Yorum: Temel sorun çözülünce Çin-ABD ilişkileri gerçekten iyileştirilecek
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping dün ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile yaptığı görüşmede “Çin, özgüvenli, açık ve müreffeh bir ABD görmekten memnuniyet duyar. ABD’nin de Çin’in kalkınmasına doğru şekilde yaklaşmasını temenni ediyorum.” diye konuştu.
Xi, “İki ülke rakip değil, ortak olmalı; birbirine zarar vermek yerine yardım etmeli; kıyasıya rekabet etmek yerine farklılıkları kucaklayarak ortak zemin bulmalı. Taahhütler lafta kalmak yerine uygulanmalı.” ifadelerini kullandı.
Blinken ise Washington’un Çin’e daha önce verdiği siyasi taahhütleri yineleyerek Çin ile iletişimi sürdürmek istediklerini belirtti. Blinken, San Francisco’da yapılan görüşmede iki ülkenin liderlerinin vardıkları önemli fikirbirliklerini hayata geçirerek ABD-Çin ilişkilerinin istikrarlı gelişmesini sağlayacaklarını kaydetti.
Çin’de bir atasözü vardır: Yüksek binaların temeli sağlam değilse, yer sarsıntısı gibi çökebilir. Çin-ABD ilişkileri için Çin ve ABD'nin ortak mı yoksa rakip mi olacağı temel bir konudur. ABD, Çin’i bir ortak olarak görürse, her iki taraf da bundan fayda sağlayacak ve dünyada daha fazla istikrar ve öngörülebilirlik olacak; eğer ABD Çin'i her zaman birincil rakibi olarak görürse, ikili ilişkiler sıkıntı ve sorunlarla boğuşacak.
Çin tarafı çeşitli vesilelerle yaptığı açıklamalarda uluslararası topluma net bir sinyal verdi:
Çin’in kalkınma amacı ABD’nin yerini almak değil, Çin halkının güzel yaşama kavuşmasını sağlamaktır. Özellikle Çin tarafı öteden beri Çin-ABD ilişkilerine iki ülkenin halklarının temel mutluluğunun yanı sıra dünya barışını ve istikrarını koruma vizyonuyla yaklaşıyor; iki ülkenin karşılıklı saygı göstermeleri, barış içinde bir arada yaşamaları, kazan-kazan işbirliğini gerçekleştirmeleri gerektiği görüşü savunuluyor. Yani, “Bu dünya, Çin ve ABD’yi eşzamanlı olarak barındırabilir.” “Çin ve ABD’nin başarıları, birbirlerinin fırsatı olacaktır.” “Çin tarafı işbirliğine hazırdır, ancak bu işbirliği çift yönlü olmalıdır; Çin olarak rekabetten korkmuyoruz, ancak bu rekabet iki ülkenin hep ilerleme kaydedeceği zemine oturtulmalı ve sıfır toplamlı oyun zihniyetine başvurulmamalıdır.”
Blinken'in son ziyareti sırasında Çin, ABD tarafını bir kez daha Çin-ABD ilişkilerinin konumunu temel açıdan düşünmeye çağırdı, ABD tarafının Taiwan'ı silahlandırmayı bırakmasını istedi ve Çin halkının kalkınma hakkının devredilemez olduğunu vurguladı.
ABD tarafı, Çin-ABD ilişkilerini gerçekten sorumlu bir şekilde kontrol etmek istiyorsa ve gelişmekte olan ve başarılı bir Çin'in dünyaya yararlı olduğunu kabul ediyorsa, bu sözlere kulak vererek hayata geçirmelidir.