ABD’nin DTÖ’ndeki hegemonya oyunu
Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) 27 Mart’ta sunulan DTÖ’nün temyiz kurulunun yeni üye seçim sürecini başlatmasına dair tasarı, ABD’nin oyuyla 63. kez veto edildi.
Ülkeler arası ticari anlaşmazlıkları incelemekle görevli olan DTÖ'nün uyuşmazlık çözüm mekanizmasının işleyişi şu an Washington’un yeni üye seçimini engellemesiyle kilitlendi. Temyiz kurulunda karar alınabilmesi için en az 3 üyenin hazır olması gerekirken Aralık 2019'da sadece bir üye görev başında bulundu. Bu sebeple DTÖ’nün temyiz kurulu, Aralık 2019'dan bu yana yeni karar alamaz hale getirildi.
ABD, DTÖ’nün uyuşmazlık çözüm mekanizmasına neden kilit vuruyor?
Analistlere göre, yeni ekonomilerinin yükselişiyle birlikte DTÖ’nün mevcut kuralları artık ABD’nin ticaret politikalarının başıboşluğunu kısıtlamaya başladı. Geçtiğimiz yıllarda ticarette korumacılığı öngören politikaları öne süren Washington, başta Avrupa Birliği (AB) ve Çin olmak üzere çeşitli taraflara yönelik ticaret savaşını başlattı. DTÖ’nü kontrol edemeyeceğini anlayan ABD, kendi çıkarlarını korumak için örgütün temyiz kurulunu kilitledi.
DTÖ'nün temyiz kurulunu bloke eden ABD, temyiz kurulunun işlevsiz halde olduğu bahanesiyle DTÖ tarafından yapılan ve kendisine zarar veren kararların uygulanmasını süresiz olarak uzatıyor. Washington’un bu tür manipülasyonları birçok ülkenin memnuniyetsizliğine neden oldu.
Uluslararası kurallar tüm dünya ülkelerine eşit uygulanmalı
“Kurallara saygı”, her zaman ABD’li siyasetçilerin sloganı oldu. Ancak gerçek şu ki, kendi yararına kuralları yürütüyorlar, ancak kendisine zararlı olan kuralları engelliyorlar. “Önce ABD” politikası, küresel ticaret kurallarını zedeliyor.
Halbuki, uluslararası kurallar, ABD’nin tekelindeki kurallar değildir ve yalnızca ABD’lilere hizmet etmez. DTÖ'nün uyuşmazlık çözüm mekanizmasını işlevsiz hale getiren ABD, manipülasyonlarıyla dünya üzerinde hegemonya kuruyor.