Yabancı şirketler niçin Çin piyasasına olumlu bakıyor?
Son yıllarda bazı ABD’li medya kuruluşları, “Çin’deki yatırım ortamı kötüleşiyor”, “Yabancı sermaye Çin’den çekiliyor” şeklindeki iddiaları sürekli olarak dünya kamuoyuna sürdü. Bu medya kuruluşları, Batılı şirketlerin Çin’de artık fırsat bulunmadığını fark ettiklerini ileri sürdü. Oysa bu iddialar, gerçeği yansıtıyor mu?
Aslında Çin’de yatırım yapmak için fırsat bulunup bulunmadığını söylemek için en büyük söz hakkı, bir avuç meyda kuruluşunda değil, Çin’de yatırım yapan yabancı şirketlerde. Kentucky, McDonald’s ve Starbucks gibi uluslararası hızlı yiyecek devleri, son yıllarda Çin’de açtıkları mağaza sayısını sürekli olarak artırdı. Uluslararası yüksek teknoloji devi Apple şirketi ise kısa süre önce Çin’de yatırımı artıracaklarını açıkladı. Dünyanın tedavi donanım devi GE şirketi ise önümüzdeki 3 yıl içinde Çin’deki ar-ge harcamalarını bir kat artıracaklarını ilan etti.
2023 yılında Çin’in fiilen değerlendirdiği yabancı yatırım 1.1 trilyon yuanı buldu. Bu rakam, tarihin üçüncü yüksek seviyesinde kaldı. Bu yılın Ocak ayında ise Çin’de yeni açılan yabancı şirket sayısı 4 bin 588’i buldu. Bu sayı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 74,4 oranında arttı. Çin’e sürekli olarak gelen yabancı yatırım, Çin’in yabancı yatırım için verimli bir destinasyon olmaya devam ettiğini kanıtladı.
Yabancı şirketlerin Çin’e sürekli olarak yatırım yapması, bu şirketlerin Çin ekonomisinin iyiye doğru istikrarlı ve güçlü gelişmesini olumlu bakmasından kaynaklanıyor. Çin’in en önemli geleneksel bayramı olan Bahar Bayramı tatilinde Çin’de eyaletlerarası seyahat edenlerin sayısı, 2.2 milyar 93 milyonu buldu. Yerli turistlerin gerçekleştirdiği harcama 2019 yılına göre yüzde 7,7 oranında artarak, 632 milyar 600 milyon yuana ulaştı. Bu yılın ilk iki ayında ise Çin’de mal ticaretinin ithalat ve ihracat hacmi yüzde 8,7 oranında artarak 6,61 trilyon yuana çıktı. Tüm bu veriler, tüm dünyaya istikrarlı büyüyen, inovasyona önem veren ve dışa açılmayı genişleten bir Çin ekonomisi gösterdi. Yabancı şirketler, Çin’in niteklikli gelişmesinin dünyaya daha fazla fırsat getirmesini bekliyor.
Yabancı şirketlerin Çin’e sürekli olarak yatırım yapması, Çin’in yeni nitelikli üretici güçleri vargücüyla geliştirmesini olumlu bulmasından kaynaklandı. Geçen yıl Çin’de elektrikli otomobil, lityum pil ve güneş enerjisi ürünlerinin ihracatı 1 trilyon yuanı aştı. Bu sayı bir önceki yıla göre yüzde 30 oranında arttı. Buna paralel olarak dijital ekonomi hızla gelişiyor. 5G’nin yaygınlaşma oranı yüzde 50’yi aştı. Çin’in ulusararası patent başvuru sayısı ardı ardına 4 yıldır dünyada birinci sırada yer aldı. Yabancı şirketlerin Çin’de yeni nitelikli üretici güçlerin gelişmesine katılması, daha fazla fırsat elde edeceği anlamına geliyor.
Yabancı şirketlerin Çin’e sürekli olarak yatırım yapması, Çin’in dünya ile fırsatları paylaşma kararlılığına sahip olmasından kaynaklanıyor. 14. Çin Ulusal Halk Meclisi 2. Toplantısı’nda sunulan Hükümet Çalışma Raporu’nda üst seviyeli dışa açılmanın genişletileceğine ve kazan-kazan işbirliğinin güçlendirileceğine vurgu yapıldı. Çin Devlet Konseyi kısa süre önce üst seviyeli dışa açılmayı hızlandırmayı ve dış yatırımı etkin şekilde çekmeyi öngören bir eylem planı açıkladı. Çin hükümeti ayrıca, Çin ve yabancı ülkeler arasında personel değişimini kolaylaştıran hızlı şebeke oluşturacaklarını ve vize muafiyetinden faydalanan yabancı dost çevresini genişleteceklerini ilan etti. Bugün, sayısı her geçen gün daha artan yabancı şirketler, Çin’e yatırım yapmanın geleceğe yatırım yapmak anlamına geldiği görüşünde.
Çin’deki gelişme, dünya ile sıkıca bağlantılı, dünyanın gelişmesi de Çin ile sıkıca bağlantılı. Çin’deki piyasa büyüklüğü eskiye göre daha büyük olduğu gibi, Çin piyasasının yapısı ve sistemi daha standart hale getirildi, dolayısıyla zengin fırsatlara sahip oldu. Bazı Batılı medya kuruluşlarının kışkırttıkları “Çin ile ayrışma” iddiası eninde sonunda boşa çıkacaktır.
(Yazar: Liubarış)
