Çin sarayının has bahçesinden çalınan bronz kaplan ülkesine döndü

Çinlilerin ve yabancı koleksiyoncuların dikkatini çeken bronz kaplan Ying'in Çin Ulusal Müzesi koleksiyonuna katılması sebebiyle 11 Aralık 2018'de tören düzenlendi.

Bronz kaplan Ying, Batı Zhou hanedanına (M.Ö.1046-M.Ö.771) ait bir kültürel miras eseri olarak, tarihi, sanatsal ve kültürel değer taşıyor. 100 yıldan uzun süre yurt dışında kalan bronz kaplan Ying, sonunda yurduna döndü.

Kaplan Ying'in yurda dönüşü

Ying bronzdan yapılan bir çeşit sürahidir, aletin kapağı ve ağzındaki kaplan tasarımından dolayı alete bronz kaplan Ying adı verildi. (Orijinal Çince yazılışı Ying şeklindedir.) Çin'e geri getirilen kaplan Ying, Qing hanedanında (1636-1912) imparatorluk ailesinin koleksiyonundaydı, 1860 yılında İngiliz Harry Lewis Evans tarafından Yuanmingyuan'den çalındı, ardından ailesi tarafından saklandı. Kaplan Ying'in Nisan 2018'de İngiltere'de açık artırmada satılacağı haberi çıkar çıkmaz, Çin Ulusal Kültürel Miras İdaresi derhal harekete geçti, eserin Çin'e geri getirilmesi için çaba harcadı, sonunda yurdundan 100 yıl fazla süre ayrı kalan eserin dönüşü gerçekleştirildi.

Çin Ulusal Kültürel Miras İdaresi Müdürü Liu Yuzhu, çalışmaları şöyle anlattı:

"Bronz kaplan Ying'in İngiltere'de satılacağını öğrenince derhal bilgi toplama, müzakere, diğer birimlerle eş güdüm ve basın çalışması yürüttük. Bu süreçte Çin Artırma Derneği, ilgili artırma kuruluşu ve yerli, yabancı basın kuruluşlarından destek aldık, diplomatik ve ticari yöntemlere başvurularak kaplan Ying'in iade edilmesi gerçekleştirildi. Nisan ayı sonunda, Ying'in alıcısı eseri Çin Ulusal Kültürel Miras İdaresi'ne iade edeceğini belirtti. İdare Çin'in Londra Büyükelçiliği ve Çin Ulusal Müzesi'yle birlikte Ying için tespit ve kabul çalışması yürüttü. Kaplan Ying 23 Kasım günü Beijing'e getirildi."

Ying dini bir alettir

Ünlü Çinli arkeolog, Çin Ulusal Müzesi'ne bağlı araştırma enstitüsü fahri başkanı Sun Ji, kaplan Ying'in kapağının içinde yazılar oyulduğunu, bu eserin özel tasarımı, nadir görülen kaplan deseni ve özel amacından dolayı büyük önem taşıdığını dile getirdi. Ses 2

"Ying, tanrılara tapma töreninde kullanılan bir alettir. Tanrılara sunulan içkinin içine baharatlar ilave edilir, böylece içkinin kokusu daha güzel olur. Bu sürahinin altında odunla ateş yakılır ve içki kısa sürede kaynar, amacı tanrıların buharda güzel içkinin kokusunu almasıdır. Şimdiye kadar keşfedilen yazılı Ying'lerin sayısı 8'i aşmadı. Bu nedenle kaplan Ying çok nadir ve çok değerli bir kültürel mirastır."

