İnsanlık salgını aşacak, teknolojik gelişmeler geleceği belirleyecek

CRI TÜRKÇE

Modern tarih, kanlı savaşlara şahit oldu; ilk topyekûn savaşın bitmesinin henüz 20 sene sonrasında, yeni bir savaş tüm dünyayı cehenneme çevirdi. Ancak, 1. Dünya Savaşı’nda askerlerin cephelerde can verdiği, 2. Dünya Savaşı’nda sivillerin üzerine bombaların yağdığı dönemlerde dahi “hayat” durmadı; halklar günlük yaşamlarını idame ettirme, devletler güç ve teknolojilerini geliştirme çabalarını sürdürdü.

İnsanlık, tarih boyunca bir yandan felaketleri tecrübe ederken, bir yandan da hayatı iyileştirmenin ve güzelleştirmenin yollarını aradı; bu uğurda, en zor zamanlarda dahi bilim ve teknolojiye başvurdu.

2020, bir topyekûn savaş misali dünyayı vuran COVID-19 salgınıyla hatırlanacak. Çin’de bu zorlu dönemde dahi birçok teknolojik atılıma imza atıldı.

Çin’in sahip olduğu yapay zekâ, dijital ödeme ve 5G gibi teknolojiler salgınla mücadelede de yoğun şekilde kullanıldı.

Teknolojiyle ilgili son gelişmeleri bir yazıya sığdırmak mümkün değil; bu yüzden, atılım niteliğindeki bazı hamleler ile tüm insanlığın gündemindeki önemli adımları anlatmakta fayda var.

Gezegenler arası keşif

23 Temmuz günü Çin’in Tianwen-1 uzay aracının Uzun Yürüyüş-5 taşıyıcı roketiyle uzaya fırlatılmasıyla ülkenin ilk gezegenler arası keşif programı başladı.

Yörünge aracı ve iniş kapsülünden oluşan 5 ton ağırlığındaki uzay aracının Mars’ın yerçekim alanına girene dek 470 milyon kilometre yol kat etmesi bekleniyor. Şubat ayında gezegenin yörüngesine ulaşması beklenen araç, Utopia Planitia olarak bilinen bölgede bilimsel araştırmalar gerçekleştirecek.

Çin’in derin uzay keşfi çalışmaları açısından büyük önem taşıyan Tianwen-1, farklı ülkelerin Ekim 1960’tan bu yana kızıl gezegene gerçekleştirdiği 46’ıncı keşif misyonu. Söz konusu misyonlardan yalnızca 17’si başarılı oldu.

Ay’dan numune getirildi

2020 yılının sonlarına doğru Çin uzay çalışmalarında bir başka gelişmeye imza attı: Chang’e-5 uzay aracı numune toplamak üzere Ay’a gönderildi. Ay’a başarıyla iniş yapan araç, Ay’dan numune topladı ve yeryüzüne geri döndü.

Bu, Çin’in ilk Ay’dan numune toplama misyonu olduğu gibi, Çin, ABD ve Sovyetler Birliği’nden sonra bunu başaran üçüncü ülke oldu.

23 günlük misyon, 1976’dan bu yana bir ülke tarafından Ay’dan numune alma girişimi olması nedeniyle de büyük ilgi gördü. Araç, Ay’ın hem yüzeyinden hem de sondajla topladığı toplam 1.731 kilogram ağırlığında toprak ve kaya örneğini yeryüzüne getirdi.

Araç, numune toplama işleminin ardından Ay yüzeyinden yeniden havalandı ve böylece Çin’in uzay çalışmaları kapsamında ilk kez dünya dışı bir nesneden kalkış gerçekleştirildi.

Küresel ağ inşası tamamlandı

Bunun yanında, haziran ayı sonunda Uzun Yürüyüş 3B taşıyıcı roketiyle fırlatılan uyduyla Beidou Navigasyon Uydusu Sistemi’nin üçüncü nesil ağı tamamlanmış oldu. Uydu, yeryüzüne 36 bin kilometre mesafedeki sabit yörüngesine oturdu.

Söz konusu uydunun, gerçekleşen testler sonrasında temmuz sonu itibarıyla resmen faaliyete geçmesiyle Beidou’nun tam ölçekli küresel hizmetleri başladı.

Çin’in en büyük uzay tabanlı sistemi olan Beidou, aynı zamanda ABD’nin GPS, Rusya’nın GLONASS ve AB’nin Galileo sistemleriyle birlikte mevcut dört küresel navigasyon ağından biri.

2000 yılından bu yana 44 Uzun Yürüyüş roketiyle 59 adet Beidou uydusu uzaya fırlatıldı. Sistem, Çin’deki ve Asya Pasifik’teki kullanıcılara 2012’den beri konumlandırma, navigasyon, zamanlama ve mesaj hizmetleri sunuyor. Söz konusu hizmetler, 2018 itibarıyla küresel ölçeğe genişletildi.

Çin, geleceğin teknolojisi 5G’ye öncülük ediyor

Çin, 2020 yılında yukarıda sayılan bu teknolojik atılımlar haricinde geleceğe damgasını vuracak 5G teknolojisini geliştirmeyi de sürdürdü.

Son açıklanan verilere göre, Çin 2020’de 580 bin 5G baz istasyonu inşa etti. Ülkede 5G teknolojisini destekleyen cihaz üretimi, ihracatı ve kullanımı da artıyor. 5G’nin 2020 yılında ekonomiye 124 milyar 150 milyon dolar katkı sağlaması bekleniyor.

Salgının damgasını vurduğu 2020 yılında akıllarda kalan teknolojik gelişmeler de belki yine salgınla ilgili olacak. Çin, başta aşı geliştirme olmak üzere farklı alanlardaki çalışmalarıyla tüm dünyanın bu dev sağlık krizini en kısa sürede atlatmasına katkı sağlıyor. Çinli şirketlerin geliştirdiği aşıların aralarında Türkiye’nin de yer aldığı farklı ülkelerin halklarına umut olması bekleniyor.