Çin'in Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'nin güneyindeki Hotan kentinin Lop ilçesinde bulunan Lop kasabasına bağlı Ortaboşkan köyü, ilçe merkezine sadece 2.5 km uzaklıkta yer alıyor. Burada yaşayan köylülerin kişi başına düşen tarla miktarı sadece 0,06 hektarı bulurken, eskiden burası sadece tarımla geçinen bir köydü. Köylüler ceviz tarlalarında buğday, mısır ekerek zar zor geçiniyordu.
"Yoksuluz, ne yapmak gerek?" sorusuna cevap arayan köylüler yoksulluğu kökünden çözerek zenginleşmek istiyordu. Ancak sadece tarlada çalışarak ve hayvancılık yaparak zenginleşemeyen köylülerin umutları tükenmek üzereydi.
Çin hükümetinin yoksullara yardım amaçlı uyguladığı çeşitli tedbirler sayesinde, Ortaboşkan köyünde büyük değişiklikler meydana geldi. Köylüler yaşadıkları bu toprakları yeniden tanıdıkça, yoksullukla mücadele kararlılığı gittikçe arttı.
Bakımlı olmayı ve güzel kıyafetler giymeyi seven 30 yaşındaki uzun boylu Arzugül Dölet, kendi tasarladığı giysilerin tercih edilmesinden çok memnun olan bir terziydi. Arzugül, birkaç yıl önce köyde bir terzi dükkanı açtı. Ama istediği gibi para kazanmadı.
2018 yılında Arzugül; "Biriktirdiğim biraz parayla bir iş mi yapsam acaba?" diye düşünürken, tam o sırada Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi Maliye Müdürlüğü'nden Ortaboşkan köyüne gönderilen ve köye yardım etmekle görevlendirilen Niu Yuming de; "Köyde bir şirket kurulursa, köy sakinleri teşvik edilir, köylüler işçi olarak çalışabilirler, böylece köylülerin yaşam koşulları değişir ve görüş açısı genişler." diye düşünüyordu. Niu Yuming ile Arzugül kendi aralarında düşüncelerini paylaştılar.
Niu Yuming Arzugül'e ilham vererek ona; "Bak yakınlarımızdaki birkaç köyde hiç doğru düzgün bir giysi şirketi yok. Sen bu işi denemek ister misin?" diye sordu.
Niu Yuming'in bu sözünü duyan Arzugül'ün kalbine bir umut doğdu. Arzugül Niu Yuming'e; "Yıllardır edindiğim deneyimleri değerlendirmek ve zanaat yapma rüyamı gerçekleştirmek için sizin sunduğunuz bu fırsatı kaçırmak istemem." diye karşılık verdi.
Köydeki çalışma ekibi ile köy komitesinin yardımıyla 300 metrekareyi aşkın alan yeniden yapılandırıldı ve burada "Lop İlçesi Yigu Giysi Limited Şirketi" kuruldu. Böylece Arzugül yoğun iş temposuyla çalışmaya başladı.
Başlangıçta parasal sıkıntı, emek gücü yetersizliği, gece gündüz uykusuzluk ve yorgunluk içinde dikilmiş bazı elbiselerin kalite sorunu nedeniyle satılmaması gibi etkenlerden dolayı şirketin işlerinde aksaklıklar yaşandı. Bu durum karşısında dişini sıkarak çalışmalarını ısrarla devam ettirmek için elinden geleni yapan Arzugül, kumaş alacak parası olmadığında kredi çekti, işçi çalıştırmak yerine kendisi çalıştı, dikişinde sorun olan giysiler üzerinde tek tek düzeltme yaptı.
Köylülerin hepsi Arzugül'ün işinin bu kadar zor olduğunu hesaba katmadan gencecik yaşında şirketle uğraşmasını düşüncesizlik olarak niteledi. Ancak köy komitesi personelinin desteği Arzugül'ü bu zor durumdan kurtardı. Köy komitesi personeli düşük faizli kredi çekme, şirket çalışmalarına yön vermesi için özel tasarımcı davet etme ve ilçede "Etles (Uygurlara özgü kumaş) Defilesi" etkinliği düzenleme gibi yollarla Arzugül'ün ürünlerinin satışa sunulmasına olanak sağladı.
Bu sayede şirket kısa bir süre içerisinde müşterilerden çok sayıda sipariş aldı. Heyecandan Arzugül'ün gözleri yaşlarla doldu.
Böylece şirketin durumu yavaş yavaş toparlanmaya başladı. Arzugül'ün bu başarıları köylülerin olumsuz görüşlerini değiştirdi, hatta onlar bu şirkette işe girmek istediler. Şu an şirkette çalışan eğitim sahibi 70'i aşkın kadın işçi, aylık sabit 2 bin yuanın üzerinde maaş alıyor.
Niu Yuming; "Yoksullara yardım etmek için öncelikle köylülerin inisiyatifini harekete geçirmek ve çalışmalarına yön vermek gerekiyor. Köylülerin kendi avantajlarının yeterince keşfedilmesini ve bu avantajları doğrultusunda yönlendirilmesini sağlayabilirsek daha çok sayıda kişi yoksulluktan kurtulabilir." diyor.
Niu Yuming bu düşünceleri doğrultusunda köydeki Nan (ekmek) fırını ve serada sebze yetiştiriciliği gibi küçük sektörlerin de geliştirilmesini sağladı.
Bunun yanısıra köy çalışma ekibinin öncülüğünde köyde yoksullara yardım amaçlı endüstriyel proje olan "Hayvancılık Kooperatifi" kuruldu.
Ne yazık ki köylüler eğitim düzeylerinin düşük olması gibi etkenlerden dolayı, kooperatife katılmayı düşünmüyor.
Köy çalışma ekibi ve köy komitesi köy sakinlerini kooperatife katılmaya seferber etmek için elinden gelen çabayı gösterdi. Bu sayede köylülerden bazıları kooperatife üye olmayı kabul ettiler.
Köy çalışma ekibi ve köy komitesi sekiz aydan fazla süren çalışmalar boyunca meslek sahibi kişilerin hayvancılık sektöründen sorumlu tutulmasını, yatırımcı çekmeye önem verilmesini, hayvan yetiştiriciliğinin geliştirilmesini, uzmanların uzmanlık gerektiren işleri yapmasını, çalışanların çalışmalarında sorumluluk üstlenmesini sağladı.
Kooperatifin hissedarlarından Dölet Abdullah deneyimli ve akıllı biri olduğu için kooperatif üyeleri onu müdür olarak seçti. Dölet hep piyasalarda inceleme yaparak, kooperatif üyelerini piyasalardaki değişikliklere göre dana ticareti iyi olduğu zamanlarda dana, koyun ticareti iyi olduğu zamanlarda koyun besiciliğine yönlendirdi. Böylece kooperatifin çalışmalarında hızla olumlu sonuçlar kaydedildi.
Kooperatifin ilk kez yaptığı kar payı herkesi şaşırttı, çünkü kooperatifin kar payının toplam kardaki oranı yüzde 9.3'ü aştı. Bu oran daha önce vaat edilen oranın çok daha üstünde olurken, bazı çalışanlar en fazla 4 bin 900 yuanlık pay aldı. Böylece aynı yıl 33 aile daha kooperatife katılmak için başvuruda bulundu.
Yoksul ailelerden birinde yaşayan Rozinisa Abliz her sabah erken kalkıp avlusunun içini ve dışını temizliyor. Avlusunda yapılan bazı değişiklikler sonrası evinin düzenli ve daha temiz hale geldiğini gördükçe Rozinisa daha fazla çalışmak istiyor. Rozinisa'nın evindeki duvara asılı kağıda hayvancılık projesinden 1000 yuan ve hayvancılığı genişletme projesinden 1000 yuan tutarındaki gelirleriyle ilgili bilgiler kayda geçirilmiş.
Köy yetkilileri "Yoksullara Yardım Endüstriyel Projesi"nin yoksulları teşvik rolünü daha da arttırmak ve yoksulları yoksulluktan kurtulmaya cesaretlendirmek amacıyla, özel olarak proje geliştirip kar payı yapma uygulamasını hayata geçirdi. Bu uygulamadan yararlanmak isteyen, ancak çalışma gücü olmayanlara nakit para yardımı yapılıyor. Az çalışanlarla çalışma gücü olanlar ise kendi emeklerine göre kar payından yararlanabiliyor.
Niu Yuming muhabirimize, "Az çalışanlarla çalışma gücü olanların yapacakları işler; çöpleri toplamak, yaprakları süpürmek, evlerin ön ve arka taraflarında yapılması gereken işleri yapmaktır. Bunlar nispeten kolay işler. Örneğin, evlerin duvarları veya kapılarının onarımı, avlulardaki gereksiz eşya temizlikleri, eski ve riskli mutfakların yeniden yapılanması gibi çalışmaları gönüllü olarak üstlenenler puanlar toplayıp kar payından faydalanabiliyor." dedi.
Kar payı uygulaması yoksul ailelerin avlu ortamının değiştirilmesini sağladığı gibi, çalışma kabiliyetini de yükseltti. En önemlisi onların çalışarak kazanç elde etme ve kendi alın terleriyle zenginleşme bilincini arttırdı. "Yoksulluktan kurtulmamı istiyor"dan "yoksulluktan Kurtulmayı istiyorum"a kadar olan süreçte Ortaboşkan köyünde büyük değişiklikler meydana gelirken, köylüler çabalayarak yoksulluktan kurtulmak için canla başla çalıştı ve çalışmaya devam ediyor.