Çin, en çok kültürel mirası kaybeden ülkelerden biri. Çin Kültürel Miras Derneği'nin istatistiklerine göre, 1840 yılında Afyon Savaşı'nın patlak vermesinden sonra 10 milyondan fazla kültürel miras yasa dışı yollarla Avrupa ülkeleri, ABD, Japonya ve Güneydoğu Asya ülkelerine götürüldü. Son yıllarda Çin Ulusal Kültürel Miras İdaresi, kayıp kültürel mirasların iade edilmesi için arayışlar yaptı. Diplomatik arabuluculuk, müzakere, yasal işbirliği ve dava açma gibi yöntemleri kapsayan çalışma metodu tesis edildi. İdarenin müdürü Liu Yuzhu, bu konuda ayrıntıları da açıkladı:

"Son yıllarda kayıp kültürel miras eserlerinin iade edilmesi için büyük çaba harcandı, ABD ve İtalya dahil 20 ülkeyle ikili anlaşma imzalandı, böylece kayıp mirasların iadesine elverişli koşullar yaratıldı. Yurt dışına kaçırılan bronz eşya ve Dunhuang Mağaraları'na ait kültürel miraslarla ilgili araştırma çalışması başlatıldı. Şimdiye kadar Yuanmingyuan'a ait 12 bronz heykelden fare başı ve tavşan başı dahil 30 grupta 4 bine yakın kayıp eserin Çin'e dönüşü sağlandı."

Çin Ulusal Müzesi Başkanı Wang Chunfa, Çin'e iade edilen eserlerin, çeşitli sergiler vesilesiyle halkla buluşturulacağını belirtti.

"Son yıllarda Shang (M.Ö.1600-M.Ö. 1046) hanedanına ait bir Ding, Kuzey Song (960-1127) hanedanına ait Merhamet tanrıçasının ahşap heykeli, fare başı ve tavşan başı dahil birçok kültürel miras eseri Ulusal Müze'ye getirildi. Bu eserler müzede 'canlandı', vatandaşlarla yüz yüze diyalog yapabilirler. Kaplan Ying koleksiyonumuza katıldıktan sonra onu iyice muhafaza edeceğiz, araştırmalar yapacağız, sergiyi en iyi şekilde düzenleyeceğiz."

"Bahçelerin bahçesi" Yuanmingyuan

1707 yılında kurulan Yuanmingyuan, "Yuanming", "Changchun" ve "Qichun" adlı 3 bahçeden oluşuyor. Yaklaşık 140 hektarı su alanı olmak üzere toplam 350 hektarlık alanı kaplayan bu dev bahçe, Qing Hanedanı'na mensup imparatorlarının emriyle 150 yıl süren inşaatlarla kurulan büyük bir has bahçe olma özelliği taşıyor. Çin'in 3 bin yıllık bahçecilik geleneğinin yanı sıra, Avrupa bahçecilik mimarisinin özelliklerini de taşıyan Yuanmingyuan, farklı mimari tarzları uyum içinde bir araya getiren bir bahçecilik harikası.

Yuanmingyuan, aynı zamanda son derece zengin koleksiyona sahip bir saray müzesi konumundaydı. Ünlü Fransız yazar Victor Hugo, Yuanmingyuan için "Ülkemizdeki bütün Notre Dame'ların hazineleri bile, bu görkemli Doğu Müzesi'yle kıyaslanamaz" demişti. Gerçekten de Çin'in dört büyük imparatorluk kütüphanesinden birine ev sahipliği yapmış olan Yuanmingyuan'da, Çin ve dünyanın dört bir yanından getirilen paha biçilmez eserler bulunurdu.

Ancak genişliği, görkemi, ince işçilik ürünü güzel binaları, zengin koleksiyonu ve derin kültürel birikimiyle bir zamanlar "Dünya bahçecilik sanatının şaheseri" ve "Bahçelerin bahçesi" olarak adlandırılan Yuanmingyuan, Ekim 1860'ta işgalci İngiliz-Fransız müttefik ordusunun vahşi yağmasına uğradı. Daha sonra defalarca yabancı saldırıya uğrayan bu şaheser, bir harabeye dönüştü. Dolayısıyla Yuanmingyuan, Çin'in yakın çağ tarihinin bir aynası durumundadır.