Kaliforniya valisinin Çin ziyareti, Washington yönetimine ilham veriyor
ABD'nin Kaliforniya Valisi Gavin Newsom, Çin ziyaretine devam ediyor. Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, önceki gün Newsom'u kabul etti. İngiltere'de yayın yapan Daily Mail gazetesine göre, Newsom Çin tarafından sıcak karşılandı. Bazı yabancı medya kuruluşları, bu sıcak karşılamayı, Çin'in Çin-ABD yerel yönetimler iş birliğine verdiği önemi ve bu konudaki beklentilerini yansıttığı şeklinde yorumladı.
Bu yılın haziran ayından bu yana Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, ABD Bill Gates Fonu Eş Başkanı Bill Gates ve eski ABD Dışişleri Bakanı Henry Alfred Kissinger ile görüştü. Xi, ABD'li dostlarına yanıt mektupları göndererek, Çin-ABD ikili ilişkilerinin geliştirilmesine önemli katkı sağladı. Xi, açıklamalarında, Çin-ABD ikili ilişkilerinin temelinin halk, geleceğinin ise gençlik olduğunu vurguladı. Xi, Newsom ile yaptığı görüşmede, ikili ilişkilerin dinamiklerinin yerel yönetimler arası iş birliği olduğunu belirtti.
Kaliforniya ve Çin arasındaki değişim tarihine bir göz attığımızda; ABD'nin ilk Chinatown'u Kaliforniya'da kuruldu. San Francisco kenti, Çin'de geniş bir tanınırlığa sahip ve Çinliler, ABD'yi ziyaretlerinde ilk olarak San Francisco'yu tercih ediyor. Kaliforniya'da 25 binin üzerinde Çinli öğrenci eğitim alıyor. Ticari açıdan bakıldığında, 2010 yılından bu yana Çin, Kaliforniya'nın en büyük ithalat kaynağı ve önemli bir ihracat pazarı. 2022 yılında Kaliforniya'da yaklaşık 700 Çin sermayeli işletme faaliyet gösteriyor ve bu işletmeler, yerel halka 19 bin iş fırsatı sağlıyor. Eylül ayında "Shanghai-Los Angeles Yeşil Deniz Taşımacılığı Koridoru'na İlişkin Eylem Planı" yayımlandı ve bu deniz taşımacılığı hattı, en dinamik küresel deniz taşımacılığı hatlarından biri olarak kabul ediliyor.
Kaliforniya, yanardağ aktivitesinin yoğun olduğu bir eyalet olduğundan, iklim değişikliği konusunu yakından takip ediyor. AP'nin bildirdiğine göre, eski Kaliforniya Valileri Jerry Brown ve Arnold Schwarzenegger, iklim iş birliği için Çin'i ziyaret etti. Jerry Brown, görevden ayrıldıktan sonra Kaliforniya Üniversitesi Berkeley Okulu'nda Kaliforniya-Çin İklim Enstitüsü'nün kurulmasını öncülük etti. Geçen yıl, Kaliforniya yerel yönetimi ve Çin Ekoloji ve Çevre Bakanlığı arasında bir iş birliği muhtırası imzalandı.
Newsom'un Çin ziyaretinin önemli bir misyonu, Çin ile iklim iş birliği yapmak. Newsom, eylül ayında CNN'e verdiği demeçte, ABD'nin iklim değişikliğiyle mücadeleyi, Çin ile ikili ilişkilerin önceliklerinden biri olarak görmesi gerektiğini belirtti. San Francisco Chronicle gazetesine göre, küresel ısınmanın yoğunlaştığı bir dönemde, dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Çin ve büyüklük açısından dünyanın beşinci büyük ekonomisiyle eşit olan Kaliforniya arasındaki iş birliği hayati önem taşıyor.
Kaliforniya, ABD'nin en önemli bilimsel inovasyon merkezlerinden biri. Newsom, Çin ile bilimsel iş birliğine olan ilgisini saklamıyor. Newsom, Çin'in Shenzhen kentinde yaptığı konuşmada, Shenzhen'in kısa sürede akıllı kamu ulaşımı şebekesini verimli hale getirdiğini belirtti. Newsom, Çin'in yeni enerjili otomotiv devi BYD şirketi tarafından üretilen aracı bizzat denedi ve aracı övgüyle değerlendirdi. Newsom, "Bu atılım niteliğinde bir başarı, bu geleceğin teknolojisi." dedi.
Newsom, ABD-Çin ikili ilişkilerine rasyonel ve gerçekçi bir bakış açısıyla yaklaşıyor. Newsom, Çin Medya Grubu'na verdiği demeçte, "ayrışma"nın ABD-Çin ikili ilişkileri için uygun bir seçenek olmadığını belirtti. Newsom, iki ülke arasındaki iş birliğinin sıfır toplamlı bir oyun olmadığını, Çin'in başarısının ABD'nin başarısını da getireceğini savundu. ABD Smith Koleji'nden uzman Sara Newland, Newsom'un Çin ziyaretinin, diğer ABD yerel yönetim yöneticilerine Çin'e ziyaret yapma konusunda cesaret verebileceğini belirtti. Bu tür etkileşimler, Çin-ABD ikili ilişkilerinin iyileştirilmesine dinamizm kattı.
Newsom'un Çin ziyareti süresince, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'in daveti üzerine, 26 Ekim'de ABD turuna başladı. Bu, haziran ayında birçok ABD'li üst düzey yetkilinin Çin'i ziyaret ettikten sonra, Çin'in üst düzey yetkilisinin ABD'ye gerçekleştireceği ilk ziyaret niteliğindedir. Almanya'nın ZDF Televizyonu'ndaki haberlere göre, iki büyük devlet "sorumlu bir tavırla" mevcut gerginliği ele alıyor. Uluslararası toplum, Wang Yi'nin ziyaretinin Çin-ABD ikili ilişkilerinin normale dönmesine katkı sağlayabileceğine dair umut besliyor.
ABD ve Çin'in ekonomik büyüklüğü, dünyanın üçte birini; iki ülkenin nüfusu, dünyanın dörtte birini; ikili ticaret hacmi ise dünyanın beşte birini oluşturuyor. Bu ilerlemelerin elde edilmesi kolay olmadı ve bu değer iki ülke tarafından önemsenmeli. Newsom'un Çin ile kurduğu dostluk, ideolojik önyargıları bir kenara bırakarak rasyonel bir tavırla iş birliğini ilerletme amacını taşıyor. Newsom'un Çin ziyareti ve Çin'e karşı rasyonel ve gerçekçi tavırları, Washington'daki ABD'li siyasetçilere ilham vermelidir.
