ABD, Xinjiang yasasıyla küresel tedarik zinciriyle olan ilişkisini kesiyor

ABD’nin Uygurları Zorla Çalıştırmayı Önleme Yasası 21 Haziran’da yürürlüğe girdi. Yasa, Çin’in Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi’nde üretilen bütün ürünleri sözde “zorla çalıştırma”dan kaynaklanan ürünler olarak tanımlayıp Xinjiang’dan ithalata yasak getirdi. Aslında kolayca anlaşılan şu ki, ABD’nin yalana dayalı çılgın davranışı, piyasa ekonomisinin kuralına aykırı. ABD, ticaret konusunda Çin’le bağlantıyı tamamen keserek Xinjiang’ı hatta tüm Çin’i küresel tedarik zincirinden dışlamayı ve sözde Xinjiang konusunu kullanarak Çin’i kısıtlamayı amaçlıyor.

Ancak Xinjiang menşeli ürünler açısından tek ağaç olan ABD’yi kaybetmesine rağmen Çin’i bir orman karşılıyor. Dünyanın en büyük tüketim piyasası olan ABD için, bütün Xinjiang ürünlerini reddetmek, küresel tedarik zinciri ile kendisi arasındaki ilişkiyi kesmek ve kendiliğinden “Amerikansızlaştırma” girişiminde bulunmak anlamına geliyor.

Xinjiang’ın avantajlı ürünlerinden olan polisilikon ve pamuğa örnek olarak bir göz atalım. Xinjiang’ın uzun stapelli pamuğunun kalitesi dünyada önde geliyor, aynı zamanda fiyatı da çok uygun. Bu yüzden Xinjiang pamuğu, dünyaca meşhur markaların gözdesidir. Bununla beraber dünya çapında polisilikon üretiminin hemen hemen yarısı Xinjiang’da yapılıyor. ABD’nin güneş enerjisi panellerinin üretiminin yüzde 85’i, Çin’e bağlı. Dolayısıyla bu iki ürünün ABD tarafından reddedilmesiyle, dünya genelinde bu ürünlerin yerine ikame edilebilir ürünleri bulmak zor olacak. Bunun bedeli, enflasyonun sürekli yükselmesi ve tedarik zinciri krizinin günden güne ciddileşmesi olacak.

Bunun yanı sıra ham maddeleri Xinjiang’dan temin edilen ürünler ve Uygurların çalıştıkları firmalar da ABD’nin Xinjiang ile ilgili yasasına dahil edildi. Bu, ABD’nin sadece Xinjiang ürünleri değil aynı zamanda Çin’le hatta küresel tedarik zinciriyle bağlantısını keseceği anlamına geliyor.

Küreselleşmenin hızlandığı günümüzde Xinjiang ürünleri ve Xinjiang’ın ham maddeleri, dünyanın dört bir yanına ihraç edilerek küresel tedarik zincirinin her parçasına girdi. Uygur çalışanların da çeşitli firmalarda emek harcayıp güzel gelecekleri için çaba gösteriyor. “Zorla çalıştırma” yalanıyla Xinjiang ile ilgili bütün ürünleri dışlamaya girişen ABD, aslında dünyaya karşı kendisini kapatıyor ve küresel piyasayla ilişkisini kesiyor. ABD, Xinjiang’la ilgili bütün ürünleri reddetmekle dünyayla olan ilişkisini koparıyor, fırsatları kaçırıyor ve gelecekle olan bağını kesiyor. ABD, küresel tedarik zincirinden ayrılmakta kararlı. Zaman şunu doğrulayacak ki, geçmişe geri dönerek başkalarının yolunu kesmek isteyen, sonunda kendi yolunu kesecek.