Xinjiang'ın pamuğu neden hedef alındı?

Pamuk, Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi için sıradan bir ürün değil. Pamuk, Xinjiang’da ekonominin temel dayanaklarından biri.

ABD Gümrük ve Sınır Koruma Birimi (CBP), 9 Eylül'de bu ürünlerin üretim sürecinde “zorla çalıştırma” uygulandığı gerekçesiyle Çin'in Xinjiang bölgesinden pamuk ithalatına kısıtlama getirme kararı aldı.

Bu kararın ardından ilgili medya organları da harekete geçerek “pamuk üretiminde zorla çalıştırma” haberlerini hızla servis etti.

Pamuk neden hedef tahtasında?

Xinjiang’da pamuk üretimi çok yüksek ve kalitelidir. Pamuk üretimi Xinjiang’ın ekonomisinde, özellikle tarım ekonomisinde çok önemli bir konuma sahip ve birçok kişi bu işe danayarak yaşamı sürdürüyor.

Veriler, 2019'da bölgedeki pamuk üretiminin 5 milyon tona ulaşarak ülkenin toplam üretiminin yüzde 84,9'unu ve küresel üretimin yüzde 23'ünü oluşturduğunu gösteriyor.

Son yıllarda, Xinjiang’da pamuk tarlalarında tam makineleşme yaygın bir şekilde uygulandı. Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi Tarım ve Köyişleri Dairesi’nin verilerine göre, 2019 yılında bölgede makineyle hasat edilen pamuk alanı ilk kez 767 bin hektara aştı.

Sadece bu istatistiklerle bakıldığında bile, sözde pamuk üretim sürecinde zorla çalıştırma olduğu söylentisi gülünçtür. Tüm pamuk toplama sürecinde böylesine yüksek bir mekanizasyon oranı varken, ne kadar emek gerekebilir?

Hammadde, elektrik fiyatları ve insan gücü gibi avantajlı kaynaklara dayanan Xinjiang yönetimi, tekstil ve hazır giyim endüstrisi için tercihli politikalar uygulayarak ülkenin güneydoğu kıyıları ve doğudaki eyaletlerinden transfer edilen tekstil ve hazır giyim endüstrilerini kabul etti.

2019 yılı sonu itibariyle, Xinjiang’da kayıtlı tekstil ve konfeksiyon işletmesi sayısı  3251’i buldu. Yeni çıkan bu tür işletmelerden 219’u son derece yoksul olan Kaşgar, Hotan, Aksu ve Kızılsu Kırgız Özerk İli’nde bulunuyor.

2019'da, Xinjiang'ın tekstil ve hazır giyim endüstrisinde yaklaşık 135 bin yeni iş yeri yaratıldı. Çok sayıda tanınmış yerli tekstil ve hazır giyim işletmesinin Xinjiang’daki çeşitli bölgelere yatırım yapıp fabrika kurmasıyla, tekstil ve hazır giyim endüstrisi zincirinin uzun olması ve emek yoğun avantajları gittikçe boy göstererek yoksulların istihdamını çözmek için önemli bir kanal haline geldi.

Pamuk işleme ve giysi yapımı sürecinde emek gücü kullanılır. Xinjiang’da özellikle de Xinjiang’ın güneyinde, kırsal kesimlerde bol işgücü vardı. Bu insanlar sadece tarıma dayanarak geçimlerini sürdürüyordu ve sabit bir gelirden yoksundu.

Yerel yönetimin teşvikiyle, birçok işletmenin kırsal kesimde yavru fabrika kurması,  çok sayıda köylüye iş imkanı sağlandı, böylece gelirlerinin artırmaları ve zengin olmaları için yeni bir kanal açılmıştır.

Durgun mevsimde, çiftçiler evlerinin yakınında istihdam edilmektedir ve aylık temel gelirleri 2000 ila 4000 yuan arasında değişmektedir. Pamuk hasadının yoğun sezonunda daha fazla kazanabilirler. Bu, buradaki çiftçiler için küçük bir gelir sayılmaz.

