60 yaşındaki Abdureşit’in “Tren Pazarı”ndaki tezgâhı

Karı Abdureşit el sanat ürünlerini “seyyar pazar” olarak adlandırılan 7558 sefer sayılı trende sattıktan sonra trenden indi ve torununa hediye almak için doğrudan Kaşgar kentindeki bir çarşıya geldi.

Bir tezgah önünde Abdureşit durdu ve “Patron, bu elbise ne kadar? Torunuma bir tane alacağım!” diye sordu.

60  yaşındaki Abdureşit Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi’nin güneyindeki Yeken ilçesinde oturuyor. Abdureşit’in ailesindeki üç kuşaktan gelen sekiz kişiden eşi, oğlu ve gelini iki torunuyla köyde kalıyor ve 3 yetişkin tarlada çalışarak geçinirken, Abdureşit ise kızı ve kız torunuyla Yeken ilçe merkezinde oturuyor. Genellikle torununu okula götürüp getirmekten sorumlu olan Abdureşit, boş zamanlarında el sanatı ürünlerini satıyor. Abdureşit gençken bir el sanatçısı idi. İleri yaşlarında çalışmakta zorlanmasına rağmen, boş oturmak istemiyor. Yerel el sanat ürünleri pazarını iyi  bildiği için,  el sanat ürünleri satıcısı oldu ve para kazanmaya başladı.     

Bir gün, 7558 sayılı trenin müdürü Polat, Abdureşit’i telefonla arayarak, “Yarın Yeken’den geçecek trende ‘Pazar’ açılacak, ürünlerini getirip satabilirsin.” dedi.

Abdureşit daha önce 7558 sayılı trende kurulu ‘Pazar’a gitmiş ve müşteriler onun el sanat ürünlerine akın etmişti. Bu nedenle trenin müdürü Polat Abdureşit’in telefon numarasını isteyerek bir daha ki sefere Pazar olursa Abdureşit’e bilgi vereceği sözünü verdi.

Polat’ın bildirdiği 29 Nisan günü saat 13’te, Abdureşit el sanat ürünlerini yanında alıp Yeken tren istasyonuna hareket etti. Tuttuğu taksinin şoförü yaşlı adamın el sanat ürünlerini satmak için  “trene yetişmek istediğini” duyunca 100 yuanla tahta kase ve tahta kaşık aldı. Tren istasyonunun önünde Urumçi’den gelen bir yolcu da 220 yuana bir tahta leğen satın aldı. İşte Abdureşit trene henüz binmeden ürünlerini iyi fiyata satmaya başladı.

Abdureşit saat 14:24’te 7558 sefer sayılı trenin 12. vagonuna bindi. Bu vagonun ortamı nispeten geniş idi, Abdureşit’in  “tren Pazarı”tezgâh turu işte burada başladı.

Abdureşit yolculuk boyunca müşterilere ürünlerini şöyle tanıtıyor: “Masaj çubuğu 15 yuan! Çok ucuz! Gel sana masaj yapıp deneyelim! Bakınız bu ahşap kase, üzerindeki desenler ne kadar güzel, ayrıca fiyatı çok ucuz...”

Abdureşit, ahşap kase ve kaşıkların bazı müşterilerin ilgisini çektiğini fark edince ürünleri kendi ellerinde bizzat bakmaları ve önce bakıp sonra ödeme yapmaları için müşterilerin ellerine uzatıyor, sonra da elindeki masaj çubuğuyla yolcuların sırtında aşağı yukarı çekip masaj yaparak müşterilerin denemesini sağlıyor. Bazı müşteriler nakit kullanırken, bazıları ise Wechat adlı uygulama üzerinden ödeme yapmayı tercih ediyor, Abdureşit de hemen kızının cep telefonunda ödemenin kabul edilmesi için hazırladığı kare kodu açıyor.

Yolcuların Abdureşit’in mallarına akın etmesi  bu yaşlı amcayı meşgul ediyor, bu durum karşısında tren müdürü Polat bir kondüktörü Abdureşit’e  yardım etmeye gönderdi. Kondüktör Abdureşit’e bir şeyler almasına, satmasına, ödeme kayıtlarına bakmasına yardımcı oluyor.

7558 sefer sayılı tren saat 17.02’de Kaşgar İstasyonu’na vardı, mallarının hepisini satan Abdureşit, trenden rahat bir nefesle indi ve ardından Kaşgar’daki bir pazara doğru yol aldı.

　Yolda gün içinde kazandığı paraları sayarken 1200 yuan kazandığını fark edince sevinçten gözleri parlayan Abdureşit: “Bugün para kazandım, torunuma yeni elbise alacağım!” diyor.

Abdureşit gibi çok sayıda köylü söz konusu trende ürünlerini satıyor. Özellikle son bahar mevsimindeki hasat sezonunda ceviz, badem, nar gibi ürünler “seyyar tren”de müşterilerin ilgisini çeken ürünlerin başında gelir. Tarım ürünleri satan çok sayıda köylü de 7558 sayılı trene sıkça binen  “yolcular” oldu. Geleneksel çalgıları satan çok sayıda köylü tren vagonunda yolcular için çalgılar eşliğinde şarkı söyleyerek vagonu neşeye boğuyorlar.

Hotan’dan Urumçi’ye giden 7558 sefer sayılı tren nisbeten yavaş hızı nedeniyle “yavaş tren” adıyla biliniyor. Hotan, Kaşgar, Kızılsu Kırgız Özerk İli, Aksu, Börtala ve Turfan’dan geçerek Urumçi’de son buluyor. Toplam 88 istasyondan oluşan söz konusu tren seferinin 24 yolcu istasyonu bulunuyor. Trenin Yeken-Yopurga ve Yopurga-Kağılık gibi bölümlerinin fiyatları sadece 5 yuan. Abdureşit tek seferde 22,5 yuan harcadı.

2018'in başlarında söz konusu trende aralıksız “pazar” açıldı. Yol güzergahında yaşayan köylüler trende kendi ürettiği tarım ürünleri ve el sanat ürünlerini satmaya davet edildi. Böylece köylülerin pazarlama alanı genişletildi ve gelirleri arttı.