4 Mayıs Gençlik Günü'nde yazar Lu Xun'ü anmak

2024-05-04 16:05:42

5 gün süren 1 Mayıs İşçi Bayramı tatili sırasında Lu Xun'ün eski yerleşkesi turistilerle dolup taşıyor

Çin’de bugün, 4 Mayıs Gençlik Günü kutlanıyor. Gençlere adanmış bu bayram, “4 Mayıs Hareketi”ni anmak için belirlendi. 4 Mayıs 1919’da bir grup genç, zamanın hükümetinin Versay Antlaşması'nı imzalamaması çağrısında bulunmak için bir araya toplandı. Gençlerin çağrısı, Çin'de hem emperyalizme karşı mücadelenin fitilini ateşlemiş, hem de modern Çin'i şekillendirecek fikirlerin istikametini çizmiş oldu. 

Söz konusu bayramdan bahsedildiğinde Çin’ in yakın tarihindeki bir dönüm noktası olan Yeni Kültür Hareketi’nin önemli bir ismi Lu Xun aklımıza gelir. Lu Xun, Çin'in modernleşme sürecinde yaşanan toplumsal ve siyasi değişimleri eleştiren yazılar kaleme almıştır. Bunlar, Çin toplumunun yaşadığı trajediyi en iyi anlatan eserlerdir. Bu nedenle eğer bir yabancı Çin'i ve Çin toplumunu tanımak istiyorsa, Lu Xun’ün eserlerini okumaları tavsiye edilir.

Lu Xun’ün el yazması

1918 yılının Mayıs ayında Yeni Gençlik Dergisi, Lu Xun'ün ''Bir Deli’nin Günlüğü'' (Kuang Ren Ri Ji) adlı hikâyesini yayımladı. Lu Xun, bu hikâyede, toplumdaki riyakârlığı ve merhametsizliği sert bir dille ve hiciv yoluyla eleştirdi. Bu hikâyenin bir önemi de yazarın ilk kez bu hikâyesinde Lu Xun mahlasını kullanmış olmasıdır. “4 Mayıs Hareketi”nden iki ay önce, Lu Xun’nün “Kong Yi Ji” adlı hikayesi yayımlandı. Hareketin ortaya çıktığı ay, “İlaç” (Yao) adlı kısa hikaye yayımlandı. Daha sonra yine hicivsel bir roman olan “Ah Q'nun Yaşam Hikayesi”ni (Ah Q Zhengzhuan) yazdı.

Eski adı Zhou Shuren olarak bilinen Lu Xun, Zhejiang eyaletinin Shaoxing şehrinde entellektüel bir ailede büyüdü.  Yazdığı “Alacakaranlıkta Toplanan Şafak Çiy-Işığı” (Zhaohua Xishi) adlı kitabında Shaoxing’de geçirdiği çocukluk zamanını anlattı.

Lu Xun’ün çocukluğunu geçirdiği Baicao Bahçesi

Lu Xun’ün eski evine yakın Sanwei Kitabevi

Lu Xun’ün Sanwei Kitabevi’nde oturmuş olduğu yer.

1926 yılında Fujian eyaletinin Xiamen kentinde öğretmenlik yapan 45 yaşındaki Lu Xun, çocukluğu hatırlatan "Baicao Bahçesi’nden Sanwei Kitabevi’ne” adlı makaleyi yazdı. Baicao Bahçesi, Zhou ailesinin sebze yetiştirdiği bir bahçeydi. Bahçe, aynı zamanda Lu Xun’ün çocukluğunu geçirdiği ve  yaşamında güzel anılar bırakan bir yerdi. 6 yıl Sanwei Kitabevi’nde gördüğü eğitim ise yazarın daha sonra Çin modern edebiyatındaki  yolculuğuna başlamasına ve  “Çin ruhu” haline gelmesine sağlam bir temel oluşturdu.

Shaoxing şehrinde yer alan yerleşke, Lu Xun’ün eski evi, Lu Xun Anıt Müzesi, Baicao bahçesi, Sanwei Kitabevi ve Lu Xun’ün atalarının evinden oluşuyor. Burası günümüzde şehirde en iyi korunan ve en zengin kültürel mirası içeren tarihi bir mahalle haline getirildi. Ziyaretçiler, hâlâ Lu Xun’ün kaleme aldığı bahçede yetişen yemyeşil sebzeler, uzun bal akasya ağaçları ve kısa çamur duvar kökleri gibi güzellikleri görebiliyor ve Lu Xun'ün çocukluğuna tanık olma imkanı bulabiliyorlar. Lun Xun’ün eserlerinde birkaç kez bahsedilen Xianheng Meyhanesi ise aynı adı taşıyan bir otel haline dönüştürüldü.

Xianheng Meyhanesi

Lu Xun’ün Anıt Müzesi’nde bulunan heykeli

Lu Xun’ü seven gençlerin sayısı artıyor

Lu Xun’ün kalem aldığı memleketi Shaoxing, nesiller boyunca  Çinlilerin büyümesine tanıklık etti. Bugünlerde Lu Xun’ün eski yerleşkesini ziyaret etmek, yazarın kendisini ve eserlerini hatırlamak için mükemmel bir fırsat. Ülkenin dört bir yanından gelen gençler, Lu Xun’ün eski yerleşkesini görünce eserlerini daha iyi anlayabilirler.

Turist olarak Shanghai’dan gelen 27 yaşındaki bir genç, gazetecilere “Çocukken Lu Xun’ün yazılarını pek anlayamadım, yaşlandıkça eserlerde yansıtılan kavramları daha derin bir şekilde algılayabildim. Zamanın edebiyatçılarının sıradan insanların sesini duyurmaları ve topluma adeta bir ayna tutmuş olmalarını çok etkileyici buluyorum.” dedi.

Birkaç genç, burada Lu Xun’un en sevdiği anason aromalı fasulyenin tadına bakıp, Lu Xun yaşamıyla ve eserleriyle ilgili ürünleri de görme imkânı buldu. Lu Xun artık sosyal medyada da  viral oldu. Edinilen verilere göre, internette Lu Xun’le ilgili makalelerin sayısı 80 bini aştı. Çin’in video paylaşım platformu Bilibili’de Lu Xun gençlerin en sevdiği yazarlardan biri olarak biliniyor. Platformda Lu Xun’le ilgili videoların sayısı 13 bini aştı, toplam izlenme sayısı 170 milyona, beğeni ve koleksiyon sayısı ise 9,6 milyon ve 4,2 milyona ulaştı.

Shaoxing’deki Lu Xun Anıt Müzesi Başkanı Wei Jia, gazetecilere verdiği röportajda, Lu Xun’ün eski yerleşkesine gelen genç turistlerin sayısının son yılllarda gözle görülür bir şekilde arttığını,  yılın ilk çeyreğinde 18-35 yaş grubundaki turistlerin sayısının  toplamın yüzde 35’ini oluşturduğunu söyledi.

Lu Xun kültürüyle ilgili ürünler, gençlerin dikkatini çekiyor

Müzede gençlerin dikkatini çekmek amacıyla, Lu Xun kültürüyle ilgili ürünlerin geliştirilmesinin yanı sıra, sergiler ve çocuklara yönelik etkinlikler de düzenlenmekte.