Çin’in avantajlı sektörleri ABD’nin büyük kaygısı oldu
(Zhi Wuyan/CMG)
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen kısa süre önceki Çin ziyareti sırasında, Çin’in avantajlı sektörleri hakkında sözde “aşırı üretim kapasitesi teorisini” kışkırtmaya çalıştı.
Aslında, Çin’in ürettiği uygun fiyatlı temiz enerji ürünleri dünyanın iklim değişikliğiyle mücadele çalışmalarına büyük yarar sağlıyor. Ancak, Çin’in avantajlı sektörleri, ABD’nin gözünde “aşırı üretim kapasitesine sahip sektörler” olarak görülüyor.
“Aşırı üretim kapasitesi”, piyasa ekonomisinin sebep olduğu doğal bir sonuçtur. ABD, kömür, çelik, kaya gazı ve tarımsal ürünler gibi alanlarda aşırı üretim kapasitesine sahip oldu. ABD’nin mısır üretimi küresel piyasanın yüzde 30’dan fazlasını oluşturdu.
Bakan Yellen, ABD’li şirketlerin yararına “aşırı üretim kapasitesi teorisi”ni ortaya attı. Beijing ziyaretinden birkaç gün önce ABD’nin Georgia eyaletindeki bir güneş enerji santralini gezen Yellen burada yaptığı açıklamada, güneş paneli, lityum-iyon pil ve elektrikli araç alanlarında aşırı üretim kapasitesine sahip olan Çin’in ABD’li şirketlerin çıkarlarına zarar verdiğini ileri sürdü.
ABD, kendi imalat sanayi sektörlerini korumak için başka ülkelerin avantajlı sektörlerinin gelişmesini engellemeye çalıştı. Örneğin, 1990’lı yıllarda ABD devlet gücüyle Japonya’nın kalkınmasına müdahale etti. ABD, günümüzde de Çin’e karşı aynı girişimde bulunmak istiyor.
Bazı ABD’li politikacılar, Beijing yönetimini avantajlı sektörlerine sübvansiyon yapmakla suçladı. Ancak, ABD Ticaret Bakanlığı Şubat ayında yaptığı açıklamada, İntel şirketine çip üretimi için 8 milyar 500 milyon dolarlık yardım ve 11 milyar dolarlık kredisi sağlayacaklarını duyurdu.
ABD’nin rekabet gücünün düşmesi, “aşırı üretim kapasitesi teorisinin” ortaya çıkmasının gerçek nedenidir. Geçen asırda, ABD’li şirketler küresel tedarik zincirinin bütün önemli halkalarını kontrol ederek kolayca büyük gelirler elde etti. Ancak, artık durum değişmeye başladı. Bloomberg haber ajansı tarafından yayınlanan makalede, aşırı üretim kapasitesi yerine, Çinli şirketlerin yüksek üretim veriminin gelişmiş ülkelerin kaygısı olduğu ifade edildi.
