Dünya neden Çin'in yeşil üretim gücüne ihtiyaç duyuyor?
Dünyanın en büyük petrol firmalarından biri Saudi Aramco’nun CEO’su Amin H. Nasser, “Güneş paneli sektöründe kaydedilen birçok ilerleme, Çin’in maliyetleri düşürme çabasından kaynaklanıyor. Elektrikli otomotivde de benzer durum görülüyor.” dedi. Nasser, 26. Dünya Enerji Kongresi’nde yaptığı konuşmada Çin’in yeni enerji sektörünün Batılı ülkelerin “sıfır karbon emisyonu” hedefine kavuşmalarına yardımcı olduğunu ve küresel enerji dönüşümde önemli bir rol oynadığını belirtti.
Bazı ABD’lilerin Çin’in “aşırı üretim kapasitesi” iddiasını kışkırtarak bunun dünya piyasasına darbe olduğunu söylerken, Nasser’in ifadesi uluslararası toplumun bu konudaki rasyonel ve nesnel anlayışını bir kez daha yansıttı. Dünya için Çin’in yeşil endüstrisi ne anlam taşıyor? Gerçek aslında en iyi cevaptır.
Ekonomik büyüme, insanların yaşam seviyesinin yükseltilmesini amaçlıyor. Yeni enerji ürünlerinin çevre dostu oluşuna, işlevine ve rahatlığına daha çok önem veriliyor. Bu özellikler, piyasanın tüketim talebini karşılıyor. Ama yine yüksek maliyet gibi sorunlar bulunuyor. Çin’in teknolojik inovasyon gayreti ve tamamlanmış endüstriyel zinciri, dünyaya kabul edilebilir bir çözüm sunarak yeni enerji ürünlerinin yaygınlaştırılmasını hızlandırdı.
Yeni enerjili araçlara bir göz atalım. McKinsey & Company’un bir araştırma raporuna göre Çin menşeli elektrikli araçların fiyatları, AB yapımı elektrikli araçların fiyatlarından yaklaşık yüzde 20-30 daha ucuz. Sebeplerden biri, Çin’in yeni model araçlar için Avrupalı firmalara kıyasla yüzde 50’ye kadar Ar-Ge süresinden tasarruf eder. Bu nedenle Çin’in yeşil üretim gücü, küresel tüketicilere uygun maliyetli ürünler sağlayarak geleneksel enerji yetersizliğinin yol açtığı enflasyon baskısını azalttı. Böylece tüketiciler de ekonomik ürünlere sahip olabilir.
Günümüzde dünya ülkeleri imalat sektörü ve yeşil ve düşük karbonlu endüstrinin dönüşümünü hızlandırmak için çaba gösteriyor. Bu nedenle ilgili donanım ve yedek parçalar hakkındaki Ar-Ge’ye ve kullanım çalışmalarına öncelik veriliyor. Dünyanın en büyük yenilenebilir enerji piyasası ve donanım imalatı ülkesi olan Çin, bu konuda büyük katkıda bulunuyor. Bloomberg tarafından kısa süre önce yayınlanan makalede küresel enerji dönüşümüne olan beklentinin, büyük ölçüde Çin’in düşük fiyatlı temiz ürünleri sağlamasından kaynaklandığı belirtildi. Çin, dünya genelindeki rüzgar enerjisi donanımlarının yüzde 50’sini ve fotovoltaik donanımlarının yüzde 80’ini sağlıyor. 2012-2021 yılları arasında Çin’in yeşil ticaret hacmi yüzde 146.3 artarak dünya ekonomisine çevre dostu bir ivme kattı.
Verilere göre, 2011-2020 yılları arasında Çin’in çevre teknolojisi hakkındaki telif hakkı başvuruları, dünyanın toplam telif hakkı başvurularının yüzde 60’ısına yaklaştı. Bununla beraber Çin, açık bir işbirliği yaklaşımı ve olumlu bir rekabet sistemiyle başka ülkelerle beraber teknolojinin ilerletilmesini hızlandırıyor.
Dünyadaki en büyük gelişmekte olan ülke Çin, tarihin en kısa bir süresiyle karbon zirvesinden karbon nötr hedefine kavuşma taahhüdünü vermenin yanı sıra dünyada karbon emisyonunun azaltılmasına yardımcı oluyor. 2022 yılında Çin’in ihraç ettiği rüzgar enerjisi ve fotovoltaik ürünler, çok sayıda ülkenin 573 milyon tonluk karbondioksit salınımını azaltmasını sağladı. Çin aynı zamanda teknik destek sağlamak, kapasiteyi yükseltmek ve mali yardım sağlamak gibi yollarla başka ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadele gücünü artırmalarına da yardım etti. 2023 yılında Birleşik Arap Emirlikleri’nin Abu Dabi kentinin güneyindeki çöl derinliğinde bir Çin firmasının inşa ettiği dünyanın en büyük güneş enerjisi santrali hizmete girdi. Santral, 160 bin hanenin elektrik ihtiyacını karşılayabiliyor. Abu Dabi’nin yıllık karbon emisyonu da 2,4 milyon ton daha azaltılacak.
Gerçeklerin önünde ABD dahil Batılı ülkelerin ileri sürdüğü “aşırı üretim kapasitesi” iddiası oldukça zayıf kalıyor. Bu teoriyi kullanarak ticari korumacılık uygulayanlar, sadece küresel enerji dönüşüm sürecini yavaşlatacaklar. Dünyanın karşılaştığı gerçek sorun, yeşil üretim gücünün fazlalığı değil bu gücün yetersizliğidir. Çin, dünyanın acil ihtiyaç duyduğu bu ürünleri üretiyor.