Çin-Brezilya ilişkileri: Dostane işbirliği ve küresel etkileri
Çin ile Brezilya arasındaki mesafe 18 bin 800 kilometredir. Hem Çin hem de Brezilya, ayrı ayrı Doğu Yarımküre ve Batı Yarımküre'deki en büyük gelişmekte olan ülkelerdir. Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva’nın bugün başladığı Çin ziyareti ile birlikte, iki yükselen ekonomi tekrar el sıkışacak.
Lula da Silva, ocak ayında Brezilya Devlet Başkanlığı’na yeniden seçildikten sonra ilk dış ziyaretini Çin'e gerçekleştirdi. Daha önce iki kez Çin'i ziyaret eden Silva, Çin halkının samimi bir dostu olarak tanınıyor. 2003-2010 yılları arasında Brezilya devlet başkanlığını yapan Lula da Silva, görev süresince Beijing ile ilişkileri geliştirmeye özel önem verdi. Çin, 2009 yılından itibaren Brezilya’nın en büyük ticaret ortağı haline geldi. 2009’dan itibaren Çin, art arda 14 yıldır Brezilya’nın en büyük ticaret ortağıdır. Brezilya, Çin ile ticaret hacmi yüz milyar doları aşan ilk Latin Amerika ülkesi oldu.
Silva, mart ayının sonunda yapmayı planladığı Çin ziyaretini sağlık nedeniyle ertelemişti. Silva’nın Çin gezisinde ekonomi konusuna odaklanması bekleniyor. Çin’de ilerletilen nitelikli kalkınma ve genişletilen dışa açılma boyutu, Brezilya dahil dünya ülkelerine fırsatlar sunacak. Brezilya basınında yer alan haberlere göre, Silva’nın Çin ziyareti öncesinde 240 kişilik bir ticaret heyeti Beijing'e ulaştı. Brezilya Tarım ve Hayvancılık Bakanı Carlos Fávaro, “Çin ile daha fazla işbirliği geliştireceğiz, iki tarafın üretim kapasitesini ve miktarını ortaklaşa artıracağız.” ifadelerini kullandı.
Diğer yandan, bilim ve teknoloji işbirliği, Brezilya-Çin işbirliğinin önemli bir parçasını oluşturuyor. 1980'lerde başlayan Brezilya-Çin bilim ve teknoloji işbirliği kapsamında Çin-Brezilya Yeryüzü Kaynakları Uydu programı, gelişmekte olan ülkelerin teknoloji tekelini aşarak Güney-Güney işbirliğinin başarılı bir örneğini sergiliyor. Brezilyalı analistlere göre, Silva'nın Çin gezisi, iki ülke arasındaki teknoloji işbirliğini güçlendirmeyi amaçlıyor.
Öte yandan, coğrafi konumları birbirinden uzak olmasına rağmen, karmaşık uluslararası ortamda Çin ve Brezilya, hegemonyacılığa ve güç politikalarına karşı çıkarak gerçek çok taraflılıktan yana oldular. İki ülke, Birleşmiş Milletler (BM), Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), G20 ve BRICS gibi uluslararası kuruluşlarda sıkı bir koordinasyon içinde çalıştılar ve gelişmekte olan ülkelerin söz hakkını güçlendirdiler, barış ve kalkınma arzularını ilettiler.
Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva'nın Çin ziyareti, dünyanın dikkatini çekiyor. Doğu Yarımküre ve Batı Yarımküre'deki en büyük iki gelişmekte olan ülke olarak, Çin ve Brezilya arasındaki ilişkilerin gelişmesi, hem iki ülkeye hem de dünyaya fayda sağlayacaktır. İki ülkenin liderlerinin öncülüğünde, Çin-Brezilya dostane işbirliği daha da pekiştirilecek ve iki ülke küresel barışa, istikrara ve refaha yeni katkılarda bulunacaktır.
