Dijitalleşme hizmet ticaretinin yeni dinamizmi

2021 Çin Uluslararası Hizmet Ticareti Fuarı, 2-7 Eylül günlerinde Çin’in başkenti Beijing’de düzenlendi.

Bu yıl hem çevrimiçi hem çevrimdışı olarak yapılan fuara 153 ülke ve bölgeden 10 binden fazla işletme katıldı.

Ana teması “Dijital Geleceğe ve Hizmet Odaklı Kalkınmaya Doğru” olarak belirlenen fuarda, dijital ticaretin gelişmesine yoğunlaşıldı.

Bu yıl fuarda ilk kez dijital hizmet bölümü kuruldu.

Dijitalleşmenin küresel hizmet ticaretine de katkısı büyük

Küresel sınır ötesi yatırımlarda geçen sene COVID-19 salgınının etkilerinden dolayı yüzde 42’lik düşüş görüldü. Hizmet ticareti de bu durumdan ciddi şekilde etkilendi.

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından açıklanan verilere göre, geçen yıl hizmet ticareti bir önceki yıla göre yüzde 15,4 düştü. Söz konusu düşüş, 1990 yılından bu yana yaşanan en ciddi düşüş oldu. Hizmet ticareti bu yılın ilk çeyreğinde de gerilemeye devam etti ve yüzde 9 oranında bir düşüşle karşılaştı.

Buna rağmen, hizmet ticaretinde bazı yeni eğilimler ve özellikler ortaya çıktı. Bunlar arasında en çarpıcı özellik ise hizmet sektöründe görünen dijitalleşme oldu.

Çin Ticaret Bakan Yardımcısı Yu Jianhua, dijitalleşmenin hizmet ticaretine yeni bir dinamizm sağladığını belirtti.

Yu, “Bugünlerde 5G, yapay zeka, akıllı kent gibi bilimsel ve teknolojik gelişmeler, yeni iş modelleri ve platformlarıyla eş zamanlı şekilde gelişiyor. Dijital ticaret, küresel ticaretin yeni bir formu olarak gelişiyor. UNCTAD’nın verilerine göre, dijital yöntemle gerçekleştirilen hizmet ticaretinin küresel hizmet ticaretindeki payı yüzde 52’ye ulaştı. COVID-19 salgını ortaya çıktıktan bu yana, online hizmet ve temassız ekonominin hızla gelişmesiyle de birlikte gittikçe daha çok hizmet çevrimiçi olarak sunuluyor. Eğitim, sağlık ve eğlence gibi alanlardaki hizmetlerin dijitalleşme süreci bir hayli hızlandı.” diye konuştu.

Çin’de dijital ticaret hızla büyüyor

Çin’de dijital ticaret son yıllarda hızla büyüyor. UNCTAD tarafından açıklanan verilere göre, 2015 yılında Çin’in dijital ticaret hacmi 200 milyar ABD dolarıydı. Bu sayı, geçen yıl 294 milyar 760 milyon dolara ulaşarak, Çin’in ticaret hacminin yüzde 44,5’ine tekabül etti.

Bu gelişimin arkasında Çin’de hızlı bir şekilde gelişen dijital ekonomi yatıyor. Çin’de 2016-2020 yıllarında uygulanan 13. Beş Yıllık Plan sürecinde, ülkenin dijital ekonomisinin yıllık ortalama büyümesi yüzde 16,6’yı aştı.

Çin’de hizmet ticaretinde dışa açılma sürüyor

Çin hükümeti geçen seneki fuardan bu yana, yabancı sermayelerin piyasaya giriş iznine ilişkin negatif listeyi daraltma, Hainan Serbest Ticaret Limanı’nda sınır ötesi hizmet ticaretine ilişkin negatif liste oluşturma gibi hizmet sektörünün dışa açıklığını genişletecek bir dizi önlem hayata geçirdi. Bu önlemler, Çin’in hizmet sektöründe ticaret ve yatırımın serbestleşmesine ve kolaylaşmasına büyük hız verdi.

Verilere göre, Çin’in hizmet dış ticareti geçen sene 661 milyar 700 milyon dolara ulaştı ve böylece son yedi senedir dünyanın ikinci sırasında yer almış oldu.

Çin’in son 10 yıl boyunca gerçekleştirdiği hizmet ithalatı 4 trilyon doları geçerek, küresel hizmet ithalatının büyümesine yüzde 24 oranında katkı sağladı. Buna göre, Çin her sene küresel ticaret ortaklarında yaklaşık 19 milyon iş fırsatı sağladı.

Son zamanlarda Çin’in finans hizmeti sektörünün de dışa açılmasında bazı gelişimler kaydedildi. Örneğin dünyanın en büyük yatırım kuruluşlarından BlackRock, Haziran’da Çin’in menkul kıymetler piyasası regülatörü CSRC'den faaliyet onayı aldı. BlackRock, Çin'de yatırım fonu kurma izni alan ilk yabancı kuruluş oldu. JP Morgan Chase ise Ağustos’ta, Çin’deki ortak sermayeli firmasındaki hisselerini yüzde 100’e çıkartarak, Çin’de tamamen yabancı sermayeye ait ilk menkul kıymetler firması oldu.

Bütün bunlar, Çin’in finans hizmeti sektörünün hız kesmeden dışa açılması için verilen olumlu sinyaller olarak kabul ediliyor.