Çin'deki üst düzey ekonomi toplantısında hangi sinyaller verildi?
2023 yılının ilk çeyreğini geride bıraktık. Çin ekonomisi nasıl bir performans gösterdi? Gelecek dönemde Çin ekonomisinin gidişatı nasıl olacak? Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Siyasi Bürosu’nun 28 Nisan’da düzenlediği ekonomi konulu toplantıda, dünyanın ikinci büyük ekonomisinin son dönemdeki performansı değerlendirilirken, geleceğe dönük yol haritası da çizildi.
Toplantıda, bu yılın ilk çeyreğinde ekonominin iyi yönde gelişme eğilimi gösterdiğinin altı çizildi. Ocak-mart ayları arasında talebin gerilemesi, arzda büyük değişimler meydana gelmesi ve beklentinin zayıflaması gibi baskıların azaldığına işaret edildi. Bununla beraber, ekonomiyi geliştiren iç unsurların henüz güçlü olmaması, talepteki yetersizlik ve ekonomik yapıda dönüşüm sürecinde yeni zorluklarla karşılaşılması gibi sorunlar ekonominin gelişmesinin önündeki engeller olarak sıralandı. Ayrıca toplantıda iç talebin artırılması, reformun derinleştirilmesi ve vatandaşların yaşam seviyesinin yükseltilmesine ilişkin çalışmalar da ele alındı.
Xinhu Wealth Yatırım’a bağlı Zhixin Yatırım Araştırma Enstitüsü Başkanı ve Başekonomisti Lian Ping, söz konusu toplantının ÇKP Merkez Komitesi Siyasi Bürosu’nun geçen yılın sonunda düzenlediği toplantıda ortaya koyulan makro politikaya yönelik genel yaklaşımın süreceğini, gelecek dönemde Çin’in makro politikasının yine ölçülü bir şekilde genişletileceğini gösterdiğini belirtti.
Lian Ping, günümüzde uluslararası politika ve küresel ekonomide gelişmeler değerlendirildiğinde, bahsi geçen toplantıda dış ticaretin ve yabancı yatırımlarının daha önemli bir pozisyona koyulmasının dikkat çekici olduğunu söyledi.
Yeni enerjili araçların ve yapay zekânın büyümeyi hızlandıracak iki güç olacağının sinyallerinin verildiğini kaydeden Lian, emlak sektörüne dönük politikaların tutarlı olması nedeniyle sektörün orta ve uzun vadeli gelişmesine yön verildiğini dile getirdi.
Topsperity Menkul Değerler başekonomisti Lu Zhe ise toplantının yeni hükümetin reform ve dışa açılmayı kararlılıkla sürdüreceğini yansıttığına işaret etti.
Lu Zhe, bu yıl yeni zorluklarla karşı karşıya bulunan Çin için yüzde 5’lik yıllık büyüme hedefine ulaşmanın zor olmayacağının altını çizdi.
28 Nisan’da, Shenyang Garı kalabalık görülüyor. 1 Mayıs tatili sırasında, Çin genelinde seyahat eden kişi sayısının 240 milyondan fazla olması bekleniyor
Üç baskı hafiflendi, yeni engeller karşı karşıya
Çin ekonomisi istikrarlı bir başlangıcı gerçekleştirdi. Bu yılın ilk çeyreğinde Çin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın 28.499,7 milyar yuan olduğunu gösteriyor. Bu rakam, bir önceki yılın aynı dönemine göre %4,5 oranında arttı.
Lu Zhe, üç baskının hafifletilmesinin en önemli faktörünün, pandeminin sona ermesiyle ekonomik faaliyetlerin adım adıma düzelmesi olduğunu belirtti. Ayrıca, altyapı yatırımları, imalat sektörü, gayrimenkul gibi alanlarda istikrarlı büyüme politikaların ortaya koyulması da önemli bir rol oynadı.
Toplantıda mevcut sorunlar da net olarak belirtildi. İç hareket hâlâ yeterince güçlü değil, tüketim talebi hâlâ yetersiz görülüyor, ekonomik dönüşüm ve güncelleme yeni engellerle karşı karşıya bulunuyor. Yüksek nitelikli kalkınmak için açılması gereken birçok zorluk bulunmaktadır.
Lu Zhe “Bu yılın yeni zorlukları arasında dış talebin azalması yer alıyor. Geçen yıl ihracat yüzde 7 artarken, bu yıl pozitif büyüme hedefine ulaşmak daha zor görülüyor. Hizmet ticaretindeki açık faktör eklenmesiyle dış talebin ekonomiye olan yükü geçen yıla göre önemli ölçüde artabilir” ifadesini kullandı.
Talebin artırılmasının kritik unsuru: tüketim
Toplantıda talebin genişletilmesinin ekonominin sürekli toparlanması için kritik öneme sahip olduğu açıkça belirtildi. Toplantıda hükümetin yatırımlarının ve politika teşviklerinin yönlendirici rolünden yararlanarak özel sektör yatırımlarının teşvik edilmesi gerektiğine de vurgu yapıldı.
Sanayi politikasının iki yeni büyüme noktasına ayrılması: Yeni enerji araçları ve yapay zeka.
2023 yılının ilk çeyreğinde, Çin’de yeni enerji araçları satışları 1,586,000 adede ulaştı, yıllık bazda %26.2 artış gösterdi. Bunların 248,000 adedi ihracat edildi, yıllık bazda %110 artış göstererek hızlı bir büyüme kaydetti. Gelecek üç çeyrekte, yeni enerji araçları alanında teşvik niteliğinde yeni politikaların ortaya çıkarılması bekleniyor.
Yapay zeka alanında, son zamanlarda ChatGPT, Wenxinyiyan gibi sohbet robotlari sektör ve toplumda büyük ilgi çekti.
Son toplantıda dışa açılmanın kararlılığı yinelendi
Geçen yıl sonunda yapılan Çin Komünist Partisi Merkezi Ekonomik Çalışma Konferansı’nda, daha fazla yabancı sermaye çekmek ve kullanmak için daha büyük bir çaba harcanması gerektiği öne sürüldü. Bu yılın birinci çeyrek verilerine bakıldığında, ülke genelinde gerçekleşen yabancı sermaye kullanımı 408.45 milyar yuanı aştı ve bir önceki yıla göre %4,9 artış gösterdi. İstikrarlı politikaların sayesinde yabancı sermaye çekme eğilimi son yıllarda devam ediyor.