DTÖ’de reform ve Çin’in rolü
Bu yıl, Çin'in Dünya Ticaret Örgütü'ne (DTÖ) katılımının 20. yıldönümü. Kısa süre önce görevinden ayrılan Dünya Ticaret Örgütü'nün (DTÖ) eski Genel Müdür Yardımcısı Yi Xiaozhun, bir seminerde DTÖ’ye katılımından bu yana geçen 20 yıl içinde, Çin'in hem çok taraflı ticaret sisteminden en çok fadyalanan hem de en büyük katkıda bulunan ülke olduğunu belirtti.
Yi, Çin'in DTÖ reformunda kendi rolüyle orantılı bir etki yaratması gerektiğini savundu.
Çin ve Küreselleşme Merkezi’nin (CCG) kısa süre önce düzenlediği "DTÖ Reform Beklentileri ve Çin'in Rolü" başlıklı bir seminerde konuşma yapan Dünya Ticaret Örgütü eski Genel Müdür Yardımcısı ve eski Çin Ticaret Bakan Yardımcısı Yi Xiaozhun DTÖ’nün istatistik verilerine atıfta bulunarak “Son 20 yılda, toplam dünya mal ticareti neredeyse iki katına çıktı, ancak Çin’in mal ihracatı 7 kattan fazla arttı. Bununla birlikte Çin'in toplam ithalatı yaklaşık altı kat arttı. Bu 6 kat aslında çok önemli bir sayı olarak bizim dünyaya katkımızdır. Geçen yıl Çin’in ithalatı, dünyanın toplam mal ticaretinin yüzde 12'sini oluşturuyordu. Bu şaşırtıcı bir rakamdır” ifadesini kullandı.
Çin'in "DTÖ"ye katılımı, başta gelişmekte olan ülkeler olmak üzere dünyanın her yerinden insanlara faydalı olan küresel çok taraflı ticaret modelini değiştirdi. Gelişmekte olan ülkelerle ticaret açısından örnek veren Yi Xiaozhun, “Çin, DTÖ'de en az gelişmiş ülkelerin ihraç ürünlerinin yüzde 97'si için sıfır gümrük vergisi muamelesi sözü veren az sayıdaki büyük gelişmekte olan ülkelerden biridir. 2008 yılından bu yana Çin hep en az gelişmiş ülkelerin ana ihracat hedefi konumunu sürdürmektedir ve en az gelişmiş ülkelerin ihracatının dörtte birini aldık" dedi.
Bir yandan Çin'in DTÖ'deki rolüne güvenmek gerektiğine, diğer yandan kibirli olmamak gerektiğine işaret eden Yi, reformun ve dışa açılmanın "asla durmayacağı” inancını dile getirerek DTÖ reform sürecinde Çin'in daha hevesli ve benzersiz bir rol oynaması gerektiğini ve bu yeteneğe sahip olduğunu kaydetti.
Yi, “Çin, ticaret korumacılığına kaymak yerine, ticaretin serbestleştirilmesi ve kolaylaştırılması yolunda çok taraflı ticaret sistemini teşvik etmek için DTÖ'deki konumunu ve önemini nasıl yapıcı bir şekilde kullanabilir? Bence bu, Çin hükümetinin, işletmelerin ve akademinin karşılaştığı yepyeni bir sorun" dedi.
