Çin-ASEAN diyaloğu 30 yaşında

2021-09-16 20:39:38

Çin-ASEAN diyaloğu 30 yaşında_fororder_DDqqq

Ren Jie, CRI Haber Merkezi

Çin Devlet Konseyi Üyesi ve Dışişleri Bakanı Wang Yi, dört komşu ülkeye yaptığı ziyaretleri dün tamamladı. Wang Yi’nin özellikle Vietnam, Kamboçya ve Singapur ziyaretleri büyük ilgi uyandırdı. Karşılıklı siyasi güvenin pekiştirilmesi, COVID-19 salgınıyla mücadele ve ekonomik işbirliğinin güçlendirilmesi açılarından ele alındığında, söz konusu ziyaretin Çin ve ASEAN ülkeleri arasındaki işbirliğinin sahip olduğu dayanıklılığı gösterdiği görülüyor.

ABD’nin son yıllarda stratejik ağırlığını sürekli Asya-Pasifik’e yönlendirmesi, Çin’i engelleme niyetini açıkça ortaya koyuyor. ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile Başkan Yardımcısı Kamala Harris, kısa süre önce Singapur ve Vietnam gibi Güneydoğu Asya ülkelerine yaptıkları ziyaretlerde birçok kez “Çin tehdidi” iddiasında bulundu. Bu nedenle, Çin Dışişleri Bakanı’nın son Vietnam, Kamboçya ve Singapur ziyaretleri birçok Batılı basın kuruluşu tarafından Çin ile ABD arasında bir jeopolitik rekabet olarak yorumlandı. Bu görüş, Wang Yi’nin söz konusu ziyaretinin yanlış anlaşıldığının en bariz örneği. Meseleye Soğuk Savaş zihniyetiyle yaklaşmak, Çin ile Güneydoğu Asya ülkeleri arasındaki ilişkilerin sürekli gelişmesinin özünün kavranmasını engeller.

Bu yıl, Çin ile ASEAN arasında diyalog ilişkileri kurulmasının 30. yıldönümü. Wang Yi’nin son ziyaretleri, Çin’in, Güneydoğu Asya ülkeleriyle COVID-19 salgınıyla birlikte mücadele etme ve somut işbirliğini derinleştirme konusundaki samimiyetini ortaya koydu.

Salgının ortaya çıkmasından bu yana Çin ile Güneydoğu Asya ülkeleri birbirine destek vermeyi hiç kesmedi. Çin, ASEAN ülkelerine 100 milyon dozdan fazla COVID-19 aşısı tedarik etti. Wang Yi son ziyareti sırasında, Çin’in Vietnam’a 3 milyon doz COVID-19 aşısı daha sağlayacağını ve salgınla mücadelede edindiği deneyimleri Vietnam’la paylaşacağını belirtti. Kamboçya Başbakanı Hun Sen ise, “Çinli dostların yardımıyla, Kamboçya’da sürü bağışıklığı oluşturulacak.” dedi.

Görüldüğü gibi, salgın nedeniyle küresel ekonomik kalkınmadaki belirsizliklerin bir hayli artmasına rağmen, Çin ile Güneydoğu Asya ülkeleri arasındaki ekonomik işbirliğinde büyük canlılık mevcut. Çin ile ASEAN arasındaki ticaret hacmi, yılın ilk sekiz ayında yüzde 22,8 oranında arttı. ASEAN, Çin’in en büyük ticaret ortağı olmayı sürdürüyor.

Yeni sona eren 18. Çin-ASEAN Fuarı’nda 179 işbirliği projesi imzalandı; projelerin toplam tutarı 300 milyar yuanı geçti. Sözleşme hacminin geçen yıla göre yüzde 13,7 yükselmesiyle fuar tarihinde yeni bir rekora imza atıldı.

Wang Yi’nin ziyareti sırasında, Çin ile Güneydoğu Asya ülkeleri, ekonomik işbirliğini güçlendirmek için aktif şekilde planlar hazırlayarak, Kuşak ve Yol inisiyatifi ile ilgili ülkelerin kalkınma stratejilerinin kenetlenmesi ve Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (RCEP) anlaşmasının bir an önce yürürlüğe girmesinin hızlandırılması konularında fikir birliğine vardı. Bu tedbirler, bölgesel ve küresel ekonominin büyümesine büyük katkılar sunacak.

Çin, ASEAN ülkeleriyle Güney Çin Denizi Eylem Kuralları’na dair görüşmeleri hızlandırmaya hazır olduğunu belirtti. Çin, Kamboçya’nın ASEAN dönem başkanlığı döneminde ASEAN ülkeleriyle ilgili görüşmeleri bitirmeyi arzuladığını da ifade etti. Bu konuda ilgili ülkelerden olumlu cevaplar geldi.

Diğer yandan, ASEAN ülkeleri, bazı bölge dışı ülkelerin Güney Çin Denizi sorununu kullanarak bölgede sorun çıkarması karşısında dış güçlerin aleti olmaktan kaçınmanın bölgenin çıkarlarına en uygun stratejik tercih olduğu kanısında.

Çin ve ASEAN ülkeleri birbirinin kader ortağı. İki taraf, farklıkları bir kenara bırakıp ortak noktalara odaklanarak ve karşılıklı saygı ilkesine önem vererek aralarındaki anlaşmazlıkları uygun bir şekilde çözebilir, işbirliğini derinleştirebilir. Büyük dayanıklılığa sahip Çin-ASEAN işbirliğinin bölgeye ve tüm dünyaya daha fazla olumlu enerji yayacağı, bölge dışı güçlerin Çin ile ASEAN arasındaki ilişkileri bozmayı amaçlayan girişimlerinin de başarısızlıkla sonuçlanacağı aşikar.

王静