Xinjiang’da eğitim merkezlerinin gerçek yüzü ne?
“Kız öğrenciler kısırlaştırmaya zorlandı mı?" “Eğitim merkezindeki öğrencilerin kişisel özgürlüğü yok mu?" “Öğrenciler çalışmaya zorlanıyor mu"?
Son zamanlarda Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi hakkında birçok iddia ortaya atıldı. Xinjiang mesleki eğitim merkezinden mezun olanlar dün Çin Dışişleri Bakanlığı’nda düzenlenen bir basın toplantısında yerli ve yabancı medya mensuplarıyla bir araya gelerek kendi tecrübelerini anlattı.
Mesleki eğitim merkezinin mezun öğrencileri yerli ve yabancı gazetecilerle bir araya geldi.
"İnsan hakları ihlali var mı?”
Mihirnisa Kare
Kaşgar Mesleki Eğitim Merkezi’nden mezun olan Mihirnisa Kare, "Kız öğrencilerin eğitim merkezinde zorunlu kısırlaştırılması" iddialarının asılsız ve kötü niyetli olduğunu belirtti. Mihirnisa, “Bu iddiayı duyunca çok sinirlendim! Eğitim merkezimizde asla bunlar olamaz. 2 çocuğum var. Devletin aile planlamasına göre bir çocuk daha hakkım var. Bazı kişiler yurtdışında yalanlar uyduruyor. Bu girişimler nefret duyulası” ifadesini kullandı.
İngiliz basın kuruluşu BBC'nin kısa süre önceki yayınında “kamplardaki kadınlar sistematik tecavüz, cinsel istismar ve işkenceye maruz kaldı" iddiasına yer verildi. Nur Nametkarı ilgili soruya karşı şunları söyledi: "Biz kız öğrenciler eğitim merkezi sırasında tüm haklara sahibiz. Öğretmenler bize çok iyi davrandı. Hiçbir cinsel saldırı yaşamadık. BBC'nin haberi bize hakaret ediyor. Onları uyarmak istiyorum, itibarımızı yasal kanalla savunacağız."
Eli Turniyaz
Aksu’nun Avat İlçe Mesleki Eğitim Merkezi mezunu Eli Turniyaz, yabancı medyanın “öğrencilere işkence edildi, karaciğerleri ve böbrekleri alındı” söylentisine karşı “Sınıf arkadaşlarım ve ben hiç duymadık kimin karaciğeri ve böbreği alındı? Biz mezunlar halimizden memnunuz ve sağlığımız yerinde" şeklinde yanıtlık verdi.
"Özgürlük kısıtlandı mı?"
Alimcan Ahmet sorulara cevap verdi.
"Eğitim merkezi kişisel özgürlüğümüzü hiçbir zaman kısıtlamadı." Kaşgar Eğitim Merkezi'nden mezun Alimcan Ahmet, eğitim merkezinde öğrencilerin kısıtlı olup olmadığı sorusuna cevap verdi.
"Her hafta sonu eve dönüyordum. Kurban Bayramı’nı ailemle kutladım. Evi uzak olan öğrenciler için okul hafta sonu ücretsiz servis sağlardı. Ayrıca istediğimiz zaman izin isteyebilirdik.” Alimcan Ahmet, “evde ibadet edip etmemek veya camide ibadet tamamen kendi isteğimize bağlı. Kimse işimize karışmadı” ifadesini kullandı.
Alimcan Ahmet eğitim merkezinden mezun olduktan sonra Hotan’daki bir kum ve çakıl fabrikasına başvurdu. Ardından bir inşaat şirketine geçti. Aylık maaşı 8.000 yuanı geçti.
“Zorla çalıştırıldılar mı?”
Şireli Emercan
"Öğrenciler çalışmaya zorlandı” iddiası basında çok yer buldu. Hotan Bölgesi Karakaş İlçesi Eğitim Merkezi’den mezun olan Şireli Emercan herkesin hobilerine göre işi seçtiğini ve hiç kimsenin zorlanmadığını belirtti.
Eğitim Merkezi’nde hayvancılık, berberlik, bilgisayar gibi alanlarda kurs açıldı. Şireli Emercan, kursların öğrencilere çalışma olanağı sağaladığını ve iş bulmalarına yardımcı olduğunu savundu.
Emercan, "önce teorik dersleri alırdık ve ardından pratik yapardık. Pratik aşamada hiçbir ürün üretilmez” diyor.
BBC muhabiri kısa süre önce Aksu'da çekim yapmış ve Xinjiang ile ilgili bir video yayınlamıştır. Videoda hiçbir röportajın olmadığına, uydu görüntüsü ve Çin’i hedef alan birkaç rapora yer verildiğine dikkat çekildi.
Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi Tanıtım Ofisi Müdür Yardımcısı Xu Guixiang, basın toplantısında "Xinjiang çok açık, Xinjiang’ı anlamak için ’uydu görüntülerini’ kullanmaya gerek yok” dedi. Xu, ayrıca objektif ve adil bir duruşa sahip olan yabancıları Xinjiang’a gezmeye beklediklerini ifade etti.
