aykırı olmayan bir şekilde Amerikan araştırmacıların Ay örneklerini elde etmek için başvuru yapacağını belirtti.
Geçen yılın ekim ayında Chang'e-5 Ay araştırma örneklerinin uluslararası başvurulara açık olduğunu duyuran Çin, bu kez değerli Ay toprak örneklerinin de uluslararası işbirliği kapsamında kullanılacağını bildirdi. Çin Ulusal Uzay İdaresi, Chang'e-6 keşif aracıyla toplanan kaya ve toprak örnekleri üzerinde yapılacak araştırmalara ilişkin başvuru sürecini ve ilgili uluslararası işbirliğine dair özel bilgileri ayrıntılı olarak yayımladı. Çin, tüm ülkelerden araştırmacıların ilgili sürece uygun olarak başvuruda bulunmalarını ve faydaları paylaşmalarını memnuniyetle karşılıyor.
Şimdi soru şu: NASA, Çin’den Ay örneklerini talep ederse, “Wolf Maddesi”ne aykırı mı olacak? İnsanları güldüren şey bu; diğer ülkelerin uzay keşif faaliyetlerini engellemek için uygulanan “Wolf Maddesi”, bu kez ABD’nin kendi ayağına sıkmasına neden oldu.
