Fujian ve dünyaca ünlü tulou evleri

Fujian eyaletinin Longyan kentine bağlı dağ köylerinde bulunan ve farklı boyutlarda yuvarlak ya da dikdörtgen şeklindeki soluk sarı renkli toprak evler, kalın bitki örtüsünün arasından adeta gülümsüyor.

Büyüleyici güzellikteki dağlar ve akarsularla çevrili, koyu kahverengi ahşap çatılı bu tulou evleri, kentin Yongding bölgesinde gün batımında muhteşem görünüyor. Bu arada Tulou, toprak evler anlamına geliyor.

Fujian’deki bu tip köy evleri hem Çin’de hem de dünyada son yıllarda fazlasıyla dikkat çekmeye başladı. Bu mimari harikaların tasarımı, ziyaretçilere sessiz ve huzur dolu bir ortamda nefes kesici manzaralar izleme imkanı veriyor.

Yongding’de 23 binden fazla tulou evi bulunuyor. Aralarından 46’sı 2008 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası unvanını aldıktan sonra Yongding’deki tulou evleri daha da tanınır hale geldi.

UNESCO’ya göre, bu yapıların dünya mirası olarak adlandırılmasının sebebi, doğa ile uyum içinde var olup, özel bir toplumsal yaşam fonksiyonuna sahip geleneksel konutlara örnek oluşturmaları.

Bölgede turizmin gelişmesi, tulou evlerinin bakımsız kalmasını önlemekle beraber yerel işletmelerin kazancını da artırdı ve daha da önemlisi söz konusu yapıların işlevlerinin korunması mümkün kılındı.

Yerel halk, turizmin yoksulluktan kurtulmalarını sağladığını, kırsal bölgelerin gelişmesine katkı yaptığını ve Çin modernleşme yolunda hızla ilerlerken halkın yaşam kalitesinin yükselmesine güç kattığını ifade ediyor.

Tarih boyunca tulou sakinlerinin büyük bir kısmını Hakka etnik grubu oluşturdu.

Tulou evleri genellikle 4 ya da 5 katlı olarak inşa ediliyor. Birinci katta mutfak yer alıyor, ikinci kat tahıl deposu olarak kullanılıyor, diğer katlar ise yaşam alanı işlevi görüyor.

Tasarım açısından benzer olsalar da her bir tulou evinin aslında kendine has özellikleri bulunuyor. Evlerin bazıları adeta kendi içine kapalı bir köy. Şu anda Yongding’deki tulou evlerinin çoğu ziyarete açık olsa da bazıları hala yerel halk tarafından kullanılıyor.

Etkileşim tulou köylerinin önemli bir parçası. Aileler tulou evlerinde şahsi alanlara sahip olsalar da köy sakinleri ataları anma ve düğün gibi etkinlikler için bahçelerde bir araya geliyor.

Fujian’in tulou evlerini 1999 yılında ziyaret eden Amerikalı uzman Neville Agnew, “Burası şimdiye kadar gördüğüm, bulunduğu ortamla uyumlu en güzel yapılar.” değerlendirmesinde bulundu. 

Hızlı ekonomik büyüme sayesinde yerel halkın yaşam seviyesi de büyük ölçüde iyileşti. Yerel sakinlerin birçoğu komşu kentlerde modern evler satın aldı, bu nedenle tulou evlerinde yaşayanların sayısı son 20 yılda önemli oranda azaldı.

Bir zamanlar yüzlerce kişinin yaşadığı bu evlerde şimdi çoğunluğu yaşlılar olmak üzere sadece iki düzine insan kalıyor.