ÇKP ile Xinjiang’daki farklı etnik grupların sıkı bağı koparılamaz

Çin Komünist Partisi (ÇKP) ile Çin’in Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi’nde yaşayan çeşitli etnik gruplara mensup vatandaşlar arasındaki sıkı bağ, balıklar ile akarsuların ilişkisi gibidir; ikisi birbirinden ayrılamaz ve ayrı düşünülemez.

Xinjiang’ın barışçı kurtuluşa kavuştuğu 1949’dan bu yana geçen süre içinde, gerek sosyalist devrimin inşası, gerekse reform ve dışa açılma ile modernizasyon süreçlerinde, ÇKP’nin liderliği altında Xinjiang’daki çeşitli etnik gruplara mensup vatandaşlar,

nice zorluklar ve meydan okumaların üstesinden geldi,  Xinjiang’da toplumsal ve ekonomik atılımlar kaydedildi. Tanrı Dağları’nın hem kuzeyi hem de güneyi yeni bir çehreye kavuştu, dünyanın karşısına istikrarlı, müreffeh ve güvenli bir Xinjiang çıktı.

Çin karşıtı bazı ülkeler, son yıllarda, Çin’in Xinjiang politikalarını akıl dışı şekilde suçladı, “soykırım” gibi yüzyılın yalanını üretti, ÇKP ve Xinjiang’daki çeşitli etnik gruplara mensup vatandaşlar arasındaki sıkı ilişkileri bozmaya çalıştı. Ancak, ÇKP ve Xinjiang sakinleri arasında bağın koparılmasına müsaade edilemez, bu ilişkiyi sabote etmeyi amaçlayan her tür komplo eninde sonunda suya düşecektir.

Xinjiang’ın barışçı şekilde kurtuluşa kavuştuğu 1949 yılında, Çin Komünist Partisi liderliğindeki Çin Halk Kurtuluş Ordusu ve Xinjiang sakinleri arasındaki yakın ilişkiyi ve sıkı bağı gösteren duygusal anlar yaşanmıştı.

Uygurlar, Taklamakan Çölü’nü “Girince bir daha çıkılamayan bölge” olarak adlandırır. Ancak Çin Halk Kurtuluş Ordusu’na bağlı yaklaşık 2 bin asker, yerel halkın da desteğiyle çölü başarıyla geçti. Bazı askerlerin hatıralarında, Aksu ve Hotan gibi bölgelerdeki çeşitli etnik gruplara mensup vatandaşların, Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nun Taklamakan Çölü’nü geçeceği haberlerini duyar duymaz hemen harekete geçtiği, gece gündüz çalıştığı, hayvanlarını Çin Halk Kurtuluş Ordusu’na bağışladığı anlatılır. Çin ordusunun yola koyulduğu gün, binlerce Uygur gönüllü olarak sokaklara çıkarak askerleri uğurlamıştı. Çok sayıda kişi askerlere evlerinde haşladıkları yumurtaları ve içme suyu vermişti. Yerel halkın güçlü desteğiyle Çin Halk Kurtuluş Ordusu çok kısa süre içinde Hotan kentini Guomindang güçlerinin elinden kurtardı.

Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nun Taklamakan Çölü’nü başarıyla geçmesinden 54 yıl önce, İsveç gezgin Sven Hedin de çölü geçmeyi planlıyordu. Nisan 1895’te Hedin ve ekibi yola çıkarken, yerel halk da merak içinde sokaklardaydı. Hedin’in çölü geçebileceğinden büyük kuşku duyan sakinler, “Bu yabancı adamlar sağ dönemeyebilir...” diyordu. Çin Halk Kurtuluş Ordusu da Sven Hedin de Taklamakan Çölü’nü geçmek istiyordu, ikisinin de hedefi aynıydı, ancak yerel halkın desteği açısından ortada bambaşka bir tablo vardı.

