Taklamakan Çölü'nde çeltik rüyası gerçekleşiyor

Dünyanın ikinci büyük hareketli çölü olan Taklamakan Çölünün güney ucunda 20 hektarlık alanı kapsayan yemyeşil bir çeltik tarlası bulunuyor. Burası 20 yaşlarındaki genç kız Buhelçem Sadır'ın çalışma yeri.

Sonbahar hasat vaktinin gelmesiyle Buhelçem, köylüleri organize ederek, deniz suyu çeltiğinin yetiştirildiği pilot tarlada ekin biçme ve gelecek yılın ekim çalışmalarına hazırlık yapmak için çeltik tohumları seçme çalışmalarıyla meşgul oluyor.

Çeltik tarlasının bir yöneticisi olarak Buhelçem neredeyse her gün tarlaya gelerek çeltiklerin büyüme durumunu inceliyordu. Buhelçem: "Burası sanki benim çocuğum gibi, son 3 yıldır çölün verimli tarlaya dönüşümüne tanıklık ettim." dedi.

Buhelçem Xinjiang'ın güneyindeki Kaşgar bölgesinin Yopurga ilçesinin Bayavat köyünde oturuyor. Taklamakan Çölü'yle bitişik olan bu köy, dünyada denize en uzak yöre konumundadır.

Kuraklığa adeta ev sahipliği yapan bu köyde eskiden beri buğday, mısır ve pamuk gibi kuraklığa dayanıklı bitkiler yetiştirilirken, çeltiğin bölgede hayat bulması kelimenin tam anlamıyla bir mucize.

Buhelçem: "Kum yığınları arasında büyüdüm, kapıdan çıkarken gördüğüm tek şey uçsuz bucaksız kumluk. O nedenle gün gelip de burada çeltik yetiştirebileciğimi hayal bile etmemiştim." diye konuştu.

Üç yıl önce "melez çeltiğin babası" adıyla bilinen ünlü biliminsanı Yuan Longping'in ekibi Xinjiang, Heilongjiang, Shandong ve Zhejiang gibi pilot bölgelerde deniz suyu çeltiği yetiştirme denemelerini başlattı. Buhelçem'in bulunduğu köydeki boş bir tarla Xinjiang'daki pilot tarla olarak seçildi.

Ancak tuz oranı binde 3 gibi yüksek bir değerde olan ve asit-baz (pH) oranı 7.8'i bulan bu tarlada çeltik yetişir mi？ Köylülerin endişesini gidermek çok zordu.

Bayavat köyü muhtarı Alimcan yaşananları; "Bu çeltik pilot tarlası daha önce çölün bir parçasıydı, burada çeltiği yetiştirmek bir mucizedir." sözleriyle dile getiriyor. Alimcan ayrıca: "Köyde 1000 hektarlık tuzlu-alkali arazi bulunuyor, mahsülün yetişmesine hiç uygun değildi. Köylüler çeltiğin çölü verimli tarlaya dönüştürebileceğini duyunca, bunu merakla ve dört gözle bekledi." dedi.

Buhelçem deneme olarak çeltik yetiştirme çalışmasına katılmak için başvuran ilk grup köylülerden biri oldu. 3 yıl önce Buhelçem çeltik yetiştirme tekniğini sıfırdan öğrendi. Bu alanda adım adım bilimsel araştırma ekibinin önemli yardımcısı haline gelen Buhelçem, modern çeltik yetiştirme yöntemine tamamen hakim oldu ve ev hanımından tarla yöneticisine dönüştü.

Aynı yıl, bilimsel araştırma ekibinin titiz yönetimiyle çeltik pilot tarlasından bol mahsul alındı.

　Yuan Longping ekibinin çeltik yetiştiricilik alanında başlattığı pilot çalışmalar üçüncü yılda, araştırma sonuçları bir kez daha bol mahsul alınacağını gösteriyor.

Bayavat köyündeki deniz suyu çeltik üssünün yetkilisi Zhang Lishan: "Üsümüzdeki günlük üretim çalışmalarından sorumlu yöneticiler köylülerden seçilmiştir, Buhelçem en seçkin yönetici. Günümüzde Buhelçem çeltik yetiştiriciliğinin tüm prosedürünü tamamen kendi başına kavramıştır." dedi.

Buhelçem: "Şimdi 20 hektarlık çeltik tarlasına bakabiliyorum ve ayda 5600 yuan maaşım var. Köy genelinde geliri en yüksek kadın sayılırım. Para kazandıktan sonra evimi ve eşyalarımı yeniledim. Yaşam koşullarım iyileşti, komşularım bana imreniyor." diyor.

Günümüzde üzerine "Deniz Suyu Çeltiği Geliştirme Merkezi" yazılı mavi iş üniforması giyen Buhelçem: "Üzerimdeki bu iş kıyafetinden gurur duyuyorum." diye konuştu.

Buhelçem seneye merkezin resmi görevlisi olarak işe girecek.

Buhelçem gülümseyerek: "Seneye Sanya veya Qingdao'daki deniz suyu çeltik yetiştirme üssünde çalışma fırsatım olabilecek, o zaman gerçek denizi bizzat göreceğim." diye konuştu.