Çin-Orta Asya Zirvesi: İşbirliğinde yeni bir dönem başlıyor

Çin-Orta Asya Zirvesi'nin ilki bu sabah, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping'in başkanlığında Shaanxi eyaletinin merkezi Xi'an kentinde başarıyla düzenlendi. Zirvede Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Devlet Başkanı Sadır Caparov, Tacikistan Devlet Başkanı İmamali Rahman, Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov ve Özbekistan Devlet Başkanı Şevket Mirziyoyev hazır bulundu. Devlet başkanları, aralarındaki dostça ilişkileri ve her alandaki işbirliği deneyimlerini gözden geçirerek, gelecekteki işbirliğinin yönünü belirledi ve daha sıkı bir Çin-Orta Asya kader ortaklığı inşa etmeyi kararlaştırdı.

Zirvenin temasında konuşan Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, kritik bir dönemde düzenlenen zirvenin çağın işbirliği ve ortak kazanç eğilimine uygun olduğunu belirtti. Ayrıca, nesiller boyu süren dostluk beklentisini yansıttığını ve Çin ile Orta Asya ülkeleri arasındaki ilişkilerde derin ve uzun vadeli etkiler yaratacağını vurguladı.

Xi Jinping, Orta Asya'nın önemli konumuna değinerek, dünyanın istikrarlı, refah içinde, uyumlu ve bağlantılı bir Orta Asya'ya ihtiyaç duyduğunu vurguladı. Xi, Orta Asya ülkelerinin egemenlik, güvenlik, bağımsızlık ve toprak bütünlüğünün korunması gerektiğini belirtti. Ayrıca, bölgede hiçbir tarafın uyumsuzluk ve çatışma yaratma hakkına sahip olmadığını ve siyasi çıkarlar peşinde koşmaması gerektiğini ifade etti.

Beş Orta Asya ülkesinin liderleri, her ülkenin kendi koşullarına uygun kalkınma yolunu seçme hakkını ve egemenliklerini, bağımsızlıklarını, güvenliklerini ve toprak bütünlüklerini koruma hakkını desteklediklerini ifade ettiler. Ayrıca, Xi'nin ortaya koyduğu insanlığın kader ortaklığının tesisi, küresel güvenlik inisiyatifi, küresel kalkınma inisiyatifi ve küresel medeniyet inisiyatifini olumlu karşıladıklarını ve zirvedeki fikir birliğini hayata geçireceklerini açıkladılar.

Çin-Orta Asya Zirvesi'nin sona ermesinin ardından Xi Jinping ve beş Orta Asya ülkesinin liderleri, Çin-Orta Asya Zirvesi Xi'an Deklarasyonu'nu imzaladı ve zirve sonuç listesini onayladı.

Zirvenin ikincisi 2025 yılında Kazakistan'da düzenlenecek ve Çin'de zirvenin daimi sekreterliği kurulacak.

Liderler, zirve sonrasında basının karşısına çıktı ve Çin ile beş Orta Asya ülkesi arasındaki dostluğu yansıtan altı nar ağacı dikti.