ABD, enflasyon sorunundan neden bir türlü kurtulamıyor?
ABD, 40 yıldır en ciddi enflasyon sıkıntısıyla karşı karşıya. ABD’deki yüksek enflasyonun etkisi ülke dışına da yayılıyor.
ABD’nin yüksek ateşi neden bir türlü düşmüyor? Uzmanlar, yüksek enflasyonun asıl sebebinin ABD’nin iç ve dış politikaları ile ekonomik yapıda görülen dengesizlikler olduğu kanısında.
Aşırı gevşek para politikası
ABD yönetiminin uzun zamandır sürdürdüğü koruyucu politikalar, ABD’li firmaların ve tüketicilerin ithal ürünlere daha fazla para ödemek zorunda kalmalarına yol açtı.
ABD yönetimi, COVID-19 salgını karşısında, dev teşvik paketlerine ve aşırı gevşek para politikasına başvurdu. Bu politikalar, salgın sonrasında ekonominin fazla ısınmasını ve arz-talep dengesinin bozulmasını beraberinde getirdi.
Yaptırımlar kendisine de zarar veriyor
Bununla beraber ABD yönetimi, Rusya ile Ukrayna arasındaki çatışmaları kışkırtarak, Rusya’ya karşı çok sayıda yaptırım uyguladı ve böylelikle tüm dünyada ham petrol ve emtia fiyatlarının aniden artmasına neden oldu. Bu durum, enflasyon artışına da etki etti.
ABD Hazine Bakanı’ndan itiraf
Enflasyon karşısında Washington, yanlış tedbirlere başvurdu. Tüm ikazlara rağmen, ABD Başkanı Joe Biden’in ekonomi danışmanları ve Fed’in üst düzey yetkilileri, uzun süre “enflasyonun geçici bir durum” olduğunu savunarak gevşek politikalarda ısrar etti.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, 2021 yılında basına verdiği demeçte, “Enflasyon riski var mı? Varsa bile çok düşük ve bunun kontrol altında olduğunu düşünüyorum. Bu, sadece geçici bir durum.” demişti. Ancak Yellen, kısa süre önce enflasyon hakkındaki tahminlerinde yanıldığını itiraf etti.
Faiz artışı, enflasyon sorununu çözecek mi?
Yüksek enflasyon sorununu çözmek üzere Fed, haziran ayında faizlerin 75 baz puan yükseltildiğini açıkladı. Bu, 1994 yılından bu yana ülkedeki en büyük faiz artışı oldu. Ancak uzmanlar, faiz artırmanın ABD’yi enflasyon sorunundan kurtaracağına şüpheyle bakıyor; zira enflasyonun tek nedeni, ABD’nin fazla miktarda para basması değil. Enflasyon ile küresel tedarik zinciri arasında da bağ bulunuyor. Uluslararası emtia ürünlerinin tedarikinde kesintiler yaşanıyor. Dolayısıyla ABD yönetimi, para politikasında gerekli düzenlemeleri yapamadıkça ülke ekonomisi resesyona girecek.
