Doktor Aygül toplum sağlığı için dimdik ayakta duran bir kahraman

Aygül Tahir bir köy sağlık personeli. Aygül'ü diğer çok sayıdaki doktordan farklı kılan insanlara dağıttığı şifanın temel gücünü ayaklarından alıyor olması.

Aygül'ün ailesi Çin'in batısındaki Pamir yaylasındaki Taşkorgan Tacik Özerk İli'ne bağlı Maryan köyünde oturuyor. Daha önceleri dağların "ablukası" altında kalan bu bölge için bir kutu ilaç bile son derece değer taşıyordu. Dolayısıyla Aygül'ün önemli görevi bu ilaçları köy yönetimine bağlı hastaneden teslim aldıktan sonra, sorumluluğunu üstlendiği köye götürüp ihtiyacı olan köylü ve çobanlara dağıtmaktı.

Aygül 1998 yılında 25 yaşındayken tıp fakültesinden mezun oldu, ardından köyüne dönüp çalışarak ailesinin geçimini sağlayan annesinin omuzlarındaki bu yükü devraldı.

"Ben köyüme dönüp çalışmazsam kim çalışacak" diye düşünen Aygül, bu ücra köyün son derece dışa kapalı olduğunu ve kendisinin dönmemesi durumunda başka bölgelerden doktorların bu köyü asla tercih etmeyeceklerini çok iyi biliyordu.

Büyük kentlerde yaşayanlar bu Tacik doktor kızın ne gibi yollardan geçerek kendi çalışmasını tamamladığını düşünebilmesi imkansız. Çünkü Aygül, nehir ve dağlardan geçip 50 kilometreyi bulan yolculuğu tek başına sadece yürüyerek kat etmeye mecburdu. Yılın her mevsimi hiç durmadan bu şekilde çalışmak kolay değil! İşte Aygül doktor, bu kolay olmayan yolculuğu köy sakinlerinin sağlığı için ayda iki kere yapmak zorundaydı. Her seferinde bu yolculuk beş gün sürüyordu. Hatta bazen yolculuk sırasında Aygül geceyi tek başına dışarda geçirmek zorunda kalıyordu.

Aygül, yaşadıklarını "Yolda yağmur yağıp da sele yol açmasından korkuyordum, tepeden bir taşın yuvarlanıp üstüme düşmesinden çok korkuyordum" diye anlatıyor. Aygül, grip ilaçları, mide ilaçları, hamile kadınlar için ilaçlar, tüberküloz ile hepatit ve karma aşıların bulunduğu ağır ilaç çantasını yıllarca omuzunda taşıdı. Ve ne zaman sonra omuz çıkıklığı hastalığına yakalandığını fark etti.

O zamanlarda apandisit iltihabının bile köy sakinlerinin canını almaya yettiğini hatırlatan Aygül, ilaç çantasındaki sıradan ilaçlar ile aşıların ücra dağ köylerindeki çok sayıdaki köylünün hayatını kurtarabildiğini anlattı.

Yine sıradan bir ilaç taşıma gününde uzun yol yürüdükten sonra ayakkabısının tabanının delindiğini anlatan Aygül, gülerek; "Ayakkabımı ayakkabıcıya tamir ettirir ve tekrar giyerdim. Çünkü ilacı aldıktan sonra daha uzun bir yolculuk beni bekliyor oluyordu." diye anlatıyor.

Çobanlar çobanlık hayatlarına alışmıştı ve pek dışarı çıkmak istemiyorlardı. Evlerinde oturan köylüler ile köy hastanesi arasındaki mesafe 20 km'yi aşabiliyordu. Bu mesafeyi gidiş dönüş yürümek, iki gün sürüyordu. Aygül kendisine gelip ilaç isteyen bir çobana henüz rastlamadı. Aygül doktorun mutlaka onların kapılarına kadar gidip sağlık hizmeti sağlaması şarttı, hatta Aygül hamileyken bile bu hizmetine devam ediyordu.

Aradan 21 yıl geçti, günümüzde Aygül'ün yürüdüğü güzergah üzerinde karayolu inşa edilmiş durumda. Üstelik köy hastanesi de modern tıbbı cihazlarla donatıldı.

Yerel yönetimin ücra kırsal kesimlerin altyapı tesislerinin inşasını hızlandırma çalışmalarına verdiği destek sayesinde karayolu inşa edildi. Çobanlar dağlık bölgelerden daha büyük hastanelere gidip tedavi görmeye başladı. Hamile kadınlar da ilçe hastanesine gönderilerek güvenli bir şekilde doğum yapma olanaklarına kavuştu.

"Yoksullara Sağlık Yardımı" kampanyasının başlatılmasıyla, köy hastanesi ile ilçe hastanesi ortaklaşa ücretsiz aile sağlık servisi etkinliği başlatarak, çeşitli sağlık taramaları ve tedavi hizmetleri sağladı. Aynı zamanda köylülere sağlık eğitimi verildi, bulaşıcı hastalıkların önlenmesiyle ilgili bilgiler aktarıldı. Ayrıca köylülerin dogmatik düşüncelerden arındırılmasına ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarının geliştirilmesine yön verildi.

Pamir yaylasındaki her köyde yavaş yavaş değişiklikler meydana gelmeye devam ediyor. Üstelik Aygül Cennethan Albiyet adlı yeni bir varisi var artık. Cennethan kıdemli hocası Aygül doktorun çalışmalarını sürdürmek için canla başla çalışıyor.