Çin’de “sürpriz kutusu” piyasasında patlama
"Sürpriz kutusu" olarak bilinen bir ürün, Çin’de son dönemin en popüler trendi. MobTech isimli veri teknoloji şirketi tarafından kısa süre önce yayımlanan bir rapora göre, sürpriz kutusu piyasasının değerinin 2024 yılında 30 milyar yuana (4 milyar 590 milyon dolar) ulaşması bekleniyor.
Sektörün önde gelen üreticilerinden Pop Mart’ın geçen Aralık’ta Hong Kong Borsası’na girmesiyle şirketin piyasa değeri birden 100 milyar Hong Kong dolarını (13 milyar ABD doları) aştı.
Verilere göre, Pop Mart'ın geliri 2017 yılında 160 milyon yuan (24 milyon dolar) iken, 2018’de 1 milyar 680 milyon yuana (255 milyon dolar) çıktı ve şirketin net kârı 2019’da 452 milyon yuana (48 milyon dolar) ulaştı. Şirketin son yıllardaki hızlı gelişimine rağmen, borsadaki beklenmedik performansı bütün piyasaya büyük “sürpriz” oldu.
Sürpriz kutusu neden bu kadar popüler?
Sürpriz kutusu, aslında Japonya’da doğan bir ürün. Kutuların içinde genellikle, anime, film ve televizyon dizileri karakterlerinin veya özel tasarımların figürleri bulunuyor. Kutudan hangi figürün çıkacağı belli olmadığı için de bu kutulara sürpriz kutusu deniyor.
Sürpriz kutularına gençler ve kadınlar çok ilgili
Sürpriz kutuları, bu özellikleriyle sürpriz ve heyecan arayan genç jenerasyonun ve kadın tüketicilerin büyük beğenisini kazandı. Çoğu tüketici, kutudan çıkan ürün beklediği bir figür değilse daha fazla kutu almak şeklinde bir tüketim tutumu sergiliyor. Bu da sürpriz kutusu piyasasının hızla gelişmesinin önemli bir nedeni olarak düşünülüyor.
Verilere göre, sürpriz kutularının tüketicilerini esas olarak büyük kentlerdeki beyaz yakalı kadınlar ve genç üniversiteliler oluşturuyor. Tüketicilerin yüzde 62,6’sını kadınlar oluşturuyor.
Çin’in e-ticaret devi Alibaba bünyesindeki Tmall tarafından açıklanan bir rapora göre de, Çin’de 2000 yılından sonra doğan yeni jenerasyonun sürpriz kutusu harcamaları, marka ayakkabı ve e-spor harcamalarından daha yüksek.
MobTech’in raporunda, Tmall'da geçen yıl yaklaşık 200 bin tüketicinin sürpriz kutulara 20 bin yuan'dan (3 bin ABD doları) fazla harcadığı belirtildi. Bu kutuların fiyatları genel olarak 49 ila 100 yuan (7,5-15 ABD doları) arasında değişiyor.
Uzmanlara göre, Çin'de gelir seviyesinin yükselmesiyle yeni jenerasyon,bir ürünün "duygusal değerine" pratik işlevlerinden daha fazla önem veriyor.
Uzmanlar aynı zamanda, gençlere sürpriz kutusu bağımlılığı ve bu konuda aşırı tüketim uyarısında bulunuyor.
Piyasada rekabet çok güçlü
Yine MobTech’in raporuna göre, sürpriz kutusu üreticileri şiddetli rekabetle karşı karşıya. Örneğin, sektörün önde gelen üreticilerinden Pop Mart'ın pazardaki payı sadece yüzde 8,5; satış hacmi bakımından önde gelen beş üreticinin piyasadaki payı da yalnızca yüzde 22,8 olarak saptandı.Üreticilerin güçleri dağınık bir şekilde seyrediyor.
Sürpriz kutusu e-ticaret aracılığıyla yurt dışına da çıktı
Sürpriz kutusu Japonya’da doğdu fakat Çin’in yerel kültür faktörleriyle birleştirildi ve böylece bu ürünlerin kendilerine has tarzları ortaya çıktı. Çin’de üretilen sürpriz kutular, son yıllarda e-ticaretin hızla gelişmesiyle birlikte ABD, Avustralya, Kanada, Singapur ve Güney Kore gibi 120’den fazla ülke ve bölgeye ihraç edildi. Çin tarafından yayınlanan 2020 İhracat Tüketimi Raporu’na göre, geçen yıl Çin’den yurt dışına online yollarla yapılan sürpriz kutusu satışlarında yıllık bazda yüzde 400’lük artış görüldü.