Xinjiang’da pamuk ekimi, hasadı, satışı ve işlenmesi dahil pamuk endüstrisiyle uğraşanların sayısının ne kadar büyük rakam olduğunu tahmin edebiliriz. Her rakam aslında bir kişinin hatta bir ailenin geçimi demektir.

Ancak bunlar, bazı medya kuruluşlarının "zorla çalıştırma" söylentilerinin gerekçesi haline geldi.

Xinjiang pamuk endüstrisi kimin çıkarına dokunuyor?

Geçen yıl Ağustos ayında, bazı yabancı medya kuruluşları, Xinjiang'ın pamuk üretimini ve pamuklu tekstil ihracatını karalayarak toplama kamplarında sözde "ücretsiz emek gücü" çalıştırma söylentisini uydurdu ve Xinjiang pamuklu tekstil ürünlerini kötü niyetli bir şekilde "köle işçiliği" olarak etiketledi.

Çin karşıtı cephenin gözde uzmanı, Washington'daki Komünizm Kurbanları Anma Vakfı üyesi Adrian Zenz, "Uygurlar imalat ve giyim üretiminde zorla çalıştırıldılar ve bu doğrudan pamuk toplamakla ilgilidir" dedi.

Ancak bunun gibi sözde "insan hakları örgütleri" veya uzmanların işi gerçeği bulmak değil, gerçeği çarpıtarak manipülasyon yapmaktır.

Bu güçler, Xinjiang’daki başlıca endüstrilerden biri olan pamuk endüstrisini çökertmek amacıyla, Xinjiang’daki pamuklu kumaşları ithal eden şirketler üzerinde baskı yaparak Xinjiang’dan "köle iş gücüne dayalı ürünleri" ithal etmeyi durdurmalarını talep ettiler.

İnsan hakları sloganı atan pek çok medya organı ve kişi, Xinjiang ekonomisinin temel endüstrilerini yok etmeye çalışmaktadır.

Bu iki endüstri düşerse, buradan beslenen kaç kişinin ekonomik durumunun zora düşeceğini biliyorlar mı?

Onların derdi Uygur halkı veya diğer Müslüman etnik gruplar değil; bölgenin ekonomik refah yoluyla sosyal istikrar yaratma çabasını hedef almaktır.

Sadece pamuk değil, domates de hedef

Xinjiang, sadece ünlü bir "pamuk memleketi" değil, aynı zamanda domates ürünleri için önemli bir üretim ve ihracat üssüdür.

Xinjiang’da domates ürünlerinin satışı oldukça iyi. Buradaki domates salçası dünya çapında 100'den fazla ülkeye satılıyor. 2017 yılında Xinjiang'ın domates ihracatı 449 bin tona ulaşarak dünya domates ticaretinin yüzde 25'ini oluşturdu.

Reuters’in analizine göre, ABD'nin Xinjiang’daki pamuk ve domates üzerinden gerçekleştirdiği bir dizi eylem, ABD perakendecileri, giyim üreticileri ve gıda üreticileri üzerinde büyük bir etkisi olacak "benzeri görülmemiş önlemler"dir.

Batı'daki bazı kişilerin bu hareketine değinen Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Zhao Lijian, 9 Aralık’ta yaptığı açıklamada, Çin'in defalarca gerçekleri ve verileri kullanarak Xinjiang’la ilgili meselelerin insan hakları, etnik veya dini konular olmayıp şiddet ve terörizm ve bölücülük karşıtlığı meselesi olduğunu doğruladığını belirtti.

"İnsan hakları" konusu sadece bir örtüdür, temel amaç Çinli şirketleri bastırmak ve Xinjiang’ı istikrarsız bir yere dönüştürmek.

Xinjiang’daki tüm etnik gruplardan vatandaşlar dahil olmak üzere 1,4 milyar Çinli, ABD’nin ikiyüzlülüğünü ve uğursuz niyetini uzun süredir net olarak görmüştür.

Uluslararası toplum da artık ABD’nin bu siyasi komplolarına alet olmayacak ve Çin’le kendi bağımsız ilişkilerini kuracak noktaya gelmiştir.