Xinjiang’ın barışçı kurtuluşundan sonraki 71 yıl içinde atılım niteliğinde ilerlemeler sağlandı. Geçmişte dışa kapalı durumdaki Xinjiang, artık dışa açılma ve inovasyon rayına girdi. Bölgede yaşayan çeşitli etnik gruplara mensup vatandaşlar, Çin Komünist Partisi’nin liderliğinde nar taneleri gibi birbirine sıkı sıkıya bağlanarak, müreffeh, huzurlu ve güvenli bir yaşama kavuştu.

Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulmasından bu yana, Çin merkezi hükümetinin Xinjiang’a sağladığı mali destek 2,35 trilyon yuana ulaştı. Xinjiang’ın gayrisafi bölge içi hasılası, 1952 yılında 791 milyon yuan iken 2020 yılında 1 trilyon 379 milyar 758 milyon yuana ulaştı. Yerel halkın ortalama yaşam süresi sadece 30 yıl iken, 2020 yılında 74,4’e yükseldi. Uygur vatandaşların nüfusunda sürekli artış görüldü. 2010-2018 döneminde, Xinjiang’daki Uygurların nüfusu 10 milyon 171 bin 500’den 12 milyon 718 bin 400’e yükseldi. Artış oranı, yüzde 25,04 olarak kaydedildi. Uygur nüfusun artış hızı, yüzde 13,99 olarak kayıtlara geçen Xinjiang’ın toplam nüfus artış hızının üstünde olurken, Xinjiang’daki tüm azınlık etnik grupların yüzde 22,14’lük nüfus artış hızını da geride bıraktı. Xinjiang’da Han nüfusun artış hızı ise yüzde 2 olarak kaydedildi.

Xinjiang’da çeşitli etnik gruplara mensup vatandaşların yaşam ve gelişme gibi çeşitli alanlardaki haklarının yanı sıra, etnik grupların dilleri, geleneksel kültürleri, örf ve âdetleri etkin şekilde korunuyor.

2010 yılından bu yana Çin’in iç kesiminde yer alan 19 eyaletin Xinjiang’a sağladığı mali destek, 100 milyar yuanı aştı. Xinjiang’ın kalkınmasına yardım etmek için bölgeye 80 binden fazla yetkili gönderildi.

Öte yandan, Xinjiang yerel yönetimi de toplumsal istikrar ve uzun vadeli güvenlik hedefi doğrultusunda terör eylemlerine ağır darbe indirdi, yerel halkın mutluğunu ve güvenliğini artırdı. Xinjiang’da art arda 4 yıldır terör ve şiddet olayı yaşanmadı.

2020 yılında Xinjiang’da ağırlanan turist sayısı 158 milyonu aştı, elde edilen turizm geliri ise 99 milyar 212 milyon yuanı geçti. Xinjiang yerel hükümeti tarafından 14 Kasım 2020’de yapılan açıklamada, bölgedeki 32 az gelişmiş ilçede yaşayan 3 milyon 89 bin kişinin yoksulluktan kurtulduğu ilan edilirken, Xinjiang’ın tamamen yoksulluktan kurtulması hedefi gerçekleşmiş oldu.

Veriler ve somut değişiklikler, Xinjiang’daki toplumsal ve ekonomik gelişme açılarından kaydedilen üstün başarılar ile atılım niteliğindeki ilerlemelerin doğurduğu güzel tabloyu yansıtıyor. Toplumsal istikrar ve ekonomik gelişme, Xinjiang’da yaşayan çeşitli etnik gruplara mensup vatandaşların Çin Komünist Partisi liderliğinde dayanışmayı güçlendirme ve zorluklara boyun eğmeme kararlılık ve güvenini pekiştirdi.

Xinjiang’da refah, barış ve istikrar görmek istemeyen “Batılı güçler” bir kez daha hayal kırıklığına uğradı. Bu güçler, ne kadar çılgınca karalamalar ve suçlamalar yaparlarsa yapsınlar, Çin Komünist Partisi ve Xinjiang’daki çeşitli etnik gruplara mensup vatandaşlar arasındaki sıkı bağ kopmayacak, Xinjiang’ın gelişmesini engelleme komploları suya düşecek.