İklim değişikliğiyle mücadelede somut eylemler şart

Liu Dong, CRI Haber Merkezi

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, BM İklim Değişikliği Çerçeve Antlaşması 26. Taraflar Konferansı’na (COP26) yazılı bir mesaj gönderdi. Xi mesajında, çok taraflılık konusundaki mutabakatın korunması, somut eylemlere odaklanılması ve yeşil dönüşümün hızlandırılması önerilerinde bulundu. Xi, söz konusu önerilerle iklim değişikliğiyle mücadeleye Çin planını sunmuş oldu.

“Eylem” ifadesi, Çin planındaki kilit kelimelerden biri olarak insanlarda derin bir izlenim bıraktı. Xi Jinping son günlerde uluslararası arenada yaptığı konuşmalarda, “Uluslararası toplumun sınamalarla birlikte mücadele etme konusundaki iradesi sürekli arttı, ancak bunun tek yolu somut eylemlerde bulunmaktır” ve “Ancak eylemlerle vizyonlar gerçekleştirilebilir” gibi ifadeler kullanarak, iklim değişikliğiyle mücadelede eylemin önemine birçok kez vurgu yaptı. Bu da iklim değişikliğiyle mücadele ivediliğinin sürekli artmasından kaynaklanıyor.

COP26’nın başladığı gün Dünya Meteoroloji Örgütü tarafından yayımlanan “2021 Küresel İklim Durumu” raporunda yılın ilk dokuz ayında elde edilen verilere göre, son yedi yılın kayıtlara geçen en sıcak yedi yıl olabileceği kaydedildi.

Veriler ayrıca, geçen sene küresel sera gazı yoğunluğunun yeni bir seviyeye yükseldiğini ve yükselişin bu sene de devam ettiğini gösterdi. Dünya Meteoroloji Örgütü Genel Sekreteri Petteri Taalas konuya ilişkin değerlendirmesinde, “Aşırı havalar normalleşiyor. Bunlar, yerkürenin insanlığa derhal harekete geçmesi için verdiği sinyaller değil mi?” ifadelerini kullandı.

Çok taraflılık da iyi bir çözüm. Bu da, Xi Jinping’in küresel iklim değişikliğini göğüslemek için sunduğu kritik bir öneri. Xi’nin önerisine göre, bütün taraflar BM İklim Değişikliği Çerçeve Antlaşması ile Paris İklim Anlaşması’na uymanın yanı sıra, “ortak ancak farklı sorumluluklar” ilkesinde ısrar etmeli. Özellikle gelişmiş ülkeler, bu konuda daha fazla işe imza atmalı ve gelişen ülkelere daha çok destek sağlamalı.

Paris İklim Anlaşması’na göre, gelişmiş ülkeler, gelişen ülkelerin iklim değişikliğini göğüslemesine yardımcı olmak amacıyla 2020 yılı itibarıyla her sene 100 milyar ABD doları tutarında özel sermaye sağlamalıydı. Ancak, geçmişte en çok karbon salınımı gerçekleştiren gelişmiş ülkeler, söz konusu taahhüdü yerine getirme konusunda pek gönüllü davranmadı. Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’ndan edinilen verilere göre, yalnızca 2020 yılında, gelişmiş ülkelerin söz konusu taahhüdünde 20 milyar dolar sermaye eksikliği mevcut. Şüphesiz ki, gelişmiş ülkelerin karbon emisyonunu azaltılması meselesine öncülük etmesi ve gelişen ülkelere yönelik desteği artırması, bütün dünyanın iklim değişikliğini etkili şekilde göğüslemesi için kritik bir önem taşıyor.

Bazı ülkeler, iklim değişikliğinin ekonomik gelişimi etkileyeceği konusunda endişeli. Cumhurbaşkanı Xi Jinping tarafından ileri sürülen yeşil dönüşümün hızlandırılması yönündeki öneri ise, uluslararası topluma kalkınmayı ve çevre korumayı eşgüdümlü şekilde ilerletmek için yeni bir vizyon sundu.

Çin, öteden beri yeşil ekonomiyi teşvik ediyor ve yüksek enerji tüketimine veya yüksek emisyona neden olan projelerin gelişimini kontrol altına alıyor. Çin’de son 10 yılda 120 milyon kilovatlık kömürle çalışan kurulu gücü ortadan kaldırdı. Çin ayrıca son dönemde karbon emisyonunun zirveye ulaştırılması ve sonrasında karbon nötrün gerçekleştirilmesi yönünde tedbirler açıkladı. Yurt dışında yeni kömür enerjisi projeleri başlatmama taahhüdünde bulundu. Bunlar, Çin’in diğer ülkelerle birlikte yeşil, düşük karbonlu ve sürdürülebilir kalkınma yolunu izleme sorumluluğunu yerine getirdiğinin bir göstergesi.

Çin, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Antlaşması Sekretaryası’na da Çin’de iklim değişikliği karşısında alınan önlemlere ilişkin belgeler sundu. Bu da, Çin’in Paris İklim Anlaşması’nı hayata geçirmek için aldığı somut bir tedbir.

İklim değişikliğiyle mücadelede tüm dünyanın birlikte hareket etmesi gerekiyor. Paris İklim Anlaşması’nı uygulama aşamasına girilmesinden sonra düzenlenen ilk iklim konferansı olan COP26 da tarafların sözlerini pratiğe dönüştürmesine fırsat sağlamalı.

İklim değişikliğiyle mücadele için somut adımlar atılması şart.