Çin-Afrika İşbirliği Forumu (FOCAC) 8. Bakanlar Konferansı 29-30 Kasım’da Senegal’in başkenti Dakar’da düzenlendi. Konferansın sonunda yayımlanan Dakar Deklarasyonu’nda Çin-Afrika kapsamlı stratejik işbirliği ortaklığının derinleştirilmesi taahhüdünde bulunuldu.
Deklarasyonda, Çin ve Afrika’nın tüm ülkeleri kalıcı barış, evrensel güvenlik ve ortak refaha sahip açık, kapsayıcı, temiz ve güzel bir dünya inşa etmek için birlikte çalışmaya, karşılıklı saygı, adalet ve ortak kazanç içeren yeni tip uluslararası ilişkiler kurmaya çağırdığı belirtildi.
Çin-Afrika İşbirliği Forumu'nun Ekim 2000'de kurulmasından bu yana, iki tarafın 20 yılı aşkın ortak çabaları sayesinde Çin-Afrika işbirliği geniş kapsamlı ve çok boyutlu bir aşamaya girdi. Forum, Afrika kıtasıyla uluslararası işbirliği için de bir örnek hâline geldi.
Çin ve Afrika ülkeleri, tarihten miras aldıkları işbirliği geleneğinden ve iki tarafın stratejik gereksinimlerinden hareketle çağa ayak uydurarak Çin-Afrika İşbirliği Forumu’nu kurumsallaşmış, platformlar bazında ve somut bir şekilde ilerletiyor.
Forumun yönlendirmesiyle Çin-Afrika işbirliği, Güney-Güney işbirliğine de öncülük ederek küresel işbirliğinin gelişmesini teşvik ediyor.
Bu yılki konferans, elde edilen pratik neticeler bakımından verimli olarak değerlendirildi. İki taraf, yayımladıkları dört belgeyle sağlık, yoksulluğun azaltılması, tarım, ticaret, yatırım, dijital inovasyon, yeşil kalkınma ve güvenlik dâhil olmak üzere toplam dokuz ortak proje açıkladı.
Projelerin içerikleri, Çin-Afrika işbirliğinin kıtanın somut ihtiyaçları ve kalkınma alanındaki çıkarlarıyla uyumlu şekilde ilerletileceğini de yansıtıyor.
Yatırımla ilgili projelerle Çin'in Afrika'daki yatırımlarının ve kıtaya sağladığı finansmanın devamlı artırılması, ikili yatırım ve ticaretin kolaylaştırılması hedefleniyor. Ayrıca ilk kez Afrika'daki küçük ve orta ölçekli işletmelere destek verilmesi önerisi de ortaya koyuldu. Çinli işletmelerin gelecek 3 yılda Afrika’ya 10 milyar doların üzerinde yatırım yapması bekleniyor. Bunun yanında, Çin-Afrika Halklar Arası Yatırım Geliştirme Platformu”nun da kurulması planlanıyor.
Yatırımların, Çin ve Afrika arasındaki endüstriyel işbirliğinin ve reel ekonominin gelişimini daha da hızlandıracağı belirtiliyor.
Yoksullukla mücadele ve tarım alanlarındaki işbirliği kapsamında Çin, Afrika'da 10 yardım projesi hayata geçirmeyi, kıtaya 500 tarım uzmanı göndermeyi planlıyor. Ayrıca Çin ile Afrika ülkeleri arasında modern tarım teknolojisi alanındaki iletişimin güçlenmesi için Çin’de pilot bölgeler ve eğitim merkezleri kurulacak.
Yoksulluğun azaltılması ve tarıma destek sağlanması, bahsi geçen dokuz proje arasında en çok önem verilen girişimlerden biri olarak, Afrika'nın tarımsal kalkınma alanındaki taleplerini yansıttığı gibi, Çin'in yoksullukla mücadeledeki deneyimlerinin Afrika ülkeleriyle paylaşılmasına yardım sağlayacak.
Projenin uygulanması, Afrika’da tarımın potansiyelinin açığa çıkarılması suretiyle Afrikalı çiftçilerin gelirlerinin artırılmasına yardımcı olacak, kıtanın tarımsal ürünlerinin Çin'e ihracatının genişletilmesine destek olacak.
Dijital inovasyon açısından ise Çin, Afrika ülkelerine 10 dijital ekonomi projesi uygulanmasında yardım sağlayacak. Bu kapsamda, Çin-Afrika uzaktan algılama uydusu işbirliği merkezi inşa edilecek. Ayrıca Çin, ortak laboratuvar ve enstitü inşası ile bilimsel ve teknolojik inovasyonun güçlendirilmesini destekleyecek.
Çin-Afrika işbirliğinin avantajlı olduğu bu alanlara dair söz konusu hedefler, Afrika'nın gelecekteki gelişimine dönük sinyaller de veriyor.
Son 20 yılda Çin ve Afrika, ulaşım altyapısı, Kuşak ve Yol inisiyatifi kapsamındaki bağlantı şebekesi ve baz istasyonu inşası alanlarında yaptıkları işbirliğiyle sağlam bir temel oluşturdu.
Çin'in teknolojik üstünlükleri, gelecekte Afrika'nın piyasayla ilgili avantajlarıyla birleştiğinde kıta ülkeleri diğer ülkeleri geçerek önemli başarılara imza atacak.
Çin-Afrika işbirliği, çok boyutlu ve çok yönlü işbirliği eğilimini koruyor.
Bazı Batılı basın organları "motivasyon eksikliği" ve "Çin-Afrika işbirliğinin gerilediği" gibi iddialar ortaya atarak bu yılki foruma gölge düşürmeye çalışsa da işbirliğinin gelişmesi ve forumda ortaya koyulan hedefler, bu önyargılı varsayımların gerçeği yansıtmadığını yeniden gösterdi.
Çin-Afrika İşbirliği Forumu'nun sorunsuz şekilde düzenlenmesi, iki taraf arasındaki işbirliğinin canlılığını apaçık yansıttı. Forum, gelecekte küresel işbirliğini de yönlendiren yapıcı bir güç olmayı sürdürecek.