Çin-Kazakistan kalıcı ortaklık ilişkilerinde yeni canlılıklar
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, 2-4 Temmuz tarihleri arasında Kazakistan’a resmi ziyarette bulundu. Xi ve Kazakistan Devlet Başkanı Kasım Cömert Tokayev verimli görüşmeler gerçekleştirdi ve iki ülke arasında yayınlanan ortak bildirinin imzalanmasına tanıklık etti. Bildiride, lider diplomasisinin önderliğinde kalıcı dostluk, yüksek düzeyde karşılıklı güven ve ortak refaha dayalı kader birliğinin oluşturulmasının hızlandırılacağı belirtildi. İki taraf arasında imzalanan onlarca ikili işbirliği belgesi, Çin-Kazakistan ilişkilerinin nitelikli gelişimine yeni canlılıklar kattı.
Çin Sosyal Bilimler Akademisi Rusya, Doğu Avrupa ve Orta Asya Çalışmaları Enstitüsü Başkanı Sun Zhuangzhi, Çin-Kazakistan ilişkilerinin “kalıcı ve kapsamlı stratejik ortaklık” olarak tanınmasının, ikili ilişkilerin yüksek seviyede bulunmasını yansıttığını ifade etti.
Ortak bildiride değinilen “kader birliği” kavramı önüne “ortak refah” ifadesi eklendi. Bu, Çin-Kazakistan ilişkilerinin gelişim içeriğini zenginleştirmenin yanı sıra iki tarafın modernleşme sürecinde ortak kalkınmayı gerçekleştirip iki halka yarar getirme hedefini gösteriyor.
Karşılıklı siyasi güven, Çin-Kazakistan işbirliğinin temelidir. Sarsılmaz güven ve destek, Çin-Kazakistan işbirliğinin en büyük siyasi güvencesidir. Ekonomi ve ticaret işbirliği ise Çin-Kazakistan ilişkilerinin itici gücüdür. Çin, Kazakistan’ın en büyük ticari ortağıdır ve “Kuşak ve Yol” inisiyatifi ilk olarak Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping tarafından Kazakistan’da ileri sürüldü.
Xi’nin son ziyaretinde, Çin-Kazakistan işbirliği için yeni yön ve hedefler belirlendi. İki lider, görüntülü görüşme aracılığıyla Trans-Hazar Uluslararası Taşımacılık Rotası’nın açılış törenine katıldı. Çin araçları ilk defa doğrudan karayolu üzerinden Hazar Denizi’nin limanlarına ulaştı; tüm bu gelişmeler, çok boyutlu bağlantısallık düzeninin resmen kurulduğunu simgeliyor.
İki ülke arasında artan işbirliği, birbirini daha da yakınlaştırıyor. Xi son Kazakistan ziyareti sırasında Kazakistan Devlet Başkanı Kasım Cömert Tokayev ile birlikte Çin-Kazakistan Kültür Merkezi ile Beijing Dil ve Kültür Üniversitesi Kazakistan Kampüsü’nün açılış törenine katıldı. Önümüzdeki yıl Kazakistan’da “Çin Turizm Yılı” etkinliklerinin düzenleneceği duyuruldu. Tüm bunlarla birlikte iki halk arasındaki karşılıklı anlayış ve gönül bağları daha da pekiştirilecek.
İki lider ayrıca Çin-Orta Asya, SİÖ ve BM gibi çok taraflı çerçeveler kapsamında eşgüdümün artırılmasına vurgu yaptı. Bu, dünya barışını ve kalkınmasını korumanın yanı sıra gerçek anlamda çok taraflılığı da savunacak.