Çin'de güzelliğin simgesi "Qipao"

2017 yılında Shenyang Qipao Uluslararası Kültür Festivali'nin ilki Çin'in Liaoning eyaletinin Shenyang kentinde düzenlendi.

Çin Cumhuriyeti dönemindeki ünlü Song ailesinin üç kızından kadın yazar Zhang Ailing'den ünlü Hong Kong'lu yönetmen Wong Kar-wai'nin "Aşk Zamanı" adlı filmindeki ünlü sahneleriyle oyuncu Maggie Cheung'a kadar, Çin'in geleneksel Qipao elbisesi, Çinli kadınların güzelliğinin simgesi haline geldi.

Film ve TV dizilerinde modern Qipao kıyafetine sıkça rastlayan izleyiciler, Shenyang kentinin Qipao'yla bağlantısı hakkında az şey biliyor.

"Modern Çince Sözlüğü" gibi Çin'deki tüm otoriter kitaplar ve dünyaca ünlü "Britanya Ansiklopedisi'nde Qipao'nun "Qi'lerin Elbisesi", yani Mançu kadınların elbisesi olduğu belirtildi.

Shenyang kenti yazarlar derneği başkan yardımcısı Chu Guoqing, yaptığı konuşmada, Qipao'nun ortaya çıkmasının ve önemli konumunun, Mançular ve onların kurduğu Qing hanedanıyla sıkı bağlantılı olduğuna işaret etti:

"1625 yılında Mançuların ataları olarak bilen "Curçen, Liaoyang'dan Shenyang'a göç etmiş. 1635 yılında Mançu hükümdarı Nurhaç'ın oğlu Hong Taiji eski Curçen adını kaldırıp milletin adını "Mançurya" olarak değiştirmiştir. 1636 yılında Shenyang kentinin adı, Shengjing'e dönüştürüldü. Aynı yıl Qing hanedanı kuruldu. Qing hanedanının ortaya çıkardığı bir dizi sisteme göre, Qipao Qing hanedanının geleneksel elbisesi haline geldi. Qipao elbilesi üzerinde Mançuların el nakışları varı."

Ancak günümüzde sanayileşmenin yaygınlaşmasıyla, makineyle yapılan nakışların maliyesinin daha düşük olması nedeniyle, Mançular'dan aktarılan el nakışı, gittikçe rekabet gücünü kaybetti. Mançu el nakışının 4. nesil aktarıcısı Yang Xiaotong, Mançuların geleneksel el nakışlarının modern insanların yaşamına girmesi için çaba gösteriyor:

"Şu an, diplomatik görevlilerden çok sayıda sipariş aldık. Bu siparişler, Liaoning eyaletindeki 21 köyde yoksullukla mücadele çalışmalarıyla birleştirdi. Köylülere el nakış yapma yöntemini öğretiyoruz. Böylece el nakışının maliyeti düşürülürken geleneksel kültür de korunmaktadır."

Shenyang kenti yazarlar derneği başkan yardımcısı Chu Guoqing, Qipao'nun incelenmesi ve nesilden nesile aktarılmasının, sonunda belli bir sektör haline getirilmesi, insanların maddi ve manevi yaşamını yükseltmeyi amaçlaması gerektiğini savundu. Mesela Uluslararası Qipao Festivali'nin tanıtım etkinliklerinden yola çıkarak Qipao kültürü sektörü oluşturulabilir. Böylece Çin'in geleneksel elbiselerinin yurt içi ve yurt dışındaki etkisi artırılabilir.

Haziran 2018'de Shenyang'da düzenlenen bir etkinlikte, 40 ülkeden gelen 57 basın kuruluşu, Mançu nakışlı Qipao ve el nakışlarıyla ilgili etkinliklerle ilgili haberler yaparak Qipao ve Mançu nakışlarını dünyaya tanıttı.

Yang Xiaotong, çeşitli düzeylerdeki hükümet birimlerinin desteğiyle, Mançu el nakışlarının daha fazla ilgi çektiğini söyledi. Yang, daha fazla insanın uzun geçmişe dayalı bu kültürün tadını çıkarabilmesi arzusunu dile getirdi:

"İnsanların geleneksel Qipao ve üzerinde nakış desenleriyle ilgili bilgileri çok azdır. Hükümet tarafından düzenlenen etkinliklere katılarak piyasaya girmeye çalışıyoruz. Böylece insanlar, Mançu el nakışının inceliğini takdir edecektir